خیمه زده به دشت شب، ماه درست مثل من ، به گزارش جلالالدین عرفانی خبرنگار فارس اگاه، از دوبیتی، رباعی گرفته تا غزل و مثنوی؛ او در نگارش همه انواع شعر دستی بر آتش دارد. شاید کمتر کسی که علاقهمند به شعرهای آیینی باشد، استاد احد ده بزرگی را نشناسد و با شعرهایش آشنا نباشد. حوالی سال ۱۳۲۸ در شیراز به دنیا آمد. هفت ساله بود که اولین شعلههای نبوغ شعری او در مراسم عزاداری محرم نمایان شد. با تشکیل انجمن ادبی حافظ در سالهای قبل از انقلاب، جلساتی را بهصورت مخفی برگزار کرد؛ انجمنی که بعد از انقلاب با عنوان «انجمن شاعران انقلاب اسلامی» به فعالیت خود ادامه داد. ده بزرگی عضو کانون شعرا و نویسندگان کشور و دبیر کنگرۀ ملی شب شعر عاشوراست. بازنشستهی آموزش و پرورش و دارای مدرک درجه یک هنری است که به تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی، معادل دکتراست. از آثار او میتوان به «لبخند صبح»، «شروهها»، «گل میروید» و «هزار خانه خورشید» اشاره کرد.
حال پس از گذر از اینهمه سالهای تلخ و شیرین و به همت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز از یک عمر فعالیت (بابا اَحَد) در حوزه شعر و ادب تقدیر به عمل آمد تا یادمان باشد چه کسانی برای فرهنگ شهر تلاش کردند.
* استاد دهبزرگی نفس خود را برای اهل بیت (ع) خرج کرد
به گزارش «فارس اگاه»، شهردار شیراز در مراسم نکوداشت یک عمر فعالیت استاد احد ده بزرگی با عنوان «شب بابا احد» با تقدیر از فعالیتهای وی به عنوان یکی از بزرگان شعر و ادب شیراز گفت: این شاعر بزرگ در حوزه آیینی و عاشورایی گام بزرگی برداشت و نفس خود را برای اهل بیت (ع) خرج کرد. این مراسم با همکاری مدیریت شهری و سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز برگزار شد و این حداقل کاری است که میشد، برای این شاعر بزرگ انجام داد.
محمد حسن اسدی اظهار داشت: امشب دوستداران حاج احد ده بزرگی در مراسم حضور یافتند. احد ده بزرگی، یک عمر، فکر و ذهن خودش را به شعر و فرهنگ به ویژه کنگره شعر عاشورایی اختصاص داد.
وی با اشاره به اینکه شعرهای استاد ده بزرگی مقبولیت و محبوبیت خوبی دارد، ادامه داد: برگزاری مراسم بزرگداشت مفاخر شهر و دیارمان، همواره دغدغه مدیریت شهری بوده و مراسم بزرگداشت هنرمندان و مفاخر شهر شیراز که بیادعا به فعالیتهای فرهنگی و هنری میپردازند، برگزار خواهد شد.
شهردار شیراز با اشاره به اینکه این برنامه به همت معاونت فرهنگی شهرداری شیراز برگزار شده، در خصوص نصب سردیس استاد احد ده بزرگی هم گفت: در خصوص بسیاری از هنرمندان سردیس و تندیس هنرمندان ساخته و نصب شده و سردیس ایشان هم ساخته شده و در یکی از نقاط شهر نصب خواهد شد.
اسدی با اشاره به اینکه این مراسم پاسداشت بخشی از زحمات چند دهساله استاد احد ده بزرگی است، گفت: مراسم بزرگداشت استاد ده بزرگی، ارزش نهادن به ساحت مقدس هنر، ادب، شعر و فرهنگ است و امروز حوزه مدیریت شهری وظیفه خود میداند که علاوه بر کارهای مختلفی که در انجام پروژهها انجام میدهد، به حوزه هنر و فرهنگ و فعالان این عرصه نیز نگاه ویژه داشته باشد که فعالیتهای نرمافزاری و سختافزاری جزیی از این حرکت است.
