چاه‌هایی که شبانه حفر می‌شوند

چاه‌هایی که شبانه حفر می‌شوند حفر چاه‌های پرتعداد غیرمجاز در جنوب کرمان به‌ویژه در مناطقی همچون صولان شهرستان قلعه گنج و اطراف تالاب خشکیده جازموریان که دشت ممنوعه است، افزایش یافته و این موضوع از اصلی‌ترین عوامل خشکی این تالاب استراتژیک و کاهش پوشش گیاهی منطقه نیز خوانده می‌شود که می‌تواند تبعات زیست محیطی گسترده‌تر و جبران ناپذیری در آینده ایجاد کند.

به گزارش فارس آگاه: تنها دشتی که ذخیره‌گاه آبی نسل آینده در جنوب کرمان نیز محسوب می شود، این روزها درگیر طمع عده ای سودجو از داخل و خارج از استان کرمان شده به گونه‌ای که با حفر حدود ۱۰ متر چاه آن هم به طور شبانه و مخفیانه، نصب لوله و موتورپمپ، آب را استحصال و به کشت محصولاتی آب‌بَر اختصاص می‌دهند تا برای چند صباحی درآمدهای کلانی برای تنها عده‌ای داشته باشد و مردم منطقه و نسل های آینده نیز از این ذخیره‌گاه، محروم بمانند.

مسئولان متولی برای برخورد با این چاه های غیرمجاز نیز می گویند دست تنهایند و اجماعی کلی باید شکل گیرد؛ از ترفندهای سودجویان برای جلوگیری از پرکردن چاه ها می گویند، مثل کشاندن شماری از زنان و جوسازی تا سایر شیوه ها؛ موضوعی که نیازمند عزم جدی و همگانی در استان است.

منتظر تبعات بیشتر از ریزگردها باشید

کارشناسان هشدار می دهند تبعات این اقدام غیرقانونی که هم اکنون نیز در ابعاد مختلف تاکنون بروز و ظهور پیدا کرده و نمونه آن افزایش ریزگردها است فقط محدود به امور زیست محیطی نمی ماند و بر کشاورزی و معیشت مردم منطقه در آینده نیز تاثیر منفی می گذارد.

امیرحمزه درخشانی مسئول دبیرخانه تالاب‌های استان کرمان پیشتر به ایرنا گفته بود که ۷۸ درصد حقابه تالاب جازموریان باید از محل مدیریت آب‌های زیرزمینی و چاه‌های غیرمجاز باشد.

بر اساس گزارش های مردمی و مراجعه مکرر اهالی روستاهای منطقه، حفر چاه های غیرمجاز در صولان، توریگ یک، توریگ ۲ و مناطق حاشیه جازموریان و بین صولان تا رَمِشک که دشت ممنوعه اعلام شده افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید

اینجا برزخِ پس از مرگ هم مُرده است؟

رییس موسسه تحقیقات جنگل‌ها: گرد و غبار در زمستان یک هشدار است

مساله ۹ هزار چاه دیزلی برای سهمیه سوخت جنوب کرمان

چاه‌های غیرمجاز کرمان زیر ذره بین وزارت نیرو؛ طرح اصلاح از ۷۰ درصد فراتر رفت

چاه‌هایی که شبانه حفر می‌شوند ۷۰ حلقه چاه غیرمجاز فقط طی ۲ سال

کارشناس حوزه آبخیزداری قلعه گنج نیز در این باره به ایرنا گفت: دشت صولان تنها زون آبی استان کرمان است که میزان دسترسی به آب های سطحی با حفر چاه در عمق ۱۰ متری به وجود می آید و این دشت جزو ذخیره گاه های آب نسل های آینده قلعه گنج است.

ارشد حوتی افزود: سال های گذشته میزان و عمق دسترسی به آب به دلیل اینکه در حاشیه جازموریان قرار دارد ۲ الی سه متر بود و با تداوم خشکسالی ها آب