پس از اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان ،  مردم فارس به زودی شاهد برگزاری کنسرت-نمایش «سیصد» در این بنای تارخی خواهند بود، به گزارش فاطمه مقدم – خبرنگار فارس آگاه ، رویداد بی‌نظیر فرهنگی و هنری اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در پانزدهم شهریور ۱۴۰۴ در فضای تاریخی تخت جمشید، با حضور سفرای ۱۷ کشور از اروپا، آسیا، آفریقا و آمریکا در حالی برگزار شد که این ارکستر مهم جهانی صدسالگی خود را جشن می‌گرفت. تمامی دست‌اندرکاران برگزاری این رویداد، از استاندار فارس، سفیر ارمنستان در تهران، وزیر آموزش این کشور و وزیر علوم ایران، در سخنانی کوتاه این اجرا را زمینه‌ساز انتقال پیام صلح و دوستی میان ملت‌های ایران و ارمنستان به جهانیان خواندند و صلح و دوستی به زبان هنر گفتند.

*اجرای ارکستر ارمنستان نمادی از اراده ایران برای گفت‌وگو و تعامل مسالمت‌آمیز با ملت‌هاست

استاندار فارس در سخنانی کوتاه پیش از آغاز برنامه با تأکید بر احساس نیاز به صلح در عصر حاضر بیش از هر زمان دیگری، گفت: امروز جهان بیش از هر زمان دیگر نیازمند صداهایی است که فراتر از اختلاف‌ها، برایمان از صلح و هم‌زیستی بگویند.

حسینعلی امیری، هنر، معنویت و فرهنگ را دیپلماسی دل‌ها خواند و افزود: دیپلماسی‌ای که نه با قراردادها و نه با زور نیزه‌ها، بلکه با احساسات مشترک و ارزش‌های انسانی، ملت‌ها را به یکدیگر نزدیک می‌سازد.

استاندار فارس، این رویداد را نمادی از اراده ایران برای گفت‌وگو و تعامل مسالمت‌آمیز با ملت‌ها دانست.

گریگور هاکوپیان، سفیر ارمنستان، نیز در سخنانی بسیار همدلانه با اشاره به حضور ارامنه در نقوش باشکوه تخت جمشید و ارائه پیشکش به پادشاه ایران از سوی مقامات ارمنی با وقار و نجابتی خاص، اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تخت جمشید را هدیه امروزی ارامنه به ایرانیان خواند و گفت: امروز ما نیز با همان روحیه و با همان گرایش گذشتگانمان، با احترام، در این مکان گرد آمده‌ایم، اما پیشکش امروز ما متفاوت است؛ پیشکش ما، شناسنامه تاریخ، استقلال و خلاقیت جاودان ماست.

*در شب موسیقی ارکستری ارمنستان در تخت جمشید چه گذشت؟

در شب تاریخی اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در محوطه باشکوه تخت جمشید، با حضور بیش از ۱۱۰ نوازنده، تماشاچیان شاهد یک رویداد موسیقایی کم‌نظیر بودند که زیر سقف آسمان، درخشان شده با نور مهتاب، به اجرا درآمد. این گروه ارکستر برجسته با قدمت صد ساله، با رهبری استاد مشهور ارمنی، ادوار توپیچیان، درخشید و با ترکیبی بی‌نظیر از سازهای زهی مانند ویولن، ویولا، ویولن‌سل، کنترباس و چنگ، همراه با سازهای بادی چون ترومپت، ترومبون، هارپ و پیانو و همچنین سازهای کوبه‌ای بزرگ، قطعاتی فاخر را به اجرا گذاشت.

در این اجرا، خوانندگی سولیست جوان و توانمند گروه، آقای فیلیپ لیپاریت، با صدای تنور قدرتمند و پرطنین خود، فضایی عاطفی و تأثیرگذار خلق کرد که یادآور صدای افسانه‌ای لوچیانو پاواروتی، خواننده برجسته اپرای ایتالیا، برای مخاطبان علاقه‌مند به موسیقی غربی بود.