شهردار شیراز با اشاره به رونمایی از پردیس سینمایی مرحوم امین تارخ و افزایش چند صد صندلی جدید به ظرفیت سینماهای شهر گفت: شهرداری شیراز در حوزه کتاب و کتابخوانی هم فعالیتهای خوبی از خود بهجا گذاشت و در کنار اداره کل کتابخانههای فارس اقدام به بازسازی قدیمیترین کتابخانه جنوب کشور کرد.
اسدی از افتتاح سه کتابخانه در سه فرهنگسرای بزرگ شهر شیراز خبر داد و گفت: فرهنگسرای حکمت واقع در شهرک گلستان، فرهنگسرای شهروند در بلوار اتحاد و فرهنگسرای بهمنبیگی در شهرک فرزانگان میزبان این سه کتابخانه هستند.
وی گفت: امروز شهرداری در تدارک راهاندازی موزه بلدیه است و قول دادیم فاز اول آن را امسال به بهرهبرداری کرده وبه افتتاح برسانیم و کار دانشنامه شیراز و سمفونی شیراز در حال اجراست. شیراز جای کمی نیست و همه در حال همکاری هستند تا این شهر را به جایگاه واقعی خودش برسانیم.
*استاد ده بزرگی یک شخصیت عظیم، اصیل، نجیب و برخوردار از آرامش است
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز هم ضمن تجلیل از شهردار و معاونت فرهنگی برای برگزاری چنین رویدادی، گفت: شهرداری و شورای اسلامی شهر شیراز موفق به اجرای فعالیتهای فرهنگی خوبی شدهاند و من به نمایندگی از مردم شیراز علاقهمندی خود را برای برگزاری برنامههای بزرگداشت مفاخر شهر شیراز اعلام میدارم.
سید ابراهیم حسینی افزود: استاد ده بزرگی یک شخصیت عظیم، اصیل، نجیب و برخوردار از آرامش است. ایشان یک انسان با نشاط، یک شخصیت صمیمی و دوستداشتنی، انسانی زمانشناس و برخوردار از یک طبع بلند است که افراد زیادی را با این منش خود به سمت شعر، به ویژه شعر آئینی کشانده است.
وی با برشمردن برخی خصایص اخلاقی استاد احد ده بزرگی گفت: استاد ده بزرگی شهروندی متعهد و علاقهمند به شیراز است. این شاعر بزرگ، معلمی واقعی و فرهیختهای گرانسنگ است که چهرهای ویژه دارد و اگر دنیا میخواهد فردی شیرازی با تمام خصوصیات خوب را ببیند، میتواند آن را در احد ده بزرگی جستجو کند.
حسینی با تقدیر از سازمان فرهنگی شهرداری شیراز در برگزاری این مراسم اظهار داشت: امیدوارم ایندست برنامهها ادامهدار باشد و در آینده نزدیک با همکاری کمیته نامگذاری شورای اسلامی شهر شیراز، یک خیابان و یا مکانی مناسب و در خور شان استاد ده بزرگی به نام این شاعر آئینی نامگذاری شود.
*برنامه بزرگداشت استاد دهبزرگی، نمونه ممتاز و قابل اتکایی از همکاری بین دستگاهی است
معاون شهردار و رئیس سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری شیراز هم با تبریک به مناسبت قرار گرفتن در ایام پاسداشت حافظ شیرازی به عنوان شاعر زندگی گفت: برنامه بزرگداشت استاد احد ده بزرگی، نمونه ممتاز و قابل اتکایی از همکاری بین بخشی و همکاری بین دستگاهی است و از همه حمایتهایی که اعضای شورا، به خصوص کمیسیون فرهنگی و شهردار شیراز برای برگزاری این برنامه داشتند، کمال تشکر را دارم.
محمدعلی چوبینی افزود: قراردادی بین سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز و اداره کل کتابخانههای عمومی فارس منعقد شد که سه کتابخانه بزرگ مقیاس در شرق، غرب و جنوب شهر شیراز راهاندازی میشود.
رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز گفت: در همین راستا در فرهنگسراهای حکمت، بهمنبیگی و شهروند با همکاری اداره کل کتابخانههای فارس، کار تخصصی شکل گرفت.
وی اظهار داشت: با اضافه شدن کتابخانههای جدید و ۹ کتابخانه مشارکتی که در دیگر فرهنگسراها قرار دارند، ۳۸ درصد به سرانه کتابخانههای عمومی استان اضافه میشود.
چوبینی تصریح کرد: یکی از راهبردهای اصلی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز در حوزه کتاب و کتابخوانی، ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی است که در همین ایام از ۴۰ عنوان کتابی که مخصوص مترو با سفارش شهرداری تهیه شده بود، رونمایی شد که کاری از ۲۲ نویسنده شهر شیراز بود.
وی اظهار داشت: افزایش فضای سرانه کتابخانهای در راستای استفاده عمومی و مهیا شدن فضای پژوهشکده و فضای مطالعه تخصصی برای کسانی است که در حوزه تحصیلات تکمیلی فعالیت دارند و در کنار کتابخانههای جدید، اتوبوس کتاب هم در قالب کتابخانه سیار برای سرکشی و توزیع عادلانه فرهنگی در مناطق کمتر برخوردار، فعالیت خود را در آینده نزدیک آغاز خواهد کرد.
*اگر عنایت حضرت ارباب نباشد، من حباب روی آب هم نیستم
استاد احد ده بزرگی هم در این مراسم ضمن خواندن اشعاری گفت: هرچه عزت دارم را حضرت سیدالشهدا (ع) به من داد اگر شما حاضران برای تکریم من حاضر شدهاید، اگر این عنایت حضرت ارباب نباشد، من حباب روی آب هم نیستم.
این شاعر آئینی و رئیس بنیاد دعبل خزاعی استان فارس با بیان خاطراتی از دورانی که جوانان و نوجوانان را به سمت آموزش هدایت کرده بود، گفت: در آن زمان من سعی کردم با تربیت افراد، آنان را با مکتب امام حسین (ع) آشنا کنم و این شد که توانستیم جوانان اهل بیتی را تربیت کنیم که ۴۰ سال است، علم شب شعر عاشورایی روی زمین نمانده است و هر سال پرشکوهتر از سال گذشته برگزار میشود.
ده بزرگی با تجلیل از برگزارکنندگان این مراسم گفت: از مسئولین فرهنگی استان که توجه به مفاخر استان و شهر شیراز به ویژه سازمان فرهنگی شهرداری شیراز، کمال تشکر را دارم.
وی ضمن بیان خاطرهای از سفر شعرا به کربلای معلی و شعرخوانی در حرم مطهر حضرت امام حسین (ع) افزود: در آن سفر از شعرا قول گرفتم تا با حضرت امام حسین (ع) بیعت کنند و شب شعر عاشورایی را با خوبی ادامه دهند.
این شاعر آئینی گفت: خدا حجت باطنی، درونی و بیرونی من را تقویت کرد و حجت بیرونی من اهل بیت (ع) است و حجت درونیام عقل بود که به من گفت جایی جز در این خانه نرو و حرکت نکن. خودشان هم عنایت کردند؛ اولین جرقه را خودشان زدند: «گهواره خالی قنداقه خونی لایی لایی از سفر برگشته رودم.»
ده بزرگی گفت: شهردار شیراز، رئیس و اعضای شورای اسلامی شهر شیراز، معاون فرهنگی شهرداری و مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیر حوزه هنری فارس که هر کاری که در توان داشتند، انجام دادند و در برابر این همه محبت، زبان من قاصر است.
وی اظهار داشت: در حال حاضر دیوان اشعار و کتاب شعر شیرازی را در دست نگارش داشتم که به اتمام رسید و به همت حوزه هنری در حال چاپ است.
