true
صفر تا صد ماجرای آبیاری زمین‌های کشاورزی حاشیه شیراز با فاضلاب، گرچه در هفته‌های اخیر خبرهایی مبنی‌بر قلع و قمع و امحای زمین‌های کشاورزی آبیاری شده با فاضلاب در حاشیه شهر شیراز خبر خوشایندی بود اما ماجرای انتقال آب به کوار، فرونشست دشت شیراز و همچنین آبیاری زمین‌ها با فاضلاب خام همچنان دغدغه مردم و رسانه‌هاست.
به گزارش فارس آگاه، آبیاری زمین‌های کشاورزی با فاضلاب معضلی است که سالها گریبان مردم شیراز را گرفته بود، موضوعی که با سلامت مردم ارتباط مستقیم دارد و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مردم بود که از رسانه‌ها خواستار پیگیری و رفع آن شده بودند.
بر اساس پیگیری‌ها و مشاهدات ما زمین‌های کشاورزی حاشیه شهر شیراز با فاضلاب خام آبیاری می‌شدند و بنا به گفته اهالی روستاهای حاشیه شهر شیراز شامل قلعه نو، ترکان، کوشکک، شاپورجان، اقبال آباد و گردخون در گذشته‌ای نه چندان دور کشاورزی در منطقه شرق شیراز توسط آب سه جوی شامل جوی مهرزاد، جوی اسلاملو و جوی هزار پیچ آبیاری می‌شده است اما به مرور اتفاقات دیگری افتاد که فیلم‌ها و تصاویر موجود گویای واقعیت دیگری بودند!
با شروع خشکسالی که از سال‌های ۷۶ به بعد رخ داد هر سه جوی مهرزاد، اسلاملو و هزارپیچ در حوالی شهرستان شیراز خشک شد، سپس با طرح ایجاد تصفیه‌خانه، فاضلاب قسمت مهمی از شهر شیراز به سمت بلوار اتحاد سرازیر و تصفیه‌خانه نیز افتتاح شد.
اما تصفیه‌خانه شماره یک گنجایش تصفیه کل فاضلاب هدایت شده به محل را نداشت و لذا کانال فاضلاب از کنارگذر تصفیه خانه شماره یک، فاضلاب اضافی را به سمت دریاچه نمک هدایت کرد.
در این میان، عده‌ای متخلف با هدایت فاضلاب به جوی مهرزاد و سپس جوی اسلاملو این فاضلاب را به طول حدود ۷ کیلومتر به سمت شمال شرق هدایت کردند.
بنا بر گفته‌های یک کارشناس بهداشت محیط، با مشاهده عکس‌های هوایی گوگل در سال ۲۰۰۰ و مقایسه آن با سال ۲۰۲۲ مشاهده می‌شود که اکثر زمین‌های زیر کشت فاضلاب در سال ۲۰۲۲، در دهه ۲۰۰۰ و قبل از آن جزء حریم دریاچه نمک و شوره‌زار و باتلاقی بوده که قسمت‌هایی از آن برای چرای دام استفاده می‌شد، از این‌رو کسانی که پروانه جهت چرای دام در این منطقه را داشته‌اند شروع به زه‌کشی و شیرین کردن خاک و نمک‌زدایی کرده و سپس با استفاده از فاضلاب مفت و پر از مواد معدنی، اقدام به کشاورزی نموده، به مرور برای زمین‌های مذکور سند مالکیت و کشاورزی گرفته‌اند.
علیرضا فاتح درباره این ماجرا اظهار داشت: این افراد، بی‌توجه به اینکه این فاضلاب حاوی مواد سمی برای حیات وحش منطقه و خطرناک برای مصرف کنندگان این محصولات کشاورزی است، اقدام به فعالیت کردند و این عمل باعث از بین رفتن حیات جانوری و گیاهی منطقه شرق شیراز و جنب دریاچه نمک شد، از طرفی زمین‌های استفاده شده برای کشت با فاضلاب به مرور مملو از فلزات سنگین، ارسنیک و مواد مضر دیگر شد و یقینا در سال‌های نه چندان دور و در اینده‌ای نزدیک، هیچ گیاهی در آن نخواهد رویید.
او گفت: در شرایط کنونی متاسفانه تنها تعداد انگشت‌شماری گرگ، کفتار، روباه، شغال، گربه وحشی، لاک پشت و پرندگان باقی مانده‌اند و بنا به گفته یکی از فعالین منطقه در امر پرورش ماهی، حتی مارها و قورباغه ها از الودگی حاصل از فاضلاب از بین رفته‌اند و متاسفانه در دو گذشته برای حل مشکل، هر اقدام و راه‌حلی به علت بعضی مسائل با شکست مواجه شد و مشکل کشت با فاضلاب در شرق شیراز مرهون ۲ راه حل بود.