به گفته مهدی بذرافکن، رئیس ارکستر شیراز، به فارس آگاه، انتخاب و اجرای قطعات در بالاترین سطح هنری صورت گرفت؛ از جمله اجرای سمفونی شماره ۲ ساخته آهنگساز برجسته ارمنی، آرام خاچاطوریان، که از برجسته‌ترین آثار اجراشده به شمار می‌رفت. یکی دیگر از قطعات مهم این شب باشکوه، قطعه «سرزمین مادری‌ام» بود که با اجرای پرشور ارکستر، شور و احساس عمیقی را در دل شنوندگان به وجود آورد.

در پایان برنامه، به احترام ایران، قطعه ماندگار «ای ایران» از روح‌الله خالقی به اجرا درآمد. این اثر توسط گروه کر پارسه شیراز به رهبری طیب فقیه، که پس از تمرینات فشرده یک‌ماهه همراه با ارکستر ارمنستان در این شب روی صحنه رفتند، اجرا شد. «ای ایران» با صدای پرشور و دلنشین این گروه، در دل سنگ‌های تاریخی تخت جمشید طنین‌انداز شد و تماشاگران، با احترام و اشتیاق، ایستاده به این سروده خاطره‌انگیز گوش جان سپردند.

این شب به‌یادماندنی پیوند فرهنگی عمیقی میان دو ملت ایران و ارمنستان ایجاد و ثابت کرد موسیقی جهانی پلی است برای همدلی و اتحاد میان کشورها.

*برگزاری ارکستر در فضای باز چالش‌هایی داشت اما تخت جمشید بستر تاریخی موسیقی صلح را رقم زد

در حاشیه اجرای باشکوه ارکستر فیلارمونیک ارمنستان، گفتگوهایی با مسئولان اجرایی فارس و دست‌اندرکاران این رویداد فرهنگی مهم انجام شد که همگی بر نقش این برنامه در تقویت پیوندهای فرهنگی و تاریخی میان ایران و ارمنستان تأکید داشتند. همچنین اهمیت امنیت و زیرساخت‌های لازم برای برگزاری چنین مناسبت‌های بزرگ، از سوی خبرنگاران مورد توجه قرار گرفت.

آرمان پاداریان، تهیه‌کننده عمومی ارکستر فیلارمونیک ارمنستان، در گفت‌وگو با خبرنگاران در حاشیه برگزاری کنسرت این ارکستر در تخت جمشید گفت: تخت جمشید یکی از مهم‌ترین بناهای ایران است که از ۶ قرن قبل از میلاد مسیح، ارمنی‌ها با آن رابطه تنگاتنگ و دیرینه‌ای داشته‌اند. موسیقی بهانه‌ای شد تا پس از ۲۶ قرن، ایرانی‌ها و ارمنی‌ها دوباره گرد هم آیند. این ارکستر برای صلح است.

وی افزود: فکر نمی‌کنم ملیت‌های دیگری نظیر ایرانی‌ها و ارمنی‌ها طی قرن‌ها این‌چنین در صلح و آرامش با هم زندگی کرده باشند. این اتفاق درباره ایرانی‌ها و ارمنی‌ها افتاده و بهانه‌ای شده که برگزاری موسیقی پیوندهای گذشته را میان این دو ملت یادآور شود. از این‌رو باوجود این ریشه‌های تاریخی بین ایران و ارمنستان، تعاملات فرهنگی و هنری اقدامی طبیعی است که بین دو کشور تأثیرات دوسویه خواهد داشت.

*برنامه‌ریزی دقیق ضرورتی مهم در برگزاری برنامه‌های آینده است

پاداریان که نقش کلیدی در پشت‌صحنه و مدیریت اجرایی ارکستر داشت، درباره برنامه‌های آتی این ارکستر گفت: در حالی‌که برگزاری برنامه‌ای با ابعادی به این بزرگی و در مکانی باز و تاریخی پیچیدگی‌های بسیاری دارد، اما در عصر حاضر، این رابطه فرهنگی از اهمیت بسزایی برخوردار است و باید با برنامه‌ریزی، تبادل اجرای برنامه در دو کشور ادامه یابد.