*استاد ده بزرگی در الگوسازی در میان شاعران کشور موفق عمل کرده است
رئیس کمیته نامگذاری شورای اسلامی شهر شیراز هم در حاشیه این مراسم با اشاره به اینکه مراسم بزرگداشت استاد ده بزرگی، از برنامههایی است که میتواند در راستای الگوسازی هنرمندان و شاعران آئینی در شهر شیراز و استان فارس مؤثر واقع شود، گفت: استاد ده بزرگی در الگوسازی در میان شاعران کشور موفق عمل کرده است.
افسانه خواست خدایی اظهار داشت: سبک و منش استاد ده بزرگی در واقع برگرفته از سیره اهل بیت (ع) است و این شاعر آئینی در طول این ۷۰ سالی که به سرایش شعر پرداخت، در بین شاعران آئینی جایگاه ویژهای دارد.
وی با اشاره به اینکه متأسفانه تاکنون هیچ مراسمی برای بزرگداشت این شاعر آئینی برگزار نشده بود، گفت: مراسم بزرگداشت مفاخر شهر شیراز به همت شهرداری و سازمان فرهنگی شهرداری شیراز و با سیاستگذاری مناسب شورای اسلامی شهر برگزار خواهد شد.
خواست خدایی گفت: قدردانی از شاعران و هنرمندان سطح شهر شیراز که سالیان سال در این شهر خدمت کردند و سالیان متمادی پرچم شهر شیراز و استان فارس را در کشور بالا نگه داشتند در حال انجام است.
وی تصریح کرد: نامگذاری پردیس سینمایی به نام مرحوم استاد امین تارخ، در شهر شیراز که یکی از هنرمندان و اساتید بازیگری در سطح کشورمان بود، انجام شد؛ چراکه نیاز بود یک جایگاه شایسته در خور شان این بازیگر ایجاد شود.
خواست خدایی گفت: به زودی یک خیابان و یک مجموعه در شیراز به نام استاد احد ده بزرگی نامگذاری میشود. البته قبل از این یک نامگذاری انجام شده است، اما در شأن این استاد بزرگ نبوده است.
وی، مهمترین پیام این مراسم را الگوسازی و معرفی الگوها در بین جوانان خواند و گفت: با توجه به اقدامات شورا و شهرداری، امیدوارم این نمونه بزرگداشتها ادامهدار باشد؛ چراکه شیراز مفاخر کم ندارد و ما به عنوان نماینده مردم شیراز باید تلاش کنیم این مفاخر را به مردم معرفی کنیم.
خواست خدایی اظهار داشت: امثال استاد ده بزرگی و امین تارخ باعث هویتبخشی به عرصه ادب و هنر شهر شیراز در دوران معاصر شدند و بخشی از هویت شهر شیراز مدیون این بزرگواران است.
*استاد ده بزرگی نگذاشت جریان شعر به سوی مسائل تهی از معارف نیل پیدا کند
عضو دیگر شورای شهر شیراز هم در حاشیه این مراسم در جمع خبرنگاران ضمن تقدیر از یک عمر فعالیت این شاعر در زنده نگه داشتن ادبیات عاشورایی گفت: کاری که استاد احد ده بزرگی انجام داد، تربیت یک نسل شاعرانه آئینی، مذهبی و هیاتی بود که نگذاشت جریان شعر به سوی مسائل تهی از معارف نیل پیدا کند.
علی رضا اسکندری افزود: این شاعر بزرگ، شاعران اهل بیتی را دور هم جمع کرد و سه یا چهار نسل از شاعران آئینی را پرورش داد.
*تجلیل از مشاهیر و بزرگان و اهالی فرهنگ یک اقدام بسیار مبارک است
مدیر کل صدا و سیمای مرکز فارس هم با اشاره به اینکه امشب شاهد حضور یک برنامه فاخر و ارزشمند فرهنگی در شیراز بودیم، گفت: تجلیل از مشاهیر و بزرگان و اهالی فرهنگ یک اقدام بسیار مبارکی است که به حمدا… در دستور دستگاههای فرهنگی استان، به ویژه شهرداری شیراز و معاونت فرهنگی شهرداری قرار گرفته است و امیدوارم که شاهد استمرار اینگونه حرکتهای فرهنگی در سطح شهر شیراز و استان فارس باشیم.