به گفته وی، در این مورد یا باید تصفیه‌خانه‌ای در جنب تصفیه‌خانه شماره یک ایجاد می‌شد تا همه فاضلاب هدایت شده به بلوار اتحاد تصفیه شده و پساب حاصل از تصفیه‌خانه صرف کشاورزی گردد که این امر نیاز به بودجه‌ای فراوان داشت وروژه‌ای زمان‌بر بود و راه دوم اینکه باید فاضلاب خام منحرف، لوله گذاری شده و دور از دست متخلفین به سمت دریاچه هدایت گردد تا تصفیه‌خانه کمکی ساخته شود.
البته این نکته قابل ذکر است که در سال ۱۴۰۰ و در ابان‌ماه فاضلاب منحرف شد ولی متخلفین که ثروت گزافی از راه کشاورزی با فاضلاب به دست اورده‌اند، اقدام به تخریب کانال انحرافی کردند، بدون اینکه ترسی از قانون داشته باشند و یا تا کنون با توجه به ارائه گزارش تخلف، تحت پیگرد قانونی قرار گرفته باشند!
از سویی عدم هماهنگی ادارات مسوول و درگیر در ماجرا سبب شده بود که این مشکل سالها باقی بماند.
با شروع خشکسالی که از سال‌های ۷۶ به بعد رخ داد هر سه جوی مهرزاد، اسلاملو و هزارپیچ در حوالی شهرستان شیراز خشک شد، سپس با طرح ایجاد تصفیه‌خانه، فاضلاب قسمت مهمی از شهر شیراز به سمت بلوار اتحاد سرازیر و تصفیه‌خانه نیز افتتاح شد.
اما تصفیه‌خانه شماره یک گنجایش تصفیه کل فاضلاب هدایت شده به محل را نداشت و لذا کانال فاضلاب از کنارگذر تصفیه خانه شماره یک، فاضلاب اضافی را به سمت دریاچه نمک هدایت کرد.
در این میان، عده‌ای متخلف با هدایت فاضلاب به جوی مهرزاد و سپس جوی اسلاملو این فاضلاب را به طول حدود ۷ کیلومتر به سمت شمال شرق هدایت کردند.
بنا بر گفته‌های یک کارشناس بهداشت محیط، با مشاهده عکس‌های هوایی گوگل در سال ۲۰۰۰ و مقایسه آن با سال ۲۰۲۲ مشاهده می‌شود که اکثر زمین‌های زیر کشت فاضلاب در سال ۲۰۲۲، در دهه ۲۰۰۰ و قبل از آن جزء حریم دریاچه نمک و شوره‌زار و باتلاقی بوده که قسمت‌هایی از آن برای چرای دام استفاده می‌شد، از این‌رو کسانی که پروانه جهت چرای دام در این منطقه را داشته‌اند شروع به زه‌کشی و شیرین کردن خاک و نمک‌زدایی کرده و سپس با استفاده از فاضلاب مفت و پر از مواد معدنی، اقدام به کشاورزی نموده، به مرور برای زمین‌های مذکور سند مالکیت و کشاورزی گرفته‌اند.
به نقل از فارس، علیرضا فاتح درباره این ماجرا اظهار داشت: این افراد، بی‌توجه به اینکه این فاضلاب حاوی مواد سمی برای حیات وحش منطقه و خطرناک برای مصرف کنندگان این محصولات کشاورزی است، اقدام به فعالیت کردند و این عمل باعث از بین رفتن حیات جانوری و گیاهی منطقه شرق شیراز و جنب دریاچه نمک شد، از طرفی زمین‌های استفاده شده برای کشت با فاضلاب به مرور مملو از فلزات سنگین، ارسنیک و مواد مضر دیگر شد و یقینا در سال‌های نه چندان دور و در اینده‌ای نزدیک، هیچ گیاهی در آن نخواهد رویید.
او گفت: در شرایط کنونی متاسفانه تنها تعداد انگشت‌شماری گرگ، کفتار، روباه، شغال، گربه وحشی، لاک پشت و پرندگان باقی مانده‌اند و بنا به گفته یکی از فعالین منطقه در امر پرورش ماهی، حتی مارها و قورباغه ها از الودگی حاصل از فاضلاب از بین رفته‌اند و متاسفانه در دو گذشته برای حل مشکل، هر اقدام و راه‌حلی به علت بعضی مسائل با شکست مواجه شد و مشکل کشت با فاضلاب در شرق شیراز مرهون ۲ راه حل بود.
