سرشماری کشاورزی که از سال ۱۳۵۲ در کشور آغاز شده و هر ۱۰ سال نیز صورت می‌گیرد از امروز آغاز شده و تا ۴۵ روز دیگر نیز ادامه دارد به گفته رئیس پژوهشکده آمار و کارگروه ریسک سرشماری کشاورزی ریز اطلاعات سرشماری عمومی کشاورزی محرمانه است و اگر فردی اطلاعات را منتشر کند، مجرم شناخته شده و به صورت قضایی و کیفری مورد پیگیری قرار می‌گیرد.

به گزارش فارس آگاه به نقل از ایسنا، در ایران تاکنون ۵ سرشماری در سال‌های ۱۳۵۲، ۱۳۶۷، ۱۳۷۲ و ۱۳۸۲ خورشیدی با استفاده از ابزار کاغذی و سال ۱۳۹۳ با استفاده از ابزار الکترونیکی تبلت اجرا و نتایج آن در سطح کوچک‌ترین واحد جغرافیایی شهر و آبادی منتشر شد. مقایسه سرشماری‌های کشاورزی در کشورها نشان می‌دهد که کشور ایران به لحاظ تعداد سرشماری در منطقه آسیا با ۵ سرشماری جزو کشورهای پیشرو است.

سطح سواد بهره‌برداران سبب شده تا سرشماری بیشتر حضوری و تلفنی باشد در حالی که این امر در کشورهای پیشرفته مثل آمریکا به دلیل سطح سواد بالای کشاورزان به شکل خوداظهاری و با ارسال فرم‌های مربوطه به شکل الکترونیکی انجام می‌شود.

سرشماری عمومی کشاورزی اطلاعات مهمی را از فعالیت‌های کشاورزی هر کشور در سطح کوچک‌ترین واحد جغرافیایی در اختیار تصمیم گیران قرار می‌دهد که فقط با اجرای سرشماری قابل حصول است و به گفته وزیر جهاد کشاورزی نیز هدف از این سرشماری جمع آوری اطلاعاتی در بخش‌های زراعت، باغداری، دامداری، شیلات و آبزی پروری، زنبور عسل، کرم ابریشم است.

سرشماری کشاورزی به معنی شمارش همه واحدهای کشاورزی کشور و ثبت خصوصیات هر یک به طور جداگانه بوده و از آنجا که این سرشماری تمام واحدهای کشاورزی نقاط روستایی و شهری سراسر کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد، به آن سرشماری عمومی کشاورزی گفته می‌شود.

همچنین سرشماری کشاورزی، گردآوری اطلاعات فعالیت‌های مختلف کشاورزی شامل «پرورش محصولات سالانه نظیر گندم، جو، شلتوک و ذرت»، «پرورش محصولات دائمی نظیر پرتقال، سیب، خرما و انگور»، «پرورش گاو و گوساله، گوسفند و بره، بز و بزغاله، گاومیش و بچه گاومیش و شتر و بچه شتر»، «کشت محصولات گلخانه‌ای»، «پرورش آبزیان خوراکی شامل ماهیان گرمایی و سردابی و میگو»، «پرورش طیور»، «پرورش کرم ابریشم» و «پرورش زنبور عسل» از بهره برداران کشاورزی است. بر اساس آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۳ اجرا شده بیش از ۴ میلیون بهره بردار کشاورزی در کشور وجود دارد که ۹۰ درصد آن‌ها در مناطق روستایی فعالیت دارند.

سرشماری کشاورزی از کی آغاز می‌شود؟

ابتدای شهریورماه بود که فرمان اجرای این طرح توسط مسعود پزشکیان- رئیس جمهور کشور- ابلاغ شد. در این ابلاغیه آمده است «در اجرای ماده ۴ قانون مرکز آمار ایران و با استناد به مصوبه ۶۲ جلسه شورای عالی آمار، شورای راهبری سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳، سازمان برنامه و بودجه کشور و مرکز آمار ایران و پژوهشکده تابعه مکلف هستند سرشماری عمومی کشاورزی را در آبان ماه سال ۱۴۰۳ به مرحله اجرا درآورند.

در مدت زمان اجرای سرشماری یاد شده، تمام وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکت‌های دولتی مکلف هستند بر اساس مواد ۵ و ۶ قانون مرکز آمار ایران نسبت به در اختیار قرار دادن تمام امکانات و تجهیزات مورد نیاز سرشماری اقدام کنند.»

غلامرضا گودرزی  -رئیس مرکز آمار ایران- درباره وظایف مرکز آمار ایران در خصوص سرشماری کشاورزی اظهار کرد: مرکز آمار ایران مکلف است که در یک بازه زمانی مشخصی سرشماری کشاورزی را انجام دهد. این سرشماری از ۱۲ آبان‌ماه در سراسر  کشور آغاز خواهد شد و  پیش‌بینی شده است که به‌طور میانگین ۴۵ روز برای این سرشماری زمان صرف شود. کشور ما از نظر آب و هوایی بسیار متنوع است و در برخی نقاط کشور شاهد ریزش برف هستیم و در برخی نقاط هوا همچنان گرم است و این مورد تا حدودی سرشماری کشاورزی را دشوار می‌کند و امیدواریم که بتوانیم این امر را با دقت و کیفیت بالایی انجام دهیم.  بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران از ۲۳ میلیون خانوار شهری و روستایی، ۱۶ میلیون خانوار به صورت غیر حضوری و ۷ میلیون خانوار به صورت حضوری سرشماری می‌شوند.

اشکان شباک- رئیس پژوهشکده آمار و کارگروه ریسک سرشماری کشاورزی- نیز با توجه به آغاز ششمین دوره این سرشماری با شعار  همکاری در سرشماری، همکاری در رفاه و آبادانی از امروز اظهار کرد: نحوه استخراج داده‌ها به صورت میدانی، تلفنی یا با حضور خود کشاورزان و بهره برداران به صورت الکترونیکی است. ۱۰ سال از آخرین آمار عمومی سرشماری کشاورزی می‌گذرد، سرشماری کشاورزی از سال ۱۳۵۲ تاکنون هر ۱۰ سال یکبار در کشور انجام شده است.

وی افزود: سرشماری‌های کشاورزی یکی از مهمترین اقدامات سازمان ملی آمار در همه کشورهای جهان است که بر اساس سازمان آمار کشاورزی و سازمان غذایی فائو، حدود ۱۹۰ کشور در جهان حداقل یک سرشماری کشاورزی را داشته اند و در ایران اولین سرشماری عمومی کشاورزی در سال ۱۳۵۲ انجام شد. طبق آمار در سال ۱۳۹۳ حدود ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر بهره بردار در کشور داشتیم و پیش بینی می‌شود، امسال نیز همین تعداد بهره بردار داشته باشیم.  طبق ماده ۷ قانون مرکز آمار ایران، ریز اطلاعات سرشماری عمومی کشاورزی محرمانه است و اگر فردی اطلاعات را منتشر کند، مجرم شناخته شده و به صورت قضایی و کیفری مورد پیگیری قرار می‌گیرد. اطلاعات انباشته شده و جمع آوری شده در اختیار برنامه ریزان و سیاست گذاران گذاشته می‌شود و این سرشماری به وزارت جهاد کشاورزی کمک می‌کند، تا سیاستگذاری و اقدامات بر پایه اصول علمی و درست انجام شود.