
عباس امیری – فارس آگاه
همزمان با ایام هفته کتاب و کتابخوانی، استاندار فارس برای سومین بار در نشستی با موضوع کتاب شرکت کرد و این بار روز گذشته با اهالی و جامعه کتاب دیدار داشت. دیداری که با درد ددل اهالی کتاب شروع شد و با وعده های دلنشین محمدهادی ایمانیه که با تشویق حضار تایید میشد، پایان یافت.
ایمانیه در نشست صمیمانه با اهالی و جامعه کتاب، اظهار داشت: اگر قرار است جامعهای رشد متناسب داشته باشد، نیازمند توجه و پرداختن به مقوله ارزشمند کتاب و کتابخوانی است.
استاندار فارس با بیان اینکه نشر معارف دینی و فرهنگ الهی توسط کتاب صورت گرفته و قرآن جلودار هدایت بشر است، خواستار همافزایی بین ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، کتابخانههای عمومی و مرکز اسناد و کتابخانههای ملی شد و افزود: در سیستم های اداری با یکدیگر هم دست شوید و در مسیر مطالبه گری از دیگر ادارات در زمینه ترویج فرهنگ کتابخوانی و اقدامات مربوط به آن وارد میدان شوید، همه مدیران جامعه در این موضوع مهم و ریشه ای وارد شوند.
وی،ضمن اینکه بر راهاندازی کتابخانههای فعال در ادارات استان تاکید کرد، گفت: از این پس یک سوم هدایای ادارات فارس به کتاب و یک سوم دیگر به صنایع دستی تولید استان اختصاص داده شود؛ این موضوع را در شورای برنامه ریزی و توسعه استان نیز مطرح و تصویب خواهیم کرد.
ایمانیه روسای فرهنگ و ارشاد اسلامی، کتابخانههای عمومی و مرکز اسناد و کتابخانههای ملی را مامورکرد بر ساخت کتابخانه، همزمان با ساخت مسکن در قالب طرح نهضت ملی جهش مسکن نظارت کنند.
وی درباره جایگاه کتاب در فرهنگسراهای شهرداری هم گفت: طرح جامعی برای تصویب این موضوع ارائه شود.
رئیس انجمن کتابخانه های عمومی استان فارس همچنین خواستار تسریع در راهاندازی اتحادیه و انجمن کتابداران شد و گفت: به نفع کتاب و حوزه کتاب است، که کار دست خودتان باشد و دستگاه اجرایی، سیاست گذاری، ریل گذاری و نظارت را انجام دهد؛ همچنین با ارائه تسهیلات بانکی به اهالی کتاب در بحث نشر و توزیع موافق هستم و این موضوع نیز پیگیری خواهد شد.
وی خواستار احیای بن خرید کتاب دانشجویی و پرسنلی شد و افزود: راهاندازی کتابفروشی در محلات مسکونی طبق مستندات قانونی نیز دنبال خواهد شد.
استاندار فارس در بخش دیگری از سخنان خود بر برگزاری نمایشگاه های کتاب در سازمان ها و دستگاههای مختلف و به شیوه های گوناگون اشاره کرد و گفت: برگزاری نمایشگاه کتاب، جز با هماهنگی اداره ارشاد و اتحادیه کتابداران میسرنخواهد بود که با اجرای این دستور، محتوا مناسب می شود و نظارت بر عناوین مختلف کتاب هایی که در معرض مخاطبان قرار می گیرد باعث رسیدن به هدف می گردد ؛ همچمین مقابله با دلالان بازار نشر با هماهنگی ناجای فارس دنبال خواهد شد.
وی با بیان اینکه هر کمکی که بتوانیم به چاپ و نشر کتاب می کنیم، تاکید کرد: کارهای چاپی ادارات به خارج از استان داده نشود، این موضوع خود، نوعی سرمایه گذاری است.
وی درخصوص نبود رشته ادبیات داستانی در شیراز که در این جلسه عنوان شد هم گفت: با هماهنگی دانشگاه شیراز این موضوع پیگیری خواهد شد.
