شیراز همچنان بهشت معتادان متجاهر، به ۵ مرکز ماده ۱۶ نیاز هست، براساس آمارهای اعلام شده در جلسه شورای اداری استان فارس، حدود ۲۵۰۰ تا ۳ هزار معتاد متجاهر در سطح شهر شیراز وجود دارد که بیش از ۷۰ درصد آن غیربومی بوده و ۱۰ درصد کل این تعداد نیز بانوان هستند، البته نمی توان در مورد تعداد معتادان به آمار جامعی دست یافت، چرا که آمار باید براساس مطالعات دقیق انجام شود.

به گزارش فارس آگاه به نقل از شهر مردم: فرخنده آشوری: با توجه به تغییر اقلیم فرهنگی و اجتماعی جامعه، نیاز به راه‌اندازی مراکز نگهداری، درمان و کاهش آسیب معتادان متجاهر احساس شده است، در حال حاضر دو مرکز با نام ماده ۱۶ در شیراز فعال هستند، یکی از آنها که تحت نظر بهزیستی در شهرک سلامی فعالیت می‌کند و دیگری در نزدیکی شهر زرقان به همت سپاه پاسداران و ستاد مبارزه با مواد مخدر احداث و راه‌اندازی شده است،‌ حدود ۵۰۰ نفر ظرفیت دارد و طبق گفته مسئولان امکانات مناسبی برای اسکان، محیط‌های ویژه درمان و مشاوره، کلاس‌های آموزش فنی و حرفه‌ای، ورزشی، فرهنگی و اشتغال و توانمندسازی معتادان را فراهم کرده است.

از ابتدای سال جاری تاکنون، بیش از ۱۳۰۰ نفر معتاد متجاهر و کارتن خواب ساماندهی و به مراکز پیش‌بینی شده برای نگهداری و درمان ارجاع شده‌اند.

محمد‌هادی ایمانیه استاندار فارس گفته است که با تلاش‌های صورت گرفته، بالغ بر ۹۰ درصد معتادین متجاهر جمع آوری شده‌اند که با توجه به آمارهای متناقض این ادعا نمی تواند صحت داشته باشد، البته با گذر در سطح شهر به ویژه یافت قدیمی و فرسوده شهر نیز می‌توان ادعای ۹۰ درصدی را غیرواقعی خواند.

یکی از مشاوران انتظامی سابق استان تعداد معتادان را تا ده‌ها برابر آمارهای اعلامی می‌دادند و معتقد است که تمام برنامه ریزی‌های انجام شده تاکنون در این حوزه شکست خورده و این برنامه‌ها فقط برای اینکه گفته شود کاری در حال انجام است، اجرایی می‌شود.

در حوزه تعداد معتادان بی‌خانمان آمار دقیقی وجود ندارد و آمارهای اعلامی برآورد هستند

سلامی کارشناس پلیس مبارزه با مواد مخدر استان فارس با بیان اینکه فقط جمع آوری معتادان به عهده نیروی انتظامی و شهرداری است، می‌گوید: نگهداری از آنها بر عهده شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، استانداری و بهزیستی است.

وی با بیان اینکه هزینه نگهداری از معتادان جمع آوری شده در مراکز ماده ۱۶ بر عهده دولت است، متذکر می‌شود: دو مرکز موجود در استان فارس محدود هستند و پاسخگوی نیاز استان فارس نیستند، ظرفیت موجود این مراکز ماده ۱۶ متناسب با تعداد معتادان نیست، مرکز واقع در دهکده سلامی زیر نظر بهزیستی است که با هزینه دولت اداره می‌شود و ۶۵۰ نفر ظرفیت دارد و البته آن را به بخش خصوصی دادند، یک مرکز دیگر هم توسط سپاه پاسداران در نزدیکی شهر زرقان ساخته شده که تا ۲۰۰ نفر ظرفیت دارد.

سلامی با تاکید بر اینکه طرح ساماندهی معتادان متجاهر نیازمند همکاری همه جانبه دستگاه‌ها و استفاده از ظرفیت تمام سازمان‌ها است، می‌گوید: فارس به دلیل آب و هوای مناسب تری که نسبت به جنوب کشور و سیستان و بلوچستان دارد در فصل گرما مهاجرپذیر است و این در مورد کارتن خواب‌ها نیز صدق می‌کند، زمستان‌ها نیز از استان‌های سرد همجوار به فارس می‌آیند و این یکی از دلایل بالا بودن تعداد معتادان بی خانمان در شیراز است، امکانات مناسب شیراز و همچنین حمایت و همدلی مردم شیراز یا آنها مزید بر علت شده است.

