اولین جایزه ملی نجوم قطب‌الدین شیرازی در دست استاد دانشگاه صنعتی شریف، به گزارش جلال‌الدین عرفانی خبرنگار  فارس اگاه، دومین روز از همایش ملی نجوم و اخترفیزیک در حالی در شیراز برگزار شد که مهم‌ترین بخش آن اعطای نخستین جایزه علمی قطب‌الدین شیرازی در حوزه نجوم و اخترفیزیک به دانشمند برجسته حوزه نجوم بود.

شهردار شیراز در این همایش گفت: تلاش می‌کنیم با سازمان یونسکو ارتباط برقرار کرده و داشته‌های شیراز مانند مجموعه تاریخی زندیه را ثبت جهانی کنیم.

محمدحسن اسدی با اشاره به شخصیت والای علمی علامه قطب‌الدین شیرازی گفت: همان‌گونه که می‌دانید علامه قطب‌الدین شیرازی در تبریز دفن شده است، از همین رو بنا داریم در صورت امکان و مناسب‌بودن شرایط و البته قبول همکاری از جانب مسئولان تبریز، آمادگی این را داریم که به مقبره قطب‌الدین شیرازی رسیدگی ویژه داشته باشیم.

وی ادامه داد: شهرداری شیراز در کنار تمام فعالیت‌های عمرانی به مسائل فرهنگی نیز توجه ویژه دارد و در این راستا شهرداری شیراز و شورای اسلامی شهر فاز اول احیا و بازآفرینی مجموعه تاریخی زندیه و احیای میدان توپخانه و نقاره‌خانه را با تأمین اعتبار یک‌هزار میلیارد تومان آغاز کرده است.

اسدی از احیای میدان توپخانه و نقاره‌خانه به عنوان برخی اقدامات دیگر شهرداری شیراز یاد کرد و افزود: تلاش می‌کنیم تا در نیمه اول سال آینده فاز اول پروژه زندیه را افتتاح کنیم.

وی اظهار داشت: شیراز به‌عنوان یک شهر کهن تاریخی، با فلاسفه و شعرای بزرگش شناخته می‌شود، ما نیز پیشرفت امروز را مدیون بزرگانی هستیم که شالوده و بنیان‌های علمی را پی‌ریزی کردند، بنابراین باید قدر تاریخ، داشته‌ها و فرهنگ خود را بدانیم.

وی همچنین به فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی اخیر اشاره کرد و بر لزوم ثبت جهانی داشته‌های فرهنگی شیراز تأکید کرد.

**پیوند مبارک مدیریت شهری با نهادهای علمی برای انجام فعالیت‌های فرهنگی

رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز نیز در این مراسم با اشاره به اینکه شهرداری شیراز به دلایل مختلف به حوزه نجوم و جایزه علمی قطب‌الدین وارد شد، گفت: پیوند مدیریت شهری با حوزه‌های علمی مانند دانشگاه شیراز از جمله این دلایل است.

محمدعلی چوبینی با اشاره به برخی از فعالیت‌ها و دستاوردهای حوزه فرهنگی شهرداری شیراز افزود: امسال جایزه ملی ادبیات کودک را نیز با همکاری مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز برگزار کردیم، در حوزه اجتماعی نیز در حاشیه شهر با همکاری جهاد دانشگاهی مباحث مشاوره و روان‌شناسی را دنبال می‌کنیم. تمام این دستاوردها نشان می‌دهد که مدیریت شهری توجه ویژه‌ای به حوزه علمی و اجتماعی دارد.

وی با اشاره به اینکه به‌وسیله علم نجوم می‌توان بین نسل‌ها پیوند ایجاد کرد، گفت: نکته دوم توجه ویژه به حوزه نجوم است. کودکان، نوجوانان و جوانان به این حوزه علاقه ویژه نشان می‌دهند و اینجاست که می‌توانیم خداشناسی را به فرزندانمان آموزش دهیم.

چوبینی پرداختن به هویت شهر شیراز را هدف دیگر تشکیل این رویداد عنوان کرد و افزود: معتقدم آن‌چنان به فرصت‌های شهر شیراز نپرداخته‌ایم که این فرصت‌ها تبدیل به تهدید شده است، ظرفیت‌های بی‌نظیر این شهر زیر سایه بزرگانی همچون حافظ و سعدی فراموش شده‌اند. در شیراز ادبا و شعرای زیادی وجود دارد و نمونه آن قطب‌الدین شیرازی است اما به ابعاد شخصیتی، علمی و ادبی این عالم خصوصاً در حوزه نجوم کمتر پرداخته شده است.

