ميدان نفتي رسالت امروز در سايه مديريت متكي بر تجربه و نگاه توسعه محور در حال عبور از مراحل مهم اجرايي است.

به گزارش فارس آگاه: مهندس حسين باخدايي، مدير پروژه توسعه اين ميدان، كه از چهره‌هاي پيشكسوت شركت محسوب مي‌شود، در گفتگو با روابط عمومي شرکت مهندسی ساخت و تأسیسات دریایی ایران، به تشريح روند پيشرفت پروژه و نقش تجربه در موفقيت آن پرداخته است:

۱– پروژه طرح توسعه ميدان نفتي رسالت را توضيح دهيد و اقداماتي كه تا كنون انجام داده‌ايد را شرح دهيد؟

ميدان نفتي رسالت(نام سابق، ميدان رخش)، در ۸۰ كيلومتري جنوب جزيره لاوان، در خليج فارس واقع شده است.

تأسيسات اين ميدان در سال ۱۳۴۷ نصب گرديده و در سال‌هاي گذشته به دليل آسيب‌هاي ناشي از جنگ ايران و عراق و شرايط جوي، دچار صدمات جدي شده است.

به منظور افزايش ظرفيت توليد نفت از اين ميدان(به ميزان ۱۲،۰۰۰ بشكه در روز) و حفظ پايداري توليد فعلي، شركت نفت فلات قاره، پروژه طرح توسعه ميدان نفتي رسالت-فاز اول را كه شامل ۱۵ بسته كاري در بخش تحت‌الارض و سطح‌الارض مي‌باشد را از طريق قرارداد EPC/EPD (مهندسي، حفاري، تامين، ساخت و نصب) به شركت مهندسي و ساخت تاسيسات دريايي ايران واگذار كرده است.

اين پروژه به لحاظ تنوع كاري، يكي از جامع‌ترين پروژه‌هاي شركت بوده كه شرح كار پروژه به صورت كلي شامل موارد ذيل مي‌باشد:

ساخت، حمل، نصب و راه اندازي سكوي سرچاهي جديد WHP1 (شامل جاكت، عرشه و متعلقات آن، به همراه  9 سري لوله‌هاي كانداكتور) .

بازسازي و توسعه تاسيسات موجود در مجتمع R1، شامل تعميرات سازه اي، تامين و نصب و راه‌اندازي توربين‌هاي گازي (GTG)، تكميل و به روز رساني و يكپارچه‌سازي سيستم كنترل و ابزار دقيق، ساخت اتاق برق و كنترل و تامين و نصب و راه اندازي تاسيسات تهويه مطبوع، اجراي لوله كشي فرآيندي جديد و انجام كليه فعاليت‌هاي لازم جهت اتصال سكوي سرچاهي جديد WHP1 به تاسيسات موجود. توضيح اينكه مجتمع R1 شامل چهار سكوي DP، PP، SP و FP مي‌باشد.

انتقال ديتاهاي فرآيند ، ايمني و كنترلي و همچنين  تصاوير دوربين‌ها بين سكو‌ها.

حفاري ۲ حلقه چاه توليدي جديد در مجتمع R1، حفاري ۲ حلقه چاه توليدي جديد در سكوي اقماري WHP1 و همچنين عمليات Re-Entry و تعميرات اساسي ۲ حلقه چاه موجود در مجتمع R1.

ساخت و نصب يك رشته خط لوله دريايي انتقال توليد سكوي WHP1 به مجتمع R1.

ساخت و نصب يك كابل زيردريايي(برق و ديتاهاي فرآيندي و كنترلي) از مجتمع R1 به سكوي WHP1.

بازرسي تقويت، اصلاح و تعمير جاكت و عرشه‌هاي مجتمع R1 .

تاكنون مهندسي پايه و تفصيلي با پيشرفت حدود ۶۰ درصد توسط تيم‌هاي مشاور و واحد مهندسي شركت در انجام شده است و ساخت جاكت WHP1 در يارد خرمشهر به اتمام رسيده و مقدمات بارگيري و نصب در دستور كار مي‌باشد.