وی در مورد ارزان بودن مواد مخدر در فارس نسبت به دیگر استان‌ها، پاسخ می‌دهد: این یک شایعه است، قیمت مواد مخدر تقریبا در تمام کشور یکسان است و آنقدر تفاوت قیمتی وجود ندارد که یک معتاد بخاطر آن به فارس بیاید.

سلامی ادامه می‌دهد: ما در حوزه مواد مخدر آمار دقیقی نداریم، اصلا در این حوزه نمی توان آمار دقیقی ارائه داد، ما برای نگهداری همین آمار اعلام شده هم فضای نگهداری محدودی داریم، ما مجموعا ۲۰۷۲ معتاد را در مراکز خود نگهداری می‌کنیم که از این تعداد ۶۵۰ نفر در مرکز سلامی، ۱۴۰ نفر در مرکز زرقان و حدود ۱۲۰۰ تا۱۳۰۰ نفر نیز در طرح ماده تبصره ۲ نگهداری می‌شوند که‌این تبصره ۲ همان مراکز ماده ۱۵ هستند که مجبور به نگهداری شدند، از این تعداد حدود ۲۵۰ نفر آنها معتادان زن هستند، البته باز هم تاکید می‌کنم آمار ما برآوردی است و نمی توان آمار دقیقی در این زمینه داد، با اینکه همین تعداد هم قابل توجه است اما آمار قطعا بیشتر از این ارقام است.

۹۰ درصد معتادان بعد از بهبودی لغزش می‌کنند

این کارشناس انتظامی با بیان اینکه زباله گردی بین معتادان متجاهر بسیار رونق دارد، عنوان می‌کند: البته بیشتر از معتادان بعد از بازگشت دچار لغزش می‌شوند، می‌توان گفت ۹۰ درصد آنها لغزش دارند، درمان اعتیاد بسیار کار سختی است و اصلا درمان آن راحت نیست، اما خب ما جز اجرای این طرح راه دیگری نداریم.

سلامی تاکید می‌کند: ما چاره‌ای جز مراکز ۱۶ نداریم و باید حداقل ۳ هزار نفر ظرفیت داشته باشیم تا همه معتادان متجاهر جمع آوری شوند، شیراز یک کلانشهر حساب می‌شود و قطب پزشکی جنوب کشور به حساب می‌آید و از لحاظ مالی توانمند است اما فقط یک مرکز ماده ۱۶ دارد، ما برای نگهداری این تعداد معتاد نیازمند حداقل ۴ تا ۵ مرکز در شهرستان‌های مختلف استان هستیم، اگر ظرفیت لازم وجود داشته باشد، ما در کوتاهترین زمان ممکن آنها را جمع آوری می‌کنیم، ما مجبوریم خیلی از آنها را به دلیل ظرفیت محدود یک روزه آزاد کنیم.

سردار رهام بخش حبیبی نیز در این زمینه به ما گفت: کمتر از ۷۲ ساعت پلیس می‌تواند تمام معتادان متجاهر را جمع آوری کند و دیگر هیچ معتادی در سطح شهر دیده نشود اما باید محل نگهداری آنها وجود داشته باشد، وگرنه باز هم سریع آزاد شده و چهره شهر به حالت قبل بر می‌گردد.

محمدرضا هوشیار مدیرکل بهزیستی فارس نیز با تکرار اطلاعات مطرح شده در گزارش متذکر شد که با این ظرفیت محدود نمی توان در طرح ساماندهی معتادان بی خانمان موفق عمل کرد ولی با وجود همین ظرفیت نامحدود ما تلاش خود را می‌کنیم.

با وجود اینکه سالیان سال است که در شهر شیراز اخبار ساماندهی معتادان متجاهر و کارتن خواب‌ها منتشر می‌شود نه تنها بهبودی این حوزه حاصل نشه بلکه روز به روز تعداد این افراد در سطح شهر افزایش یافته است، اگر سالهای گذشته‌این افراد را فقط در بافت فرسوده و محلات پایین شهر شهر مشاهده می‌کردید الان در محلات برخوردار و بالای شهر نیز به راحتی تردد این افراد را می‌بینید، عدم ساماندهی مناسب آنها نه تنها چهره شهر را زشت کرده و این مناسب یک شهر گردشگری نیست بلکه سبب بروز برخی از ناامنی‌ها نیز در سطح شهر شده است که امیدواریم این موضوع داغدغه اصلی مسئولان قرار گیرد و راهکاری مناسبی برای آن بیابند.