امیر رئوف با اشاره به اینکه امشب از شخصیتی تجلیل شد که نیم قرن سابقه مجاهدت در عرصه تعلیم و تربیت و در عرصه توسعه شعر آئینی و عاشورایی دارد، افزود: بدون شک نام استاد احد ده بزرگی با شعر آئینی کشور عزیزمان ایران پیوند خورده است و بزرگانی چون مرحوم نصرالله مردانی، مرحوم احد جمالی و استاد احد ده بزرگی مبدع یک اقدام جریانساز در حوزه شعر و ادبیات بودند که شاخص این اقدام را در برگزاری قریب به ۴۰ دوره شب شعر عاشورا شاهد هستیم.
وی افزود: استاد احد ده بزرگی در حوزه شعر کودک و نوجوان هم آثار بسیار خوبی را از خود به یادگار گذاشت و این شاعر بزرگ در حوزه شعر در واقع غزلیات، رباعی و دوبیتیها و قصیدهها آثار خوبی دارد.
رئوف گفت: استاد ده بزرگی در حوزه شعر فولکلور، شعر بومی و محلی دارای آثار ارزشمندی است که آثار این شاعر در دیوانهای مختلف شعر به ثبت و ضبط رسیده است.
وی ادامه داد: رسانه ملی بر مبنای سند تحولی که از سال ۱۴۰۰ که مورد تایید رهبری معظم انقلاب رسیده است، یکی از کلانراهبردهای خود را مقوله هویت محوری میداند و قطعاً تجلیل از مشاهیر و بزرگان و فرزانگان استان یکی از برنامههای جدی صدا و سیمای استان در دوره جدید خواهد بود.
* استاد ده بزرگی با معلمی خود توانست شاعران مختلفی را پرورش دهد
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس هم در خصوص استاد ده بزرگی هم گفت: استاد ده بزرگی دارای منش، اخلاق و بزرگی است که با معلمی خود توانست شاعران مختلفی را پرورش دهد.
حمیدرضا قانعی افزود: استاد ده بزرگی، نماد بزرگی برای پیرغلامان حضرت سیدالشهدا (ع) محسوب میشود و یادگارهای خوبی از این استاد عزیز به یادگار مانده است که شب شعر عاشورایی شیراز را سالیان سال اجرا کرد و پایهگذار آن محسوب میشود.
وی ضمن تجلیل از شهرداری و شورای اسلامی شهر شیراز برای برگزاری مراسم بزرگداشت استاد ده بزرگی، گفت: این مراسم بزرگداشت همافزایی بین دستگاهها محسوب میشود.
محمدمهدی فیروزی، مدیر کل کتابخانههای عمومی فارس هم گفت: استاد ده بزرگی شناسنامه حوزه ادبیات آئینی به حساب میآید و امیدوارم این جلسه توانسته پاسخگوی بخشی از زحمات این شاعر بزرگ باشد.
*جریان ادبیات کشور، در دوران معاصر مدیون احد ده بزرگی است
مدیر حوزه هنری فارس هم گفت: احد ده بزرگی پدر شعر آئینی به حساب میآید و عمر خود را برای شعر، به ویژه شعر آئینی صرف کرد.
وحید نمازی با اشاره به اینکه جریان ادبیات کشور، در دوران معاصر مدیون احد ده بزرگی است، گفت: شب شعر عاشوایی ریشه در فعالیت استاد احد ده بزرگی دارد.
وی با اشاره به اینکه این شاعر عزیز بین همه محبوب است، گفت: درحال جمعبندی اشعار او هستیم و بزودی کلیات اشعار حاج احد ده بزرگی را رونمایی کرده و نسل جوان را با اندیشههای این شاعر بزرگ آشنا خواهیم کرد.
