وزارت اقتصاد:‌ افزایش قیمت شاخص قیمت مواد اولیه صنعتی ، فارس آگاه / شاخص ترکیبی مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در مهر ماه ۵۴.۱۵ گزارش شده و هرچند شاخص قیمت خرید مواد اولیه و لوازم مورد نیاز افزایش داشته اما شاخص کل و صنعت در مهر افزایشی و بیشتر از ۵۰ ثبت‌شده که نشان از رونق فعالیت‌های اقتصادی نسبت به ماه قبل است.

روابط عمومی وزارت امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به گزارش‌هایی با عنوان «مانع‌تراشی سه دستگاه برای بنگاه‌ها»، «مواد اولیه نایاب و گران شد»، «بن‌بست تامین مواد اولیه» و«تصمیم‌های غیرکارشناسی حیات بنگاه‌ها را مختل کرده است» توضیح داد: براساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای بخش صنعت به ۵۳٫۱۱ رسید که نسبت به ماه قبل بهبود داشته و بیشترین مقدار چهارماهه اخیر از تیرماه را ثبت کرده است.

گزارش به دست آمده از فعالان اقتصادی نشان می‌دهد در مهرماه، به‌غیراز موجودی مواد اولیه خریداری شده که با کاهش روبرو بوده، عدد سایر مؤلفه‌های اصلی بیشتر از ۵۰ گزارش شده‌ است که می‌تواند نشانه خروج از رکود باشد. شاخص ترکیبی مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در مهر ماه ۵۴٫۱۵ گزارش شده است.

هرچند شاخص قیمت خرید مواد اولیه و لوازم مورد نیاز در مهرماه ۷۲٫۲۵ بیشترین مقدار ۳ ماهه اخیر و شاخص قیمت محصولات تولیدشده یا خدمات ارائه‌شده نیز با ثبت عدد ۵۹٫۶۹ بیشترین افزایش را طی ۵ ماه اخیر از خرداد ماه به ثبت رسانده اما با وجود این شاخص کل و صنعت در مهر ماه افزایشی و بیشتر از ۵۰ ثبت‌شده که نشان از رونق فعالیت‌های اقتصادی نسبت به ماه قبل است.

شاخص مدیران خرید صنعت در مهر ماه ۵۳٫۱۱ بوده و نسبت به ماه قبل بهبود داشته و بیشترین مقدار ۴ ماهه اخیر را از تیر ماه به ثبت رسانده است، هرچند برخی از رشته فعالیت‌ها با کاهش شاخص مدیران خرید صنعت و رکود تقاضا، روبرو بوده‌اند.

همچنین شاخص موجودی محصول (انبار) ۵۸٫۱۹ مانند ماه قبل افزایشی بوده و دومین بیشترین مقدار خود را در سری ۶۱ ماهه به ثبت رسانده است.به منظور تحلیل دقیق وضعیت تولیدات صنعتی و معدنی در کشور اقدام صحیح این است که به میزان تولیدات و فروش شرکت‌های تولیدی در ۹ ماهه امسال پرداخته شود.

به طور کلی پدیده‌های اقتصادی هیچگاه با تغییرات یک‌ماهه قابل تحلیل نیستند و اینکه رسانه‌ها شاخص خرید مدیران برای یک ماه سال را مبنایی برای تحلیل رکود یا رونق اقتصادی قرار دهند، صحیح نیست. در حقیقت پدیده‌های اقتصادی زمانی قابل تحلیل و بررسی و آنالیز هستند که دامنه‌دار و مستمر باشند؛ بنابراین نمی‌توان با گزارشی یک‌ماهه چنین شاخص‌هایی را مبنا برای قضاوت شرایط اقتصادی قرار داد.

همچنین بررسی سال‌های اخیر نشان می ‌دهد که افت و خیزها در شاخص خرید در ماه‌های مختلف امری متداول است. این شاخص به معنای کاهش تولیدات صنعتی نیست؛ بلکه میزان خرید مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای توسط بنگاه ها را نشان می‌دهد.

همانطور که در گزارش هم اشاره شده است، میزان فروش کالا و خدمات در کل اقتصاد ۵۳٫۴۷ بعد از ۳ ماه متوالی رکود اندکی بهبود داشته است، هرچند فروش در بخش‌های صنعت و ساختمان کاهش داشته و بسیاری از کسب و کارها همچنان شرایط را مانند ماه قبل گزارش کرده‌اند، اما این افزایش در فروش عمدتاً به دلیل اندکی بهبود در بخش خدمات بوده است. اما در مجموع مولفه های اصلی شامخ از جمله میزان فعالایت کسب و کارها، میزان انجام و تحویل سفارش و میزان استخدام و به کارگیری نیروی انسانی در مهر ماه نسبت به شهریور ماه افزایشی بوده و تنها در موجودی مواد اولیه و میزان سفارشات جدید مشتریان اندکی کاهش مشاهده می‌شود.

همچنین مقایسه شامخ کل اقتصاد ایران در مهر ماه با شامخ کل در برخی کشورها در اکتبر ۲۰۲۳ نشان می‌دهد که شامخ کل اقتصاد در کشورمان نسبت به مصر با ۴۷٫۹؛ هنگ‌کنگ ۴۸٫۹؛ نیجریه ۴۹٫۱؛ آفریقای جنوبی ۴۸٫۹؛ ژاپن ۵۰٫۵ و چین ۵۰ بالاتر است و از کشورهای مقایسه‌شده تنها سنگاپور ۵۳٫۷ و عربستان سعودی با ۵۸٫۴ درصد وضعیت بهتری دارند.

همچنین مقایسه شامخ کل صنعت در مهر ماه ۱۴۰۲ کشورمان با شامخ کل صنعت در ۸ کشور مقایسه‌شده در گزارش نشان می‌دهد که شامخ کل صنعت در کشورمان با ۵۳٫۱۱ نسبت به آلمان با ۴۰٫۸؛ ترکیه ۴۸٫۴؛ مالزی ۴۶٫۸؛ چین ۴۹٫۵؛ برزیل ۴۸٫۶ و ژاپن ۴۸٫۷ وضعیت بهتری دارد و تنها دو کشور روسیه ۵۳٫۸ و هند با ۵۵٫۵ وضعیت بهتری دارند.