محمد موذنی، رئیس دانشگاه شیراز نیز در این مراسم اظهار کرد: سرمایه‌گذاری در حوزه علم، دانش و معرفت می‌تواند زمینه‌ساز رشد، ابداع و نوآوری باشد.

**اثرگذاری علم نجوم در تغییر تفکر بشر

رئیس انجمن نجوم ایران نیز در این مراسم گفت: شاید کمتر علمی را سراغ داشته باشیم که در تغییر تفکر بشر تأثیرگذار بوده باشد. اگر زمانی به کروی‌بودن زمین پی بردیم، به‌دلیل تلاش‌هایی بوده که برای شناخت آسمان صورت گرفته است.

معین مصلح ادامه داد: آنجا که تفکر بشر به‌شکل دنیای مدرن علم حرفه‌ای درمی‌آید، علم نجوم دخیل بوده است. گالیله با اختراع تلسکوپ، تفکر جهان را عوض می‌کند.

وی افزود: کشفیات جدید در دنیای معاصر، دسترسی به یک کیهان بی‌انتها را میسر می‌کند، اما تفکر بشری به‌سبب وجود علم نجوم بارها تغییر پیدا کرد. بخشی از مسیری که بشر دوست دارد به آن پی ببرد، مسیر تغییر و تحولاتی‌ست که رخ داده است.

مصلح گفت: برای کشف مسیر می‌توان افراد مختلف را از حوزه‌های متفاوت در کنار هم نشاند، ترویج علم، بخشی از کار انجمن نجوم ایران است و این برنامه نیز با همین هدف شکل گرفته است.

رئیس رصدخانه ابوریحان بیرونی دانشگاه شیراز ادامه داد: تمام کلان‌شهرها موضوع ایجاد و به‌روزکردن فرهنگسرای نجوم را پیگیری می‌کنند، شهرداری شیراز در کنار یک نهاد علمی، دانشگاه شیراز، جایزه‌ای را به نام علامه قطب‌الدین شیرازی با هدف فرهنگ‌سازی در زمینه معرفی بزرگان و مشاهیر و تشویق افراد و حمایت از فعالیت‌های پژوهشی تعریف کرد که امیدواریم شاهد نتایج مثبت آن باشیم.

در ادامه این مراسم دکتر ابوالقاسم رحمانی و دکتر امیرمحمد گمینی سخنرانی علمی خود را در زمینه‌ معرفی شخصیت، آثار و جایگاه علمی و اجتماعی علامه قطب‌الدین شیرازی ارائه دادند.

گفتنی است در ادامه این مراسم که با حضور جمعی از مسؤولان ملی و استانی، دانشگاهیان، منجمان و فیزیکدانان ایرانی و خارجی برگزار شد، از کتاب «تحفه‌الشاهیه» اثر نفیس علامه قطب‌الدین شیرازی رونمایی و از مقام علمی «پروفسور یوسف ثبوتی»، چهره ماندگار فیزیک ایران و استاد پیشکسوت دانشگاه شیراز تقدیر شد.

کتاب تحفة‌الشاهیه که در مراسم بزرگداشت علامه قطب‌الدین شیرازی (۷۱۰-۶۳۴ ه‍.ق) از آن رونمایی شد، از نسخه برگردانِ نسخۀ خطی کتاب «التحفة الشاهیّة» که یکی از مهم‌ترین آثار علامه قطب‌الدین شیرازی در علم هیئت است، است. این نسخۀ نفیس خطی که کتابت آن به سال ۷۲۸ ه‍.ق بازمی‌گردد، در کتابخانۀ دانشگاه اصفهان به شمارۀ ۲۱۹/۲ نگهداری می‌شود. این کتاب با مقدمۀ پژوهشی دکتر ابوالقاسم رحمانی که از اعضای حرفه‌ای انجمن نجوم ایران است، با حمایت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز به چاپ رسیده است.

اما در پایان این مراسم نخستین جایزه علمی قطب‌الدین شیرازی، به «دکتر سهراب راهوار»، استاد فیزیک و عضو گروه کیهان‌شناسی دانشگاه صنعتی شریف اهدا شد.