نمازی گفت: مراسم بزرگداشت استاد ده بزرگی همافزایی بین دستگاههای فرهنگی و سازمان فرهنگی شهرداری شیراز برای معرفی مفاخر بوده است.
*استاد احد ده بزرگی، پیر شعر عاشورایی ایران زمین محسوب میشود
سید محمدامین جعفری حسینی یکی از شاعران نیز ضمن تقدیر از برگزارکنندگان این مراسم و اهالی فرهنگ و رسانه که فرهنگ شهر شیراز را به کشور معرفی میکنند، گفت: استاد احد ده بزرگی، پیر شعر عاشورایی ایران زمین محسوب میشود و نیازی به معرفی امثال من ندارد. این شاعر بزرگ نسلهای مختلفی از شاعران را تربیت کرده است.
این شاعر معاصر گفت: اگر شب شعر عاشورایی به عنوان منظمترین و مسلسلترین برنامه شعر به مدت ۴۰ سال است که برگزار میشود، به برکت خیلی از عزیزانی است که به عنوان شاگردان احد ده بزرگی در کنار این شاعر بزرگ فعالیت میکنند.
*احد ده بزرگی انسانی است که دیدارش از شنیدارش بسیار دلنشینتر است
هاشم کرونی یکی دیگر از شاعران معاصر هم گفت: استاد ده بزرگی برای من اسوه و الگوست که نمونه کامل مهربانی محسوب میشود. در تمام این سی و چند سال شاعری که افتخار شاگردی این شاعر را داشتم، نکته مهم این بود که احد ده بزرگی هرگز برای کسی بد نمیخواهد و بد کسی را نمیگوید. این در جامعه امروز ما نایاب است.
وی افزود: احد ده بزرگی انسانی است که دیدارش از شنیدارش بسیار دلنشینتر است.
*این شاعر عزیز در تمام قالبها استاد است
یکی دیگر از شاعران استان فارس نیز ضمن تقدیر از برگزارکنندگان این مراسم گفت: در حوزه ادبیات و شعر دو مدل شاعر وجود دارد. یک مدل شاعرانی هستند که فقط در یک قالب خاص و در یک رشته خاص قلم میزنند، که نمونه آن این است که خیام که رباعی میگفت و بابا طاهر عریان فقط دو بیتی میسرود و شاعران معاصر برخیها تنها غزل میسرایند. استاد ده بزرگی به همراه چند شاعر معاصر دیگر از شعرای خاص محسوب میشوند که در سرودن اشعار مختلف نظیر غزل، رباعی و دو بیتی تبحر دارند و این شاعر عزیز در تمام قالبها استاد است.
هادی فردوسی افزود: استاد ده بزرگی در شعر با گویش شیرازی هم یکی از بهترینها محسوب میشود. این در حالی است که تا پیش از این تنها بیژن سمندر بود، ولی کتاب شعر «آفتاب جنگ شیراز» یکی از بهترین کتابها به حساب میآید.
وی گفت: در خاطرات استاد ده بزرگی آمده است که وقتی ۶ ساله بوده است، در دستههای سینهزنی حضرت سیدالشهدا (ع)، توانسته شعر معروف «گهواره خالی قنداقه خونی» را بسراید و شعر معروف «باز هم مرغ سحر شعر جان پرور گل» که سرودی نوستالژی برای دهه شصتیها از سرودههای این شاعر و استاد معاصر است. استاد ده بزرگی با عشقی که به اهل بیت (ع) دارد، باعث شد تا شب شعر عاشورایی ۴۰ سال متمادی برگزار شود.
گفتنی است در پایان مراسم از یک عمر فعالیت استاد ده بزرگی در حوزه شعر و ادب تقدیر شد و از آخرین کتاب او با عنوان «آیات سبز» در شبی به نام (بابا احد) رونمایی شد.
خیمه زده به دشت شب، ماه درست مثل من
باز شکسته آینه، آه درست مثل من
گاه شکسته بغض من، آه درست مثل ابر
ابر بهخود گریسته، گاه درست مثل من
احد ده بزرگی