بیش از ۹۵ درصد طرح‌های نهایی ارائه شده قابلیت اجرا در تمام شهرهای مذهبی کشور را دارند، به گزارش جلال الدین عرفانی خبرنگار فارس اگاه، دومین رویداد “سقاخانه” با معرفی ۹ طرح نهایی به کار خود پایان داد که از بیش از ۴۰۰ طرح ارائه شده ۹ طرح به اختتامیه راه یافت و در نهایت ۳ طرح به خط پایانی این ماراتن فرهنگی و مذهبی رسیدند.

رئیس کمیسیون فرهنگی، گردشگری و سومین حرم اهل بیت(ع) شورای شهر شیراز در مراسم اختتامیه دومین رویداد “سقاخانه” در شیراز با انتقاد از توجه به حوزه گردشگری مذهبی گفت: امروز مشکلات جدی در حوزه گردشگری و حفظ هویت مذهبی شهرها وجود دارد و مقوله گردشگری دینی در شهرهای مذهبی مانند شیراز و مشهد به خطر افتاده و نیاز به تقویت و مهندسی فرهنگی دارد.

محمد رضا هاجری تصریح کرد: در این خصوص ما شاهدیم بسیاری از مساجد و بناهای تاریخی در حال نابودی هستند و هویت محلات در حال از بین رفتن است.

وی با گلایه از بی‌توجهی مسئولان به حفظ هویت مذهبی این شهرها افزود: در این راستا ما شاهد اجرای طرح‌ها، پروژه‌ها و برنامه‌هایی در این شهرها هستیم که بیشتر بر جنبه‌های تجاری و تفریحی تمرکز دارند تا بر جنبه‌های مذهبی و فرهنگی و دارند ما را از اعتقاداتمان دور می‌کنند.

هاجری ادامه داد: امروز ما در شیراز حدود ۱۶۰ محله داریم که هر کدام نیاز به توجه و برنامه‌ریزی دارند ولی متاسفانه، مسئولان به این موضوعات به طور جدی نمی‌پردازند.

عضو شورای شهر شیراز گفت: به همین منظور باید تلاش کنیم تا گردشگران بیشتری به زیارت اماکن مقدس ما بیایند و اینگونه نباشد که سفر به این شهرها را فقط به خاطر تفریحات آن انتخاب کنند.

وی اظهار داشت: امروز ما نیازمند همبستگی فرهنگی و همکاری بین شهرهای مذهبی هستیم، ما باید دور هم جمع شویم و برای حفظ قداست و هویت شهرهای مذهبی برنامه‌ریزی کنیم، در غیر این صورت، گردشگری مذهبی ما به سمت بی‌هویتی خواهد رفت.

عضو شورای شهر گفت: در همین راستا باید حتی بر حفظ فرهنگ و معماری اسلامی تاکید کنیم و اقداماتی جدی برای بهبود وضعیت موجود و حفظ هویت مذهبی شهرها انجام دهیم.

* امضا تفاهم‌نامه مثلث طلایی گردشگری مذهبی گامی مهم در راستای توسعه گردشگری زیارتی و تبادل تجربیات

رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری شیراز نیز با اشاره به اهمیت برگزاری این رویداد در شیراز گفت: این رویداد، فرصتی مغتنم برای معرفی ظرفیت‌های زیارتی و فرهنگی شهر شیراز به سراسر کشور است.

محمد علی چوبینی افزود: یکی از اهداف ما از برگزاری رویداد ملی سقاخانه توسعه گردشگری زیارتی و معرفی هر چه بیشتر اماکن مذهبی و تاریخی شهر شیراز است. در این ارتباط ما به دنبال آن هستیم که با برگزاری این چنین رویدادهایی بتوانیم ظرفیت‌های کم‌نظیر شیراز را در حوزه گردشگری زیارتی به همگان معرفی کنیم.

وی با اشاره به امضا تفاهم‌نامه همکاری مثلث طلایی گردشگری مذهبی میان شهرداری‌های سه شهر شیراز، مشهد و قم در حاشیه این رویداد گفت: این تفاهم‌نامه، گامی مهم در راستای همکاری بین شهرهای مذهبی ایران و تبادل تجربیات در حوزه گردشگری زیارتی است و امیدواریم با اجرای این تفاهم‌نامه، بتوانیم شاهد رونق هر چه بیشتر گردشگری زیارتی در شهرهای مذهبی کشور باشیم.