حفاري ۳ حلقه چاه تا بالاي مخزن انجام شده است و خريد كليه متريال ساخت عرشه و خط لوله به شرط تامين مالي در دستور كار مي‌باشد.

همچنين بازرسي‌ سكو‌هاي موجود به منظور ارزيابي وضعيت و برنامه‌ريزي طرح تعميرات، به صورت كامل انجام شده است و در صورت تامين مالي، اين بخش نيز انجام خواهد شد.

لازم به توضيح است كه پيشرفت كلي پروژه حدود ۲۰ درصد مي‌باشد.

۲– وضعيت فعلي پروژه ميدان رسالت را چگونه ارزيابي مي‌كنيد و چه چالش‌هايي در مديريت اين پروژه مهم وجود دارد؟

با توجه به توان مهندسي، بازرگاني و ناوگان مجهز دريايي شركت تاسيسات دريايي ايران و سابقه اجرايي و مديريتي اين شركت، اجراي پروژه گسترده‌اي همچون ميدان نفتي رسالت به شرط تامين مالي از طرف كارفرما، قابليت اجرايي داشته ليكن عمده چالش اين پروژه كمبود و نامتوازن بودن جريان نقدينگي در مقايسه با پيشرفت پروژه، پايين بودن مبلغ قرارداد پروژه، پرداخت‌هاي ريالي كارفرما با نرخ ارز سامانه سنا مي‌باشد.

۳– در فاز فعلي توسعه چه نوع فناوري‌ها و روش‌ها در دستور كار قرار گرفته است؟

ميدان نفتي رسالت در حال حاضر با ظرفيت ۸۰۰۰ بشكه در روز در حال بهره برداري مي‌باشد ليكن به دليل فرسودگي سكوهاي توليدي كنوني كه قدمتي ۵۷ ساله دارد، شركت نفت فلات قاره تصميم به بازسازي سكوهاي موجود گرفته كه فرآيند بازبيني و مهندسي و اجراي بسيار پيچيده اي دارد.

انجام بازرسي، تقويت، اصلاح و تعميرات جاكت و عرشه‌هاي موجود (SMR) يكي از بخش‌هاي پيچيده پروژه بوده كه علاوه بر نياز به استفاده از تجهيزات خاص از قبيل ابزار و فناوري‌هاي بازرسي زيرآب، مستلزم تخصص، دانش و استفاده از كد و استاندارد‌هاي به روز دنيا مي‌باشد كه از اين جهت در سابقه پروژه‌هاي شركت، كاري جديد محسوب مي‌شود.

علاوه بر مورد فوق، عمليات نصب پمپ‌هاي درون چاهي (ESP) جهت فرازآوري مصنوعي چاه‌هاي ميدان و همچنين يكپارچه‌سازي ميدان نفتي رسالت پس از اتصال سكوي اقماري WHP1 به تاسيسات موجود نيز در شرح كار پروژه مي‌باشد كه انجام اين موارد به تجهيزات تخصصي و دانش لازم در زمينه‌هاي حفاري و ساخت سازه‌هاي دريايي و راه‌اندازي نياز مي‌باشد.

۴– برنامه ساخت و نصب سكوها و خطوط لوله چگونه تعريف شده و مهم ترين ريسك‌هاي اجرايي آن كدامند؟

اجراي بخش باقيمانده اين پروژه در بازه ۲۴ ماهه تعريف شده است. بر همين اساس و در راستاي برنامه‌ريزي انجام شده، موضوع تامين متريال و عمليات اجرايي بخش دريا در بازه مذكور انجام خواهد شد. ضمنا ساخت و نصب سكوي WHP1 در مدت زمان ۱۸ ماه و اجراي خط لوله نيز در مدت زمان ۱۴ ماه پيش‌بيني شده است.

