البته بازی چادرملو و تراکتور تنها یک نمونه از بازی‌هایی است که در فصل جاری لیگ برتر در فضایی مسموم و غیراخلاقی برگزار شد. از دیگر دیدارها، می‌توان به مسابقه پرسپولیس و تراکتور در هفته هفدهم که هفتم بهمن پارسال در ورزشگاه آزادی تهران برگزار شد، اشاره کرد؛ مسابقه‌ای که علاوه بر الفاظ رکیکی که از سوی سکوهای منتسب به هر ۲ تیم، سر داده می‌شد، شعارهایی با رنگ‌وبوی سیاسی گروهی از تماشاگران، جو را متشنج‌تر کرده بود!

با وجود ثبت صحنه‌های تاسف‌آور روی سکوها و فحاشی‌ در ورزشگاه‌ها که رو به گسترش است، اما نکته عجیب اینکه باشگاه‌ها به دنبال رفع تکلیف از خودشان درباره مسئولیت‌شان در قبال سازماندهی هواداران و تماشاگران هستند.

در این بین از مدیران گرفته تا مربیان تیم‌ها در واکنش به جو غیراخلاقی ورزشگاه، توپ را در زمین دیگری می‌اندازند و ناسزاهای شنیعی که سر داده می‌شود را به تنها گروهی اندک از تماشاگران نسبت می‌دهند.

این در شرایطی است که خلاف گذشته، دیگر این بار تنها تعدای تماشاگر«نما» نیستند که رکیک‌ترین فحاشی‌ها را انجام می‌دهند، بلکه ناسزا گفتن به تیم و خانواده بازیکنان، به نظر می‌رسد شکل سازماندهی‌شده به خود گرفته است. به طوری که به یکباره شاهد هستیم که چندین هزار نفر در جریان یک مسابقه به صورت هماهنگ توهین می‌کنند تا بدین طریق با تخریب بازیکنان رقیب و بهم ریختن روان آنها، تیم‌شان را به سمت پیروزی هل بدهند.

گرچه با ریشه‌‎یابی جو غیراخلاقی روی سکوها می‌توان مقصران زیادی را برشمرد اما بدون شک باشگاه‌ها در کنار متولیان فرهنگی و اجتماعی جامعه، در ردیف اول عوامل چنین ناهنجاری‌هایی قرار دارند.

با فاکتور گرفتن از دیگر مقصران که باید به اندازه مسئولیت‌شان پاسخگو باشند، باشگاه‌های فوتبال در افزایش ناهنجاری‎‌های اخلاقی در استادیوم‌ها سهم کمی ندارند و نمی‌توانند از زیر اتفاق‌های تلخی که روی سکوها در جریان است، شانه خالی کنند.

بدیهی است که بخشی از مسئولیت‌هایی که برای فرهنگ‌سازی و آموزش تعریف شده است را سازمان‌ها و نهادهای خارج از ورزش بر عهده دارند و ریشه اصلی ناهنجاری را در کوتاهی‌ها و ترک فعل‌های صورت‌گرفته باید جست. با این حال باشگاه‌ها هم به عنوان یک بخش مهم از فوتبال، سهم ویژه‌ای در سازماندهی هواداران دارند که در چند دهه گذشته همواره مغفول مانده است.

یکی از مهم‎‌ترین مسئولیت‌های یک باشگاه لیگ برتری، سازماندهی تماشاگران در قالب کانون هواداران است. به خصوص که کانون هواداران یکی از مولفه‌های مهم کسب مجوز حرفه‌ای است. با این حال، چنین مسئولیت مهمی در دهه‌های اخیر همواره از سوی مسئولان باشگاه‌ها نادیده گرفته شده است.

این در حالی است که در صورت ایجاد کانون هواداران در قالب استانداردهای فوتبال حرفه‌ای دنیا، ناهنجاری‌ و ناسزاهایی که به صورت چند هزار نفری در ورزشگاه علیه خانواده بازیکنان و مربیان رقیب سر داده می‌شود، مانند امروز افزایش پیدا نمی‌کرد.

با این حال کوتاهی و بی‌مسئولیتی مدیران باشگاه‌های فوتبال که عمدتا پیشوند «فرهنگی» را نیز یدک می‌کشند، سبب شده است تا لیگ برتر در آزمون اخلاق مردود و فضای ورزشگاه‌ها هر هفته که می‌گذرد آلوده‌تر به شنیع‌ترین ناسزاها شود؛ به طوری که حتی کسانی که از تلویزیون هم مسابقه را تماشا می‌کنند، باید صدا را ببندند!

صحبت‌های سیروس پورموسوی، سرمربی مس رفسنجان در نشست خبری پیش از بازی برابر هوادار در هفته بیست و هفتم لیگ برتر فوتبال، به خوبی بیان‌کننده مسئولیت باشگاه‌هاست: «باشگاه‌ها در رابطه با توهین هواداران در ورزشگاه سخت‌گیری کنند، چون هواداران خردسال نیز در ورزشگاه حضور دارند و این موضوع از نظر اخلاقی هم اصلا درست نیست. اما شک‌ ندارم بعضی افراد هواداران را تحریک می‌کنند.»ب

باشگاه‌های فوتبال به دلیل ترک فعل در سازماندهی کانون هواداران و فرهنگ‌سازی، در قبال فحاشی‌های که هر هفته جو ورزشگاه‌ها را بدتر می‌کند، مسئول هستند و باید پاسخگو باشند.

علاوه بر برخورد با باشگاه‌های متخلف که به جای کنترل، تماشاگران را رها کرده‌اند، باید از سوی فدراسیون فوتبال، جدی‌تر از قبل، مسئولیت‌های فرهنگی باشگاه‌ها در قبال هواداران برای آنها بازخوانی شود و در صورت ادامه کوتاهی، برخوردهای شدیدتر انضباطی صورت بگیرد تا با فهم و درک مسئولیتی که متوجه آنهاست، مانند امروز سعی در شانه خالی کردن از زیر بار آن نداشته باشند.