چوبینی با اشاره به برنامه‌های متنوع در رویداد ملی سقاخانه ادامه داد: این رویداد، شامل برنامه‌های متنوعی از جمله نمایشگاه آثار هنری مرتبط با سقاخانه، کارگاه‌های آموزشی، نشست‌های تخصصی و اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری است.

معاون فرهنگی، اجتماعی شهردار شیراز، با تجلیل از هنرمندان و فعالان حوزه سقاخانه که در حفظ و احیاء این هنر ارزشمند تلاش کرده‌اند، گفت: امیدواریم با برگزاری این رویداد و رویدادهای مشابه، بتوانیم هنر سقاخانه را به جایگاه واقعی خود رسانده و گامی در راستای حفظ و احیاء این هنر ارزشمند برداریم.

*شیراز شهری که تمامی گونه‌های گردشگری را در خود جای داده است

مدیر گردشگری و زیارت سازمان فرهنگی، ورزشی شهرداری شیراز نیز در حاشیه اختتامیه دومین رویداد ملی سقاخانه در شیراز با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری و زیارتی شیراز در جمع خبرنگاران گفت: شیراز به عنوان یک شهر مهم گردشگری، تقریباً تمام گونه‌های گردشگری موجود در کشور را دارا است، این شهر از منظر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و زیارتی، جایگاه ویژه‌ای دارد و تلاش برای جذب بیشتر گردشگران داخلی و خارجی و افزایش ماندگاری آنها از اهداف اصلی شهرداری شیراز است.

علی نیری افزود: شیراز به عنوان تنها شهری که در میان مهم‌ترین شهرهای زیارتی و گردشگری کشور نقش محوری دارد، شناخته می‌شود و مدل حکمرانی و بازاریابی گردشگری در شیراز، نوآورانه و متفاوت است.

وی با اشاره به برگزاری رویدادهای مختلف در چند سال اخیر در شیراز گفت: در ۶ ماهه دوم سال جاری رویدادها و برنامه‌های مهمی در حوزه گردشگری شیراز برگزار شده است و شهرداری شیراز در نظر دارد در سال آینده نیز با ورود به بازارهای جدید، تحولی در حوزه گردشگری ایجاد کند.

مدیر گردشگری و زیارت سازمان فرهنگی، ورزشی شهرداری شیراز در خصوص رویداد سقاخانه گفت: پس از امضای تفاهم‌نامه گردشگری مذهبی بین شیراز، قم و مشهد، تلاش برای ارتقای این همکاری‌ها در سطح شهرداران در حال انجام است و شیراز امیدوار است در حوزه جذب زائران نیز نقش مهمی ایفا کند.

وی با اشاره به فعالیت دبیرخانه رویداد سقاخانه امسال در شیراز و معرفی برگزیدگان این رویداد در این مراسم گفت: از جمله اهداف اصلی رویداد میتوان به حمایت از طرح‌های نوآورانه در حوزه جذب زائران اشاره کرد و شهرداری‌ها در تلاش هستند با همکاری تولیت‌ حرم های مقدس نقش موثری در حوزه توسعه گردشگری مذهبی و زیارت ایفا کنند.

نیری با اشاره به جایگاه زیارتی شیراز گفت: شیراز به عنوان سومین حرم اهل بیت، دارای مساجد تاریخی و بقاع متبرکه ارزشمندی است و همکاری تمامی دستگاه‌ها برای معرفی جایگاه زیارتی شیراز ضروری است.

وی افزود: شهرداری شیراز در تلاش است با استفاده از اختیارات قانونی خود، حوزه زیارت را در کنار حوزه گردشگری فعال کند.