به گفته وی، در این مورد یا باید تصفیه‌خانه‌ای در جنب تصفیه‌خانه شماره یک ایجاد می‌شد تا همه فاضلاب هدایت شده به بلوار اتحاد تصفیه شده و پساب حاصل از تصفیه‌خانه صرف کشاورزی گردد که این امر نیاز به بودجه‌ای فراوان داشت وروژه‌ای زمان‌بر بود و راه دوم اینکه باید فاضلاب خام منحرف، لوله گذاری شده و دور از دست متخلفین به سمت دریاچه هدایت گردد تا تصفیه‌خانه کمکی ساخته شود.
البته این نکته قابل ذکر است که در سال ۱۴۰۰ و در ابان‌ماه فاضلاب منحرف شد ولی متخلفین که ثروت گزافی از راه کشاورزی با فاضلاب به دست اورده‌اند، اقدام به تخریب کانال انحرافی کردند، بدون اینکه ترسی از قانون داشته باشند و یا تا کنون با توجه به ارائه گزارش تخلف، تحت پیگرد قانونی قرار گرفته باشند!
از سویی عدم هماهنگی ادارات مسوول و درگیر در ماجرا سبب شده بود که این مشکل سالها باقی بماند.
عبدالعلی رحیمی مظفری در این باره اظهار داشت: بخش خصوصی یک کارخانه در استان فارس تاسیس کرده که در سطح ملی مطرح است و عایدی آن برای کل کشور بوده و از افتخارات استان فارس است.
وی افزود: آب منطقه ای فارس بحث تامین آب این کارخانه را تقبل کرده، وقتی مشکل آب آشامیدنی در استان پیش آمد، آب منطقه‌ای تصمیم گرفت از محل پساب این حقابه یا آب‌های زهکش را تا زمان راه‌اندازی پساب تامین کند و اب منطقه‌ای هم مطابق این تعهد ۱۰۰ لیتر بر ثانیه مطابق ۲ و نیم میلیون متر مکعب در سال اب را به این کارخانه اختصاص می‌دهد.
نماینده مردم کوار، سروستان و خرامه در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: این تعهد تا سقف ۱۰ میلیون است ولی با سیستم‌های پیشرفته‌ای که فولاد پاسارگاد ایجاد کرده مصرف آب محدود شده و صرفه‌جویی کرده و موضوع این نیست که بخواهیم از حق ان بگذریم، لذا اینکه آب زهکش یا پساب تخصیص یابد تصمیم کارشناسی آب منطقه ای فارس است، اما پساب فاضلاب ما در حال حاضر به طور کامل قابل استفاده نیست؛ چراکه میزان تصفیه‌ای که انجام می‌شود پاسخگوی این مصرف نیست.
وی افزود: طبق قراردادی که بین فولاد پاسارگاد با آبفا شیراز تنظیم شده، قرار است این پساب که اکنون یک میلیون و ۲۰۰ هزار است به فولاد پاسارگاد فروخته شده و مابقی آن هم مصرف کننده ندارد لذا هرکس مدعی است که می‌تواند از پساب استفاده کند به کمک آبفا بیاید و از پساب استفاده کند و آبفا هم استقبال می‌کند.
رحیمی مظفری با اشاره به اینکه اگر ما همه چیز را حق شهرستان شیراز بدانیم، صحیح نیست، اظهار کرد: آن هم نکته‌ای است که ما در حوزه صنعت و زیرساخت‌ها به شدت با آسیب شهرستان‌های همجوار رو به رو هستیم و تاوان کلانشهر شیراز را می‌دهند.
وی تاکید کرد: دلیل نمی‌شود که ما سالیانه در حال حاضر ۶۰ میلیون و در افق یک سال اینده ۶۰ میلیون متر مکعب(جمعا ۱۲۰) آب را فقط برای شرب شیراز اختصاص دهیم، همچنین از سد درودزن که مقداری از آن حقابه خرامه می‌شود، بخشی مربوط به مرودشت و بخشی حق زرقان است و هیچ‌کس صدایش درنیاید و وقتی قسمتی از پساب بخواهد به شهرستان‌های دیگر برود، ناله واقربتا بلند شود!
او گفت: این صد در صد غیر قابل پذیرش است و بنده به عنوان یکی از نمایندگان شهرستان‌های اطراف شیراز به شدت از حقوق شهرستان‌های کوار، سروستان و خرامه دفاع خواهم کرد و ذره ای از این موضع کوتاه نخواهم آمد.
به نقل از فارس، حال باید استاندار فارس به این موضوع ورود جدی‌تری داشته باشد تا ماجرا روشن شود و در اینده اثرات جبران ناپذیری به دنبال نداشته باشد.
true
true
https://farsagah.ir/?p=16559
true
true