نماینده عالی دولت در فارس خطاب به مدیر کانونهای فرهنگیهنری مساجد استان و آموزش و پرورش گفت: یک معاونت، ویژه کتابخانههای مساجد منصوب کنید تا همه موارد مرتبط با کتابخانه ها توسط ایشانبصورت جدی پیگیری شود و شاهد احیای جدی کتابخانه مساجد و مدارس باشیم؛ مدیریت استان نیز در این زمینه کمک می کند.
ایمانیه خواستار فروش کتاب دست دوم در کتابفروشیها شد و افزود: تلاش خواهیم کرد که یک دستگاه چاپ ویژه نابینایان با مشارکت شهرداری شیراز، خیرین و کتابخانههای عمومی فارس خریداری شود.
وی در پایان ضمن اینکه از همه فعالان عرصه کتاب و مردم فرهنگ دوست فارس خواست تا فرهنگ نذر کتاب را در سراسر این استان ترویج کنند، تصریح کرد: اگر کتابفروشیها تمایل داشته باشند، نمایشگاه هر کتابفروشی در ادارات برپا خواهد شدو استانداری فارس اولین دستگاه برای میزبانی از کتابفروشان خواهد بود.
مدیران دستگاهها به مصوبه هفته کتاب بیتوجهی کردند
در این نشست؛ علی نویدگویی، پیشکسوت نشر فارس، به نمایندگی از ناشران این استان سخن گفت و مهمترین مساله را در کاهش کتابخوانی و بیتوجهی مدیران به این معضل دانست.
او با اشاره به مصوبه هفته کتاب که همه دستگاهها را مکلف به ترویج فرهنگ کتابخوانی کرده، گفت: کدام یک از مدیران این هفته به صورت نمادین هم که شده چندجلد کتاب به کارکنان خود هدیه کرد، یا کدام دستگاه غیر فرهنگی حتی یک بنر به مناسبت گرامیداشت این هفته نصب کرد.
این ناشر پیشکسوت فارس، ادامه داد: در زمان حاضر فارس ۳۰۰ ناشر دارد اما شمار کتابفروشهای عمومی فعال در شیراز، به ۳۰ نمیرسد و البته با وجود مشکلات موجود همینکتابفروشیهایی که ادامه فعالیت میدهند نیز شهامت بالایی دارند.
او، با بیان اینکه در هیچ جای جهان کتابهای صوتی جایگزین کتاب کاغذی نشده، یادآور شد که مدارس و بسیاری از ادارههای ما از دیرباز قرائتخانه داشتند که امروز تعطیل یا کمرونق شدهاند.
ناشران پرشمار و بی انجمن فارس
آنطور که ناشر برگزیده ۱۹ دوره کشور اذعان کرد: ناشران فارس انجمنی برای پیگیری و حل مسائل فعالان این عرصه ندارند و این عاملی برای حل نشدن بسیاری از مشکلات آنها است.
او خطاب به استاندار فارس نیز گفت: اکنون که در راس مدیریت فارس هستید، توجه بیشتری به حل مشکلات فعالان عرصه کتاب داشته باشید، زیرا باید “فاتحه استانی که در آن کتاب مغفول بماند را خواند”.
مصوبههای حمایتی که در فارس زمینگیر شد
محمد درخشان،کتابفروش باسابقه شیرازی از طرف کتابفروشهای فارس سخن گفت و به برخی از حمایتهای قانونی اشاره کرد که هست اما در فارس اجرایی نشده است.
به گفته او یکی از این موارد حمایتهایی در زمینه پرداخت بهای حاملهای انرژی و بیمه کارکنان کتابفروشها است که باید با ضریب فرهنگی محاسبه شود.
درخشان گفت: این مصوبه اکنون در تهران و برخی دیگر از استانها به خوبی اجرایی شده اما دستگاههای خدمترسان فارس هنوز زیربار آن نرفتهاند.
