مدیر کل راه و شهرسازی فارس:مردم از تسهیلات و مشوق‌ها برای نوسازی خانه‌های فرسوده استفاده کنند، به گزارش فاطمه مقدم خبرنگار فارس اگاه، چند روز پیش، خبر ریزش خانه تاریخی «صادقیان» در گرگان، بار دیگر توجه همگان را به وضعیت نامناسب بناهای تاریخی و فرسوده کشور جلب کرد. معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان، عدم رسیدگی مناسب مالکان برای مرمت و مقاوم‌سازی این بنا را یکی از عوامل اصلی ریزش عنوان کرده است. این حادثه هشداری است جدی برای دیگر شهرهای تاریخی ایران، از جمله شیراز، که بر روی گنجینه‌ای از بناهای قدیمی و بسیار ارزشمند ایستاده‌اند.

متأسفانه، در بافت تاریخی شیراز، برخی از مردم نسبت به اقدامات اداره کل میراث‌فرهنگی استان بدبین هستند و این امر به سختی‌های بسیاری در زمینه حفاظت از این میراث منجر شده است. کارشناسان میراث فرهنگی بارها اعلام کرده‌اند که به دلیل عدم همکاری مردم و مالکان خانه‌های تاریخی بافت، امکان ورود به این ساختمان‌ها برای ارزیابی میزان فرسودگی و ناامنی وجود ندارد. این عدم همکاری باعث شده است که نتوان آمار دقیقی از تعداد خانه‌های ناایمن یا در معرض خطر تهیه کرد.

با توجه به سکونت عده ای از مردم درخانه های فرسوده بافت تاریخی و خانه‌های فرسوده خارج از بافت برای بررسی برنامه‌ریزی‌هایی اداره کل راه و شهرسازی به عنوان مهم ترین متولی ساماندهی وضعیت ساختمان‌های فرسوده با مدیر کل راه و شهرسازی فارس گفت و گو کردیم اما ذکر این نکته ضروری است که خلاف آنچه تصور می‌شود، حفظ امینت بناهای شهری، تنها وظیفه نهادهای دولتی نیست بلکه همکاری مستقیم و صمیمانه جامعه محلی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در حفظ و احیای این بافت‌ها داشته باشد.

مدیر کل راه و شهرسازی فارس در گفت‌وگو با فارس اگاه با اشاره به اینکه مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی برای تسهیل نوسازی در درمناطق بافت فرسوده ابلاغ شده و جزئیات آن به شهرداران و معاونان فنی شهرداری‌ها منتقل شده است، گفت: سال گذشته، طرح‌های تشویقی مختلفی شامل ۳۰ مورد برای بازآفرینی این بافت‌ها معرفی شد که شامل تخفیف‌های مالی از ۵۰ تا ۱۰۰ درصد در عوارض وبخشی نیز شامل افزایش تراکم برای ساخت و ساز در محیط هایی بود که ساخت خانه در آن ارزش افزوده چندانی ندارد این اقدامات با هدف تشویق مالکان به ساخت و ساز در بافت های فرسوده صورت گرفته‌اند.

ناصر رضایی توضیح داد: بافت‌های فرسوده معمولاً در مناطقی قرار دارند که قیمت زمین پایین است و بازآفرینی آن‌ها برای مالکان جذابیت زیادی ندارد. به همین دلیل، تخفیف ۱۰۰ درصدی در عوارض و دیگر مشوق‌های مالیاتی و افزایش تراکم برای تشویق مردم به سرمایه گذاری در نوسازی بافت های فرسود در نظر گرفته شد.

او همچنین اظهار داشت” یکی از موانع اصلی در روند نوسازی، عدم همکاری ارگان‌های مرتبط است. این ارگان‌ها نتوانسته‌اند عملکرد هماهنگی داشته باشند و مردم را به نوسازی در بافت های فرسوده در متراژهای کوچک کنند و تجمیع این واحد ترغیب کنند.

ناصری با اشاره به اینکه بافت‌های فرسوده دارای محدوده‌های مصوب کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی هستند و هر ناحیه‌ای نمی‌تواند به عنوان بافت فرسوده محسوب شود، اظهار کرد: در شیراز بیش از ۱۰۸ هکتار و ‏درمجموع ما ۵۰ محدود مصوب بافت فرسوده داریم که از شمالی ترین نقطه شیراز چون تلخ داش، پشت مله تا محدود مرکزی قآانی و ذوالنوار تا ‏شرق شهر که محله سعدی، سهل آباد و ده پیاله و … جزو مناطق بافت فرسوده محسوب می شود.

وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین موانع نوسازی در این بافت‌ها، پایین بودن ارزش افزوده زمین و خانه‌هایی است که در این مناطق ساخته می‌شود. قیمت پایین زمین در این نواحی به گونه‌ای است که هیچ سرمایه‌گذاری تمایل ندارد مبلغی را که می‌تواند در مناطق گران‌تر شهر (که عمدتاً خارج از بافت‌های فرسوده هستند) برای ساخت و ساز صرف کند، در این بافت‌ها با سود و ارزش افزوده کمتر هزینه کند. بنابراین، مشوق‌ها و تسهیلات دولتی می‌توانند نقش مهمی در نوسازی این بافت‌ها ایفا کنند، اما بخش عمده‌ای از این فرآیند باید با انگیزه‌های شخصی و مشارکت مردم انجام شود.

*** نوسازی ۵ هزارواحد در بافت فرسوده استان فارس طی سه سال

معاون بازآفرینی اداره کل راه و شهرسازی فارس در گفت‌وگو با فارس اگاه، اظهار کرد: از مهرماه سال ۱۴۰۰ تاکنون حدود ۵ هزار واحد مسکونی در استان فارس نوسازی شده است و این بازسازی‌ها همگی در بافت‌های مصوب شده فرسوده شهری انجام شده‌اند.

امیرعباسی با اشاره به اینکه بازسازی‌ها در بافت تاریخی شیراز به ندرت اتفاق افتاده است، گفت: به دلیل اینکه در این بافت ضابطه بلندمرتبه‌سازی وجود ندارد، مردم تمایلی به نوسازی ندارند و اغلب کار بازسازی را محدود به تعمیرات می‌کنند. این تعمیرات معمولاً به ایمنی کامل بناها منجر نمی‌شود و همچنان خطر در این خانه‌ها که مقاوم‌سازی اساسی در آنها انجام نشده، وجود دارد.

وی در ادامه بیان کرد: دولت در برنامه ششم توسعه بر مقاوم‌سازی بناهای فرسوده تمرکز کرده است و عنوان انتخابی وزیر کشور «مقاوم‌سازی و ایمن‌سازی سقف‌های لرزان» به عنوان حلقه مفقوده بافت‌های فرسوده با تمرکز بر نوسازی توسط اداره کل راه و شهرسازی دنبال می‌شود.

عباسی با تأکید براینکه چند سال اخیر نیز رکوردهای در زمینه نوسازی داشته ایم ‏ گفت: بیش از ۵۰ درصد بافت های فرسوده در استان‌های مختلف کشور بازسازی شده و در این راستا، وزارت راه و شهرسازی تمام تلاش خود را برای نوسازی، با ارائه وام‌های کم‌بهره و بسته‌های تشویقی، تخفیف در عوارض پروانه ساخت و… به کار گرفته است. در فارس نیز جز شیراز ما با بومی‌سازی این بسته‌های تشویقی برای شهرستان‌های مختلف استان، مردم را به نوسازی منازل فرسوده تشویق کرده‌ایم.

عباسی افزود: رقم تسهیلات در نظر گرفته شده برای نوسازی بافت‌های فرسوده شیراز ۵۵۰ میلیون تومان و در شهرهای دیگر بین ۴۵۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان با بهره ۱۷ درصد است. متقاضیان می‌توانند برای دریافت تسهیلات به صورت برخط به وب‌سایت شرکت بازآفرینی شهری ایران به آدرس http://Facility.udrc.ir مراجعه کرده و مراحل درخواست وام را به راحتی طی کنند. پس از این مراحل، سامانه پیامک تایید وام را به متقاضیان ارسال می‌کند. لازم به ذکر است که خانه‌های متقاضی وام باید حتماً در محدوده مصوب بافت فرسوده قرار داشته باشند.

معاون بازآفرینی اداره کل راه و شهرسازی فارس در پایان تأکید کرد: تمام تمرکز معاونت بازآفرینی شهری وزارت راه و شهرسازی و به تبع آن اداره کل‌ها بر نوسازی مسکن قرار دارد و ما تمام توان خود را برای تشویق و هدایت مردم به نوسازی به کار خواهیم گرفت. زیرا اگر خدای نکرده حوادث طبیعی مانند زلزله یا سیل رخ دهد، تبعات جانی و مالی بسیار زیادی برای کشور خواهد داشت و این تبعات جبران‌ناپذیر جانی، می‌تواند به مراتب بیشتر از تسهیلات و تخفیف‌های در نظر گرفته شده برای نوسازی باشد. با اینهمه نوسازی به اراده مردم وابسته است و اگر مردم خواهان زندگی در ساختمان‌های ایمن هستند، باید آستین بالا بزنند و دست یاری ما را بگیرند