این تهیه‌کننده، بدون گلایه مستقیم از مشکلات بر سر راه اجرای ارکستر فیلارمونیک در فضای باز تخت جمشید، افزود: با وجود اینکه برنامه‌ریزی و اجرا در این فضای باز، آن‌هم با این بزرگی، کار بسیار دشواری است، چون هم فضای باز فاقد ویژگی‌های آکوستیکی سالن‌های سرپوشیده است، صدا در همه جهات پخش می‌شود و هم اینکه نظم فضای سرپوشیده را به لحاظ تماشاگران ندارد، با این‌حال تلاش شد برنامه‌ای با حداکثر کیفیت به مخاطبان ایرانی ارائه شود. امیدواریم که در آینده، برای اجرای برنامه‌های این‌چنین، برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری چه به لحاظ حمل‌ونقل و چه به لحاظ ارتباط با موزیسین‌ها از سوی کشور میزبان انجام شود تا بتوان کار حرفه‌ای‌تری به اجرا گذاشت.

*کنسرت-نمایش «سیصد» به زودی در تخت جمشید روی صحنه می‌رود

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی فارس، در مورد برگزاری اجرای ارکستر فیلارمونیک در محوطه تخت جمشید، عنوان کرد: اجرای رویدادهای فرهنگی در سایت‌های گردشگری می‌تواند موجب افزایش تعداد بازدیدکنندگان و جذب گردشگران داخلی و خارجی شود و فرصتی برای نمایش و تقویت هویت فرهنگی و ملی کشور فراهم آورد.

محسن ضیایی افزود: یکی از برنامه‌های دولت چهاردهم این است که در تعاملات فرهنگی در سطح بین‌المللی پیشگام باشد و این تعامل فرهنگی که منجر به برگزاری رویداد مهم اجرای ارکستر ارمنستان شد، برای وفاق بیشتر با ملت‌های جهان پایه‌ریزی شده است و برنامه بر آن قرار گرفت که ابتدا از همسایگان برای اجرای برنامه‌های فرهنگی در ایران دعوت شود.

وی افزود: این برنامه با توجه به تعاملات تاریخی بین ایران و ارمنستان انجام شد و سرآغازی برای برنامه‌های مشترک آینده خواهد بود.

ضیایی، انتخاب تخت جمشید را نقطه عطفی برای آغاز برنامه فرهنگی مشترک با ملت‌های دیگر جهان خواند و گفت: هدیه‌آورندگان منقوش در تخت جمشید، حدود ۲ هزار و ۵۰۰ سال پیش هدیه‌ای هنری برای پادشاه آوردند و امروز نیز هنرمندان ارمنی کالایی با ارزش هنری را برای ایران به ارمغان آورده‌اند که این خود، تداوم تاریخی و فرهنگی بسیار جذاب و قابل توجهی است.

وی همچنین از تداوم برنامه‌های فرهنگی در تخت جمشید خبر داد و گفت: این برنامه‌ها از هنرمندان تراز اول کشور برای اجرا در این مکان تاریخی بهره خواهند برد. مردم فارس به زودی شاهد برگزاری کنسرت-نمایش «سیصد» در تخت جمشید خواهند بود و در نظر داریم در روز بزرگداشت حافظ در مهرماه نیز برنامه‌هایی از گروه‌های مهم موسیقی ملی در شیراز برگزار کنیم. همچنین اجرای زنده موسیقی در محور ساسانی در کاخ ساسان سروستان در حال برنامه‌ریزی و تدارک است.

