یک پژوهشگر اقتصادی و بانکداری اجرای سیاست ارزپاشی را یک اشتباه و به زیان دهکهای پایین درآمدی دانست و گفت: نباید به نام حمایت از اقشار آسیب پذیر، رانت توزیع کرد که درآمد حاصل از آن در نهایت از کشور خارج و به ملک و مستغلات در سایر کشورها تبدیل میشود.
به گزارش فارس آگاه: بانک مرکزی و دولت چهاردهم در راستای اجرای سیاستهای مقابله با رانت و فساد و همچنمین سیاستهای ضد تورمی، بازار ارز تجاری را از ۲۴ آذر به طور رسمی راهاندازی کرده اند؛ بازاری که قرار است به تدریج بازیگران بازار ارز نیمایی به آن ملحق شوند تا سیاست حذف نرخهای متعدد ارز در کشور، مسیر خود را پیدا کند.
در همین ارتباط علی سعدوندی کارشناس امور اقتصادی و بانکداری در گفتوگو با ایرنا با برشمردن مضرات ارز چند نرخی تاکید کرد: باید به سمت ارز تک نرخی شناور حرکت کنیم تا از توزیع رانت ارزی جلوگیری شود.
وی با تاکید بر اینکه باید بانک مرکزی هم در این زمینه همگام با دولت و همراستا با سیاستهای کلان بانکی دولت حرکت کند، افزود: سیاست گذار همواره باید به موضوع رانت حساس باشد زیرا رانت به فساد گسترده می انجامد همانگونه که رانت ارزی به فساد انجامیده است.
ادامه ارز نیمایی، یعنی ضرر به صادرات، به سود واردکننده
این کارشناس اقتصادی گفت: در سالهای گذشته ارزی نیما شکل گرفت که منابع ارزی صادرکننده را در اختیار واردکننده قرار میداد و سبب شده بود که صادرکننده علاقهای به صادرات نداشته باشد و اگر انجام میداد، کم اظهاری کند و در مقابل واردکننده با بیشاظهاری تلاش می کرد تا ارز بیشتری دریافت و کالای کمتری وارد کشور کند.
سعدوندی با تاکید بر اینکه سامانه نیما محملی برای فرار سرمایه و فساد گسترده تبدیل شده بود، خاطرنشان کرد: افراد برای اینکه از محل ارز نیمایی منافع مادی خود را به دست بیاورند، حاضر بودند مبالغ زیادی خرج کنند تا در لیست واردکنندگان قرار گیرد؛ بنابراین می توان گفت نیما موجب فساد شده بود و هیچ کارکرد مثبتی نداشت.
ارز نیمایی کارکرد عکس و به ضرر دهکهای پایین داشت
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: ادعا می شد ارز نیمایی با هدف دفاع از مستضعفان و اقشار کمدرآمد ایجاده شده است اما دقیقاً کارکرد برعکس داشت و وضعیت خط فقر در سالهای گذشته به ضرر اقشار آسیبپذیر و دهکهای پایینتر، جابجا شده است.
سعدوندی افزود: در چند سال گذشته افرادی که با این سیاست به جرگه افراد فقیر پیوستهاند، افزایش یافته است و در این راستا سیاست حرکت به سمت حذف ارز نیما از سوی بانک مرکزی سیاست کاملا معقولی بود.
سیاست ارزپاشی اشتباه بود
مدرس بانکداری در دانشگاه گفت: بسیاری از اقتصاددانان توصیه میکنند دولت یا بانک مرکزی منابع خود را در جهت تغییر بازار ارز استفاده نکند زیرا به دلیل غفلت از سیاستهای پولی منسجم در جهت کنترل تورم، بدترین وضعیت تورمی را در سالهای قبل داشتهایم.
سعدوندی ادامه داد: برخی اقتصاددانان نیز توصیه میکنند منابع محدود ارزی بانک مرکزی و دولت به جای اینکه در حهت کنترل تورم هزینه شود، در جهت کنترل بازار ارز به کار رود که در پاسخ به این گروه باید گفت این سیاست جواب نمیدهد.
وی با بیان اینکه بازار ارز با شاخصهای اقتصاد کلان بخصوص تورم در ارتباط ارست، گفت: اگر شما تورم را کنترل کردید بازار ارز هم کنترل میشود؛ اگر بازار ارز را به صورت مصنوعی سرکوب کردید، نه تنها بازار ارز کنترل نمی شود بلکه برای فرار سرمایه از کشور هم یارانه می دهید.
این کارشناس اقتصادی درباره مخالفت برخی نمایندگان مجلس با سیاست ترک نرخی شدن ارز به دلیل اینکه ممکن است در آینده تورم ایجاد کند، گفت: ما هم اکنون شاهد تورم سنگینی هستیم که علت آن سیاستهای نمایندگان مجلس بوده و طرفدار این سیاستهای اشتباه بودند که شاهد گسترش شدید فقر در کشور در سالهای گذشته بودیم؛ برخی از آنها به مسائلی ورود میکنند که مطلقا آشنایی ندارند و به افراد دیگری که تحت عنوان اقتصاددان شناخته میشوند، ارجاع میدهند.
به روشهای شکست خورده سابق بازنگردیم
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه بدترین سیاستهای تورمی را در سالهای گذشته دنبال کرده ایم، اظهار داشت: تجربه نشان داده که سیاستهای گذشته شکست خورده است و نباید دوباره به روشهای پیشین باز گردیم.
سعدوندی با تأکید بر اینکه مهمترین علت تورمهای سالهای گذشته، سیاست اشتباه ارزی بوده است، گفت: اگر قرار است از اقشار آسیبپذیر حمایت شود، نباید رانت به افراد دیگر داده شود تا پول را از کشور خارج کنند و در کشورهای دیگر برای خود خانههای لوکس دست و پا کنند.
این پژوهشگر اقتصادی تصریح کرد: این چه سیاستی است که به اسم حمایت از اقشار آسیبپذیر اجرا میشود؟ چرا همچنان به نهادههای تولید یارانه ارزی داده میشود آن هم در حالی که قیمت در بازار بر اساس قیمت تمامشده تولید تعیین نمیشود بلکه بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشود.
وی ادامه داد: با این سیاست شاید هزینه تمامشده تولید را اندکی کاهش دهید و قیمت مصرف کننده را کم کنید اما باید این را پرسید که آیا این میزان کاهش قیمت مصرفکننده ارزش آن را دارد تا این همه منابع از کشور خارج شود یا سرمایهها از دست بروند؟ قطعا نه.
سعدوندی درباره روش جبران اجرای سیاست تکنرخی شدن ارز برای دهکهای آسیبپذیر گفت: اگر می خواهیم وضعیت فقر بهبود یابد، باید حمایت نقدی مستقیم صورت بگیرد؛ هر نوع سیاستی که در جهت ایجاد فساد در جامعه باشد باید جلوی آن گرفته شود.