مساله دیگری که این کتابفروش فارسی با استاندار و البته در حضور مدیرکل امور مالیاتی فارس در میان گذاشت، معافیت مالیاتی کتابفروشیها بود؛ به گفته درخشان کتابفروشیهای بزرگ دارای حسابدار هستند و توان اداری تکالیف قانونی خود برای پیگیری و بهرهمندی از این معافیت را دارند و مساله آنها حل شده است اما اما کتابفروشیهای کوچک و عمدتا در شهرستانهای فارس که تنها با یک یا ۲ نیرو اداره میشوند توان استخدام حسابدار و پییگیری این فرآیند را ندارند و از این امکان قانونی بیبهره میمانند.
او از ادارهکل امور مالیاتی فارس خواست در این باره مماشات و همکاری بیشتری با کتابفروشیها داشته باشد.
درخشان اضافه کرد: بر اساس مصوبههای قانونی هیات دولت کتابفروشیها اجزه فعالیت در محیط مسکونی را دارند، از سال گذشته شورای شهر این فعالیت را با پرداخت عوارض سه هزارم مجاز اعلام کرد که رقم بالایی نمیشود، اما طی فرآیند آن در شهرداری باید شتاب گیرد و تسهیل شود.
از نمایشگاههای کتاب بیمتولی تا لزوم احیای بنهای کتاب دانشجویی
نماینده کتابفروشیهای فارس، برپایی نمایشگاههای کتاب بیسروسامان و بدون متولی واحد را از دیگر نقاط ضعف عرضه کتاب در فارس عنوان کرد و گفت: بهتر است به طور کلی این تولیگری به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس سپرده شود.
او به فعالیت دشوار کتابفروشیها و اشتغالزایی چندین نفری هشت تا ۱۰ کتابفروشی شیراز، یادآور شد: کتابفروشیها تنها اماکنی هستند که کالای خود را با قیمت پنج سال پیش عرضه میکنند؛ بنابراین شایسته است مورد حمایت تسهیلاتی قرار گیرند.
او از بنهای کتابی که در گذشته نه چندان دور به دانشجویان و کارکنان دستگاهها برای خرید کتاب داده میشد نیز یاد کرد و گفت: این بنها در جهت حمایت از کتابفروشها باید احیا شود.
درخشان در ادامه از استاندار فارس خواست تا ارگانهای دولتی که اقدام به خرید کتاب میکنند را ملزم به خرید از کتابفروشیهای فارس کند و مکانی نیز برای نمایش و عرضه تازههای کتابفروشیها در نظر گرفته شود.
حلقه دیگر تولید کتاب چاپخانه داران هستند که آنها نیز در این دیدار طوماری از موانع و چالشهایی نیازمند حل شدن با خود داشتند تا برای چارهجویی به استاندار فارس عرضه کنند.
دلالان؛ استخوانی در گلوی چاپخانهدارای فارسی
جواد اشرافی از اعضای اتحادیه چاپخانهداران فارس به نمایندگی از این صنف سخن گفت و اظهار کرد که چاپ رابطه مستقیمی با فرهنگ و سلامت استان دارد و فعالان این حوزه باید از صلاحیت فنی و فردی برخوردار باشند.
او واسطه ها و دلالان را بزرگترین مشکل چاپخانههای این استان خواند و توضیح داد: یک سری افراد واسطهگر، بدون مجوز و از خانه سفارشات چاپ سراسر فارس را دریافت میکنند، به خارج از استان میفرستند و در پایان سود ناشی از آن را به یب میزنند.
آنطور که اشرافی گفت: برخورد با این افراد بهعهده پلیس فتا است و تا کنون نیز نامهنگاریهای صنعتریال معدن و تجارت این استان و دیگر نهادهای متولی اثری نداشته است.
او هشدار داد که چاپ با سلامت و امنیت جامعه در ارتباط است اما اکنون این عرصه جولنگاه دلالان بدون مجوز و نظارت شده است.
اشرافی اضافه کرد: برخی از واحدهای صنفی دارای مجوز کپی نیز غیرقانونی وارد عرصه چاپ شده و واسطهگری میکنند؛ اعتراض کردیم اما اکنون پنجسال است که مسکوت مانده است.