از مهم‌ترين ريسك‌هايي كه ممكن است عمليات اجرايي پروژه را تحت تاثير قرار دهد مي‌توان به مشكلات تامين تجهيزات به دليل تحريم‌هاي بين‌المللي اشاره نمود.

ضمنا با توجه به اينكه بخش اعظم پروژه منجمله حفاري، خط لوله، كابل دريايي و تعميرات جاكتها و عرشه‌هاي موجود در دريا انجام مي‌شود، آماده بودن ناوگان دريايي شركت و تامين به موقع دكل حفاري نيز از اهميت به سزايي برخوردار خواهد بود.

۵– چه اقدامات و برنامه‌هايي جهت از سرگيري فعاليت‌ها و شتاب‌گيري اين پروژه داريد؟

با توجه به اينكه علت اصلي تاخير در روند اجرايي اين پروژه مشكلات مالي و پايين بودن مبلغ قراردادي پروژه مي‌باشد، لذا طي هماهنگي با كارفرما (شركت نفت فلات قاره)  مدارك و مستندات لازم جهت تعديل مبلغ پروژه به وزارت نفت ارسال شده است كه بايستي پس از آن توسط شركت ملي نفت براي سازمان برنامه و بودجه (جهت تامين بودجه) ارسال گردد كه پيگيري‌ها بصورت مستمر در حال انجام بوده و اميد است پس از تائيد تعديل مبلغ پروژه توسط سازمان برنامه و بودجه، از طريق شركت ملي نفت به نفت فلا قاره و پس از آن به شركت تاسيسات دريايي ابلاغ گردد.

بديهي است كه بلافاصله پس از نهايي شدن و ابلاغ تعديل پروژه، فعاليت‌هاي پروژه متناظر با برنامه زمانبندي تعيين شده آغاز خواهد شد.

البته در زمان كنوني كه تشريفات انجام تعديل پروژه توسط سازمان‌هاي ذيربط در حال انجام است، فرصت مغتنمي جهت تكميل مدارك مهندسي و آماده‌سازي ناوگان دريايي خواهد بود.

۶– آيا برنامه هوشمند‌سازي در ساخت و استفاده در پروژه را داريد؟

قطعا برخط بودن و يكپارچگي اطلاعات مربوط به مهندسي، بازرگاني، ساخت، فراساحل و حفاري و همچنين استفاده از داشبورد مديريتي، يكي از علاقمندي و موارد ضروري هر پروژه مي‌باشد كه لازمه آن استفاده از سيستم يكپارچه‌سازي مديريتي است و اين مهم مي‌بايستي در اولويتهاي نظام برنامه ريزي سازمان قرار گيرد كه همكاري كليه واحدهاي سازمان بخصوص واحد EPMO را مي‌طلبد.

۷– مهمترين چالش‌هاي پروژه رسالت و برنامه عبور از آنها را توضيح دهيد؟

يكي از مهمترين چالش‌ها، پايين بودن مبلغ قرارداد اوليه پروژه مي‌باشد كه تفاوت فاحشي با هزينه‌هاي اجرايي دارد و اين مهم با توجه به بحث نهايي‌سازي تعديل كه هم اكنون در حال پيگيري است، تا حد قابل قبولي قابليت جبران را خواهد داشت.

ضمنا” عليرغم اينكه مبلغ قراردادي اين پروژه ارزي مي‌باشد، پرداخت‌ها به صورت ريالي با نرخ ارز سنا انجام مي‌شود كه تاكنون اختلاف نرخ ارز آزاد با ارز سنا باعث زيان مضاعف اين پروژه شده است و اين موضوع نيز يكي از چالشهاي اساسي پروژه به حساب مي‌آيد البته اين مورد پيگيري شده است ولي تاكنون هيچ نتيجه اي حاصل نگرديده است و اميد است كه اين مهم نيز مد نظر شركت ملي نفت و كارفرماي پروژه (شركت نفت فلات قاره) قرار گرفته و به شكل مناسبي رفع رجوع گردد.