*هیچ گزارشی از نقض امنیت در رویداد ارکستر ارمنستان دریافت نشد

معاون سیاسی و امنیتی استاندار فارس با اشاره به برگزاری کنسرت ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تخت جمشید، این رویداد را نمونه‌ای موفق از «دیپلماسی فرهنگی» میان ایران و دیگر ملت‌ها توصیف کرد و گفت: این رویداد که آغازگر مسیر دیپلماسی فرهنگی ایران با ملت‌هاست، می‌تواند با بازتابی که در رسانه‌ها پیدا می‌کند، تأثیر شایسته‌ای در گشودن دریچه‌های جدیدی از تعامل فرهنگی ایران با جهانیان داشته باشد. در شرایط کنونی، این نوع برنامه‌ها آورده مهمی برای کشور دارند که آثار آن در دیپلماسی‌های سیاسی و اقتصادی نیز به‌زودی قابل مشاهده خواهد بود.

حجت‌ا… رضایی در ادامه، درباره ابعاد امنیتی این مراسم که با حضور چهره‌های سیاسی داخلی و خارجی و همچنین استقبال گسترده مردم برگزار شد، اظهار کرد: برگزاری چنین رویدادی با این وسعت، جسارت مدیریتی می‌طلبید و استاندار فارس با پذیرفتن این مسئولیت، ریسک این تصمیم را به‌درستی مدیریت کرد. خوشبختانه در بُعد امنیتی، هیچ گزارشی از نقض امنیت دریافت نشد و این آزمون را می‌توان موفقیت‌آمیز دانست. فارس در این زمینه سربلند از میدان بیرون آمد.

او همچنین تأکید کرد: ما همچنان در حال تلاش برای تقویت زیرساخت‌های امنیتی در مجموعه جهانی تخت جمشید هستیم تا مسیر برگزاری رویدادهای فرهنگی بزرگ در آینده، هموارتر و ایمن‌تر شود.

****************************************

حاشیه‌ای بر متن؛

وقتی نت‌های موسیقی در همهمه تماشاچیان گم می‌شود

در شب اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تخت جمشید، گرچه همه‌چیز برای رقم زدن یک شب به‌یادماندنی با سبد فرهنگی از موسیقی، تاریخ و البته جمعیتی مشتاق فراهم بود، اما آنچه می‌توانست این تجربه‌ را بی‌نقص کند، نظم رفت‌وآمد و کنترل صدا در میان برخی تماشاگران بود که این بخش از دست برگزارکنندگان خارج شد.

در بال‌های چپ و راست جایگاه تماشاگران، گروه‌هایی از مردم که بدون بلیت وارد شده بودند، بدون نظم مشخص در حال پرسه‌زدن بودند؛ برخی در رفت‌وآمد بودند، بعضی با صدای بلند صحبت می‌کردند و گروهی نیز سرگرم فیلم‌برداری با تلفن همراه. این وضعیت باعث شد تمرکز بسیاری از تماشاگران از بین برود و کیفیت تجربه شنیداری پایین بیاید، چرا که موسیقی ارکسترال، به‌ویژه در فضای باز، به سکوت و نظم نیاز دارد. برخلاف کنسرت‌های پرهیجان، اینجا هر نت باید شنیده شود و هر لحظه نیاز به دقت دارد.

گرچه با وجود همه صداها، از گفت‌وگوی مردم با یکدیگر تا صدای بلند هلی‌شات‌هایی که دائم در حال پرواز بودند، نوازندگان ارمنی با وقار و دقت کامل برنامه را تا پایان اجرا کردند و مخاطبان قدردان این تلاش بودند، اما باید پذیرفت که برگزاری چنین رویدادهایی در مکان‌هایی چون تخت جمشید، نیاز به نظم، برنامه‌ریزی دقیق و آموزش فرهنگی دارد.

اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تخت جمشید، نمایشی از پیوند فرهنگی دو ملت با پشتوانه‌ای تاریخی بود که ضمن ایجاد تجربه‌ای هنری ارزشمند، ضرورت توسعه زیرساخت، نظم اجرایی و آموزش فرهنگی را نیز یادآور شد.