وی نیز درخواستی مشابه درخواست کتابفروشان از استاندار فارس داشت؛ اینکه دستگاههای استانی درخواستهای چاپ خود را به مراکز مجوز دار بومی عرضه کنند و فهرست و توانمندی چاپخانه داران فارس را نیز میتوانند از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بگیرند.
او به یک تجربه خود نیز اشاره کرد، جایی که برنده مناقصه یک دستگاه دولتی هرمزگان شده اما اولویت را به بومیهای بندرعباس دادهاند؛ اما چنین چیزی در فارس رعایت نمیشود.
اشرافی در پایان نیز فعالیت چاپ را “آمیزهای صنعت و هنر” خواند و از مدیرکل مور مالیاتی فارس خواست تا به چاپخانهها نگاه تجاری محض نشود.
اهالی کتاب نه، “جامعه کتاب” میخواهیم
بیژن کیا که به نمایندگی از نویسندگان فارس سخن میگفت، اذعان کرد که اکنون جامعه کتاب در فارس شکل نگرفته و شاهد فضایی گلخانهای از فعالیت تالیف، چاپ، نشر و عرضه کتاب هستیم.
به عقیده او باید انجمن و شورای مرکزی کتاب شکل گیرد و بسیاری از تولیگریها بر این عرصه برونسپاری شود.
او از “مهاجرت” آثار نویسندگان فارس به خارج از استان نیز گلایه کرد و گفت: اکنون نیازمند زیست بوم کتاب در فارس هستیم و باید هویت استانی کتاب در این استان شکل گیرد.
وی با اشاره به قطب بودن دانشگاه شیراز در رشته ادبیان فارسی، از فقدان رشته ادبیات داستانی در این دانشگاه انتقاد کرد.
کتابخانههایی که به روز نمیشوند
علی مظفری به نمایندگی از کانونهای مساجد فارس سخنرانی کرد و به روز نشدن منابع کتابخانهای بیش از ۵۰۰ کتابخانه کانونهای مساجد را از مهمترین کمبودهای فارس دانست که سبب از دست رفتن پایگاههای فکری ما نزد نوجوانان و جوانان میشود.
مظفری یادآور شد: از دولت گذشته تا کنون منابعی به این کتابخانهها افزوده نشده است.
او استفاده چندگانه و نامربوط از این فضا و مشکلات پرداخت بیمه و حقوق کتابداران این کتابخانهها را نیز به فهرست مشکلات کانونهای مساجد فارس اضافه کرد و خواستار حمایت در این زمینهها شد.
جای خالی چاپ پرشمار کتابهای بریل، تنها ۷۰۰ میلیون لازم است
حسن دهقان دبیر انجمن اهل قلم شیراز نیز در این نشست از استاندار خواست کمک کند تا فضاهای کتابخانههای عمومی بیش از پیش در اختیار برپایی نشستهای انجمنهای ادبی قرار گیرد.
او در ادامه به یکی از مشکلات بزرگ کتابخوانی فارس اشاره کرد که البته برای حل آن هزینه چندانی نمیخواهد.
به گفته دهقان دستگاه چاپ کتاب بریل برای جامعه نابینایان فارس در این استان وجود ندارد در حالی که میتوان با اختصاص ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان آن را خریداری و در اختیار یکی از انجمنهای مربوط به گروه قرار دارد.
دبیر انجمن اهل قلم شیراز در پایان سخنان خود گفت: حق اوز برای انتخاب به عنوان پایتخت کتاب کشور ادا نشده در حالی که سالها به جمع پنج فینالیست راه یافته و این نیازمند دیپلماسی فرهنگی از فارس است.
دهقان این را هم اضافه کرد که روستاهای دوستدار کتاب فارس که اتفاقا بیشترین تعداد در سطح استانهای کشور نیز هستند، پس از پرداخت همان جایزه سال انتخاب، “رها میشوند” و دیگر مورد توجه قرار نمیگیرند.