مدیر گردشگری و زیارت سازمان فرهنگی، ورزشی شهرداری شیراز تصریح کرد: در این رویداد از شهرداری های مشهد، قم، طبس و تولیت های این شهرها و برگزیدگان این رویداد از تبریز، تهران، مشهد، طبس و شیراز دعوت شده بود و برنامه ریزی برای رویداد سوم با هدف افزایش مشارکت بین دستگاهی و مردمی و همچنین جذب زائران بین المللی در حال انجام است، اما هدف اصلی از این رویداد ایجاد تور گردشگری زیارتی و به دنبال آن رونق اقتصادی و معنوی شهر ها است.

*انتخاب هوشمندانه نام سقاخانه برای دومین رویداد

معاون فرهنگی حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) نیز در این مراسم گفت: شهر شیراز این افتخار را دارد که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان نگین سومین حرم اهل بیت (ع) در ایران اسلامی نامگذاری شود.

حجت الاسلام قاسم میرشکاری افزود: موضوع زیارت یکی از مباحثی است که در فرهنگ شیعه نقش بسزایی در محبوبیت ایمان و ایجاد ارتباط معنوی زائران با اهل بیت (ع) دارد.

وی با اشاره به خباثت دشمنان در حمله به حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع)، تصریح کرد: این موضوع نشان می دهد یکی از کانون های تمدنی و آخرالزمانی حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) است.

حجت الاسلام میرشکاری ضمن قدردانی از برگزار کنندگان این رویداد، تصریح کرد: انتخاب نام سقاخانه بسیاری هوشمندانه بوده است که مفهوم آن در ایثار، خدمت و فداکاری است و این مفاهیم نیز در زیارت هم مطرح است.

*تعمیق مفهوم زیارت و پژوهش دستور کار دومین رویداد سقاخانه

معاون زیارت و گردشگری شهرداری مشهد نیز با اشاره به اجرای برنامه‌های جدید در حوزه زیارت و گردشگری با مشارکت نهادهای فرهنگی و اقتصادی و با تاکید بر ضرورت توسعه برنامه‌های فرهنگی و زیارتی در این شهرها گفت: در حال حاضر طرح‌های جدید در دستور کار داریم که به زودی شاهد اجرای این طرح‌ها خواهیم بود، این در حالی است که در ۲ سال اخیر سازمان‌های فرهنگی شهرهای زیارتی مانند مشهد و شیراز تجدید ساختار شده‌اند.

سید جلیل بامشکی افزود: در همین راستا در تلاش هستیم تا با تعریف آیین‌نامه‌های مشخص، برنامه‌های هدفمند و پایداری را در حوزه زیارت اجرایی کنیم.

وی ادامه داد: در همین ارتباط سال گذشته نخستین رویداد در این حوزه برگزار شد که با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو بودیم و به همین منظور برنامه‌های امسال نیز با توسعه محورها و رویکردهای جدید اجرا خواهند شد.

بامشکی اظهار داشت: در سال اول برگزاری این رویداد تمرکز اصلی بر ارائه خدمات بود، اما امسال بر تعمیق مفهوم زیارت و پژوهش در این زمینه تمرکز داریم.

وی با اشاره به اهمیت تحقیق و توسعه در حوزه زیارت اضافه کرد: سال گذشته مطالعات متعددی در این زمینه انجام دادیم که نتایج آن را در برنامه‌های سال جاری اعمال خواهیم کرد.

معاون زیارت و گردشگری شهرداری مشهد اضافه کرد: با توجه به اهمیت ایجاد ساختارهای پایدار برای توسعه زیارت، هدف ما اجرای برنامه‌هایی است که ضمن حفظ ارزش‌های زیارتی، با نیازهای روز جامعه نیز همسو باشند.

وی ضمن پیشنهاد ایجاد یک صندوق ویژه برای حمایت از طرح‌های فرهنگی و زیارتی گفت: با راه‌اندازی این صندوق، می‌توانیم منابع مالی لازم برای اجرای پروژه‌های تخصصی را تامین کنیم و در طول سال از این اعتبارات برای توسعه و بهبود خدمات استفاده کنیم.

بامشکی خواستار همکاری‌های بین سازمانی در این حوزه شد و تصریح کرد: ما آماده همکاری با سایر سازمان‌های فرهنگی و اقتصادی هستیم تا بتوانیم برنامه‌های مشترکی را اجرا کنیم و تاکنون چندین نهاد و مجموعه فرهنگی برای مشارکت در این طرح‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند.

وی با اشاره به اهمیت استفاده از ظرفیت‌های شهری برای بهبود تجربه زائران تاکید کرد و ادامه داد: به عنوان مثال امروز شهر مشهد ظرفیت‌های بسیاری در حوزه خدمات زیارتی دارد، که هنوز بخش‌هایی از این ظرفیت‌ها به‌طور کامل مورد استفاده قرار نگرفته‌اند و ما قصد داریم در سال جاری با اجرای پروژه‌های کوتاه‌ مدت و میان ‌مدت، این ظرفیت‌ها را فعال کنیم.

معاون زیارت و گردشگری شهرداری مشهد با اشاره به برخی از برنامه‌های آینده در حوزه زیارت و گردشگری گفت: یکی از اهداف ما این است که تجربه زیارتی را برای زائران بهبود ببخشیم که برای این منظور، طرح‌هایی را در نظر گرفته‌ایم که از فناوری‌های جدید برای ارائه خدمات بهتر به زائران استفاده شود.

وی اضافه کرد: یکی از برنامه‌های مهم ما، برگزاری رویدادهای فرهنگی و قرآنی در اماکن زیارتی است که این برنامه‌ها به‌صورت مستمر برگزار خواهند شد تا زائران بتوانند از خدمات متنوع فرهنگی بهره‌مند شوند.

بامشکی گفت: امیدواریم با همکاری تمامی نهادها و دستگاه‌های مرتبط، بتوانیم برنامه‌های زیارتی را به بهترین شکل ممکن اجرا کنیم و خدماتی در شان زائران ارائه دهیم.

**ارائه بیش از ۴۰۰ طرح به دبیرخانه دومین رویداد سقاخانه

دبیر دومین رویداد ملی ایده پردازی سقاخانه نیز به عنوان دیگر سخنران این مراسم گفت: در فرآیند رویداد سقاخانه بیش از ۴۰۰ طرح و ایده دریافت شد که از این تعداد ۱۱۰ طرح وارد مرحله پرورش شد و در ادامه تعداد ۴۵ طرح شایسته پیگیری جهت اجرا ارزیابی شدند و ۹ طرح به مرحله پایانی راه یافت، اما در نهایت در سه بخش تعیین شده سه ایده و طرح کسب و کار و بخش اجرایی برگزیده شدند.

مرتضی عطایی نژاد با اشاره به ویژگی‌های خاص این طرح‌ها افزود: یکی از ویژگی طرح های ارسال شده این است که بیش از ۹۵ درصد طرح ها قابلیت اجرا در تمام شهرهای مذهبی کشور را دارند.

وی ضمن ارائه گزارشی از مراحل برگزاری این رویداد و اهداف آن گفت: رویداد ملی سقاخانه یک پل ارتباطی است که بتواند طرح ها و ایده هایی که در حوزه زیارت می تواند وجود داشته باشد و یا قابل شکل گیری هست با استفاده از استراتژی نوآوری از سطح جامعه شیعیان و دلدادگان ائمه اطهار (ع) در کشور جمع آوری کند و ایده ها را به سمع و نظر صاحبین اختیار و مسئولینی که می توانند تصمیم گیری کنند، برسانند و تصمیم سازی کنند.

عطایی نژاد افزود: در این رویداد همچنین بررسی کسب و کارهایی که می توانند در این حوزه شکل بگیرند، مطرح است تا ارائه طرح و ایده‌ها از ظرفیت های حمایتی بهره مند شوند و به مرحله اجرا برسد.

دبیر دومین رویداد ملی ایده پردازی سقاخانه تصریح کرد: طرح هایی که ارائه شد در سه بخش ایده ها، طرح های کسب و کار و طرح های اجرایی بود که هدف از ارائه ایده ها این بود که عموم مردم بتوانند طرح های مختصری را که مدنظر دارند به گوش مسئولان برسانند که در این راستا برنامه های متعددی با حضور مدیران برگزار شد و طرح ها از سوی مردم ارائه شد.

عطایی نژاد همچنین با اشاره به اهمیت ارایه طرح های کسب و کار گفت: طرح های کسب و کار مجموعه هایی هستند که به شکل ماندگار و پایدار می توانند فعالیت داشته باشند و دارای پیوست اقتصادی بوده و بتوانند خلق ارزش کنند، به همین دلیل نیز در رویداد سقاخانه تلاش ما بر این است تا افراد را معرفی و فرصت هایی را ایجاد کنیم که منجر به عقد قرارداد و جذب سرمایه شود.

وی ادامه داد: در بخش طرح های اجرایی، صاحبین طرح هایی که موجب نوآوری و ایجاد تعالی فرآیند زیارت شود، مسیر برای ورود آنها طراحی شد و طرح و ایده های منتخب به مرحله نهایی راه یافتند.

عطایی نژاد ادامه داد: این طرح‌ها از سطح کشور دریافت شد که در این بین از شهر شیراز چند طرح خوب و از شهر قم، طبس، تبریز نیز طرح های متفاوتی ارائه شد.

*معرفی برگزیدگان دومین رویداد ملی سقاخانه

در مراسم اختتامیه، از برترین ایده‌ها و طرح‌های خلاقانه تقدیر شد. طرح «مجموعه سقافی» به سرپرستی آقای کشتکار، در حوزه ایده، جایگاه نخست را به خود اختصاص داد. در بخش کسب و کار، ایده «کیت هوشمند تعاونی، داستان‌سرایی دیجیتال» از مجموعه ثامر به سرپرستی دکتر سیسی، رتبه اول را کسب کرد. در بخش طرح اجرایی، طرح «خادم آنلاین ویژه ناشنوایان» از مجموعه رنگ‌آمیز، مقام نخست را به دست آورد.

همچنین در سایر بخش‌ها، طرح «کفشداری حرم» از خانم صادقی سروستانی، طرح «بگردش» از آقای صادقی و «طرح جامع زیارت» از آقای ایزدی به ترتیب موفق به کسب رتبه‌های دوم در بخش‌های ایده، کسب و کار و اجرایی شدند. در رتبه سوم، طرح «زیارت ملی» از دکتر سید وحید صادق‌زاده، «تولید محصولات فرهنگی و خلاق با استفاده از متبرکات اماکن زیارتی» از آقای مومیوند و «ایده صحن شادی» از خانم دلشاد قرار گرفتند.

در این رویداد، از طرح «بازسازی بناهای تاریخی» به سرپرستی آقای محمدزاده به عنوان طرح شایسته تقدیر یاد شد.

*اهدای جایزه ویژه به رئیس سازمان فرهنگی شهرداری شیراز

در پایان این مراسم، دبیرخانه دومین رویداد ملی سقاخانه جایزه ویژه خود را که متبرک از حرم و بارگاه ملکوتی حضرت امام رضا(ع) بود، به محمدعلی چوبینی، رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز، تقدیم کرد. همچنین از زحمات علی نیری، رئیس اداره گردشگری و زیارت سازمان فرهنگی شهرداری، قدردانی شد.

اختتامیه دومین رویداد ملی سقاخانه با هدف مطرح کردن و تقویت جریان ملی زیارت در کشور به میزبانی شیراز برگزار شد به گفته متولیان این رویداد، انتخاب این رویکرد برای این بود تا از این طریق، هویت ملی و دینی تقویت شده و نقش زیارت در وحدت ملی پررنگ‌تر شود.

گفتنی است دومین دوره این رویداد در حالی با محوریت تعالی زیارت و در سه بخش شامل ایده، کسب‌وکار و طرح‌های اجرایی برگزار شد که اولین دوره آن، تنها با محوریت ارائه خدمات مطلوب و شایسته به زائران صورت گرفته بود.

دومین رویداد ملی سقاخانه نه‌تنها فرصتی برای مطرح کردن ایده‌های نوآورانه در حوزه گردشگری مذهبی بود، بلکه بستری برای تعامل شهرهای مذهبی کشور در راستای توسعه فرهنگی و زیارتی فراهم کرد. با امضای تفاهم‌نامه بین شیراز، مشهد و قم و معرفی برترین طرح‌ها، ابراز امیدواری شد که این رویداد بتواند نقش مؤثری در حفظ و تقویت هویت مذهبی و فرهنگی شهرهای زیارتی ایران ایفا کند.