
باز هم نزدیک عید شد و شیوع تب بالای لاغری !به گزارش فاطمه مقدم خبرنگار فارس اگاه، “اگر می خوای تا عید ۱۰ کیلو لاغر بشی این ۸ تا کار رو اصلا نکن، آخر شب این دمنوش رو بخور تو خواب مثل کوره چربی بسوزن، من الان تو مسیر کاهش وزن و فستینگ ام اگه راه و روش اصولی فستینگ رو می خوای بدونی باهام همراه شو …”
این روزها اینستاگرام را که باز می کنی با توصیههای لاغری بمباران میشوی از دختران جوان و خوش بر رویی که با برگزاری چالشهای لاغری و فستینگ، بازدیدکننده زیادی جذب میکنند و دکتر کرمانی معروف که مدتهاست از جلسات حضوری به فضای مجازی کوچ کرده و با لهجهای دلنشین رژیمهای مد روز مثل فستینگ و کتوژنیک را تبلیغ میکند، تا صفحاتی که به جز فروش برنامههای غذایی، به تازگی خدمات فروش غذاهای رژیمی را نیز ارائه میدهند، با یک تماس میتوانید نهار، شام، میانوعده، سالاد رژیمی و حتی میوههای قاچخورده را سفارش دهید… . همه و همه با بمباران اطلاعاتی برای ارائه برنامههای غذایی وعدههای جذاب میدهند که برخی کذب بودن آن آشکار و برخی پنهان است. افزایش مصرف پروتئین، قطع مصرف قند و کاهش شدید کربوهیدارت و … از جمله مهم ترین توصیه های لاغری در شبکههای مجازی است اما در دریای این توصیهها، تمایز قائل شدن میان اطلاعات علمی و تاییدشده از سوی منابع معتبر با منابع شبه علم یا باورهای نادرست کار دشواری است.
در گفت و گویی با دکتر سیدجلیل معصومی دکترای تخصصی علوم تغذیغیده ورئیس مرکز رشد فناوری اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی شیراز در مورد مهمترین نکاتی که مردم باید برای تشخیص رژیمهای غذایی سالم و اصولی از رژیمهای مضر و غیراستاندارد بدانند پرسیدیم.
* با توجه به رواج تبلیغات لاغری در فضای مجازی، از سوی منابعی که شبه علم به نظر می رسند به نظر شما مهمترین نکاتی که مردم باید برای تشخیص رژیمهای غذایی سالم و اصولی از رژیمهای مضر و غیراستاندارد به آن توجه کنند، چیست؟
-فراگیر شدن توصیههای تغذیه برای لاغری در فضای مجازی به حدی افزایش یافته است که ما در صدد برآمدیم به این موضوع در ششمین کنگره بینالمللی باعنوان «سلامت همراه» بپردازیم. این کنگره طی روزهای ۳۰ بهمن تا ۲ اسفندماه سال جاری برگزار میشود. سلامت همراه و هوش مصنوعی در تغذیه و اصلاح سبک زندگی از محورهای این کنگره است که در آن به رژیم های فیک و از منابع نامعلوم پرداخته خواهد شد. اما در پاسخ به سوال شما باید بگویم تشخیص رژیم اصولی از رژیم غیر اصولی در فضای مجازی کار بسیار دشواری است. از این رو تنها توصیه من این است که مردم برای رسیدن به وزنی متعادل و تغذیهای سالم از سایت هایی مورد تایید وزارت بهداشت استفاده کنند و بهتر آنست که مرحله اول رژیمشان را به صورت مراجعه حضوری به مطب پزشکان انجام دهند و بعد برای پیگیری مراحل بعدی یا تثیبت وزن به صورت آنلاین ادامه دهند. در اینستاگرام نیز مسئله رژیم های لاغری و توصیههای سلامت بسیار حاد شده است و از همه قشری به این موضوع ورود کرده اند اما تا مردم مطمئن نباشند که چه شخصی با چه میزان دانشی این رژیم را میدهد نمیتوانند به نتیجه بخش بودن آن اعتماد کنند و در واقع هیچ فاکتوری نمی توان داد که اگر رژیمی این فاکتورها را داشت مردم آن را دنبال کنند چون تغذیه علمی نیازمند تخصص است و رژیم نیز در عصر حاضر بسیار شخصی سازی شده است و بر اساس فاکتورهای بدنی بیمار باید تعیین شود. از این رو به صرف نتیجه گرفتن یک فرد از یک رژیم نمیتوان آن را به افراد دیگر توصیه کرد. به تازگی نیز سایتهای ویزیت آنلاین و مشاوره آنلاین توسط وزارت بهداشت در حال راه اندازی است که این سایتها موظف هستند مدارک علمی کسی که قصد دادن مشاوره و ویزیت افراد برای دادن برنامههای تغذیه را دارد بررسی و تایید کنند. از این رو بهتر است مردم در صورت تمایل به گرفتن برنامه رژیم غذایی به صورت آنلاین، این سایتهای معتبر را جایگزین اینستاگرام کنند .مگر آنکه در اینستاگرام متخصص رژیم درمانی یا کارشناس تغذیه با مدرک تایید شده مشغول به فعالیت باشد.
همانطور که میدانید در باشگاه های ورزشی قرص های لاغری، چربی سوز… به ورزشکاران داده میشود و تجویز آن رواج بسیار زیادی گرفته است آیا به عقیده شما هم لاغری نیازمند استفاده از قرصهای مکمل و چربی سوز… است؟
-اول آنکه استفاده از قرص های تجویز شده در باشگاه های ورزشی را من به هیچ عنوان توصیه نمیکنم چون ترکیبات این داروها مشخص نیست و موارد بسیاری دیده شده که ترکیبات این قرص ها بسیار مضر بوده است.
اما استفاده از قرص لاغری و چربی سوز به صورت همگانی هیچ ضرورتی ندارد و توصیه من این است مردم رژیمشان را از متخصصان رژیم درمانی بگیرند و در صورتی که نیاز باشد دکتر به آنها داروهای مکمل لاغری و داروهای چربی سوز و کاهش اشتها که وزارت بهداشت آنها را تایید کرده استفاده کنند اما آنچه که در باشگاهها تجویز می شود نه از نحوه پر کردن قرص ها ومواد به کار رفته در آن اطلاع دقیق وجود دارد و نه از تاریخ مصرف آنها. در مواردی استفاده از این داروها کبد افراد را به طور کامل از کار انداخته و کار به پیوند کبد کشیده شده است. درحالیکه اگر افراد در کنار رژیم به ورزش بپردازند مطمئنا نتیجه خواهند گرفت.
**مطالعات نشان دادهاند که رژیم فست (روزه داری متناوب) میتواند مزایایی برای سلامتی داشته باشد، اما در عین حال، برخی افراد ممکن است با عوارضی مانند از دست دادن بافت ماهیچهای و افزایش احتمال ابتلا به سنگهای صفراوی مواجه شوند. با توجه به این تضادها، چه فاکتورهایی را باید در نظر گرفت تا مشخص شود آیا رژیم فست برای یک فرد خاص مناسب است یا خیر؟
-رژیم لاغری به طور عادی یک قواعدی دارد که چه مقدار کروبوهیدارت و چه مقدار چربی و پروتئین و … فرد باید استفاده کند تا وزن اضافی اش را از دست بدهد و تعادل مصرف اینها به زندگی افراد بستگی دارد. متخصصان تغذیه برای برخی افراد به دلیل مشکلات خاصی استفاده از برخی مواد غذایی را محدود می کنند تا در یک مقطعی به فرد کمک کند مشکل او کمتر شود مثلا فردی بیماری کلیوی دارد و در یک مقطع برای او تعیین می کنند پروتئین را در حد محدودی دریافت کند برای بعضی از بیماران دیگر ممکن است محدودیت کربوهیدرات تعیین شود ما این رژیم فستینگ که متداول شده است رژیم منطقی نیست. ما رژیم فستینگ را در بعضی مواقع کوتاه مدت و همراه با مصرف مایعات توصیه میکنیم اما رژیمهای فستینگ طولانی خود باعث ایجاد مشکلاتی می شود .
#چه طور مشکلاتی پیش خواهد آمد چون درباره محدود کردن زمان خوردن برای لاغر شدن و بهبود سلامت تبلیغات بسیاری میشود؟
_ رژیم های فستینگ در مقاطع کوتاه ممکن است کمک کنند باشد اما فستینگ طولانی فیزیولوژی بدن و متابولیسم آن را ممکن است دچار اختلال کندچرا که فستینگ اگر به مدت طولانی رخ دهد بدن ابتدا به مقداری محدودی از کربوهیداراتی که در کبد به صورت گلیکوژن ذخیره شده است را مصرف میکند و بعد به سراغ مصرف چربیهای رفته و پس از چربی به سراغ مصرف عضلات میرود و فرد عملا دچار تحلیل عضلانی می شود و گاه نیز موجب پوکی استخوان خواهد شد چرا که ممکن از برداشت یک سری ترکیبات و مواد معدنی به سبب افتادن بدن فرد به اصلاح در قحطی ممکن از استخوان انجام گیرد وو جایگزینی که باید برای مغز استخوان و بافتهای عضلانی انجام شود صورت نمی گیرد و اینها عملا باعث میشود که فرد نتیجه مثبتی از رژیم غذایی خود که محدود به فستینگ های طولانی است را نگیرند . البته این به آن معنی نیست که ما فستینگ را رد می کنیم بلکه این نوع رژیم برای کوتاه مدت ممکن است برای برخی افراد مفید باشد و توصیه شود.اما اینکه یک عده بر فرض دو ماه، چهار ماه یا شش ماه رژیم فست می گیرند اصلا توصیه نمی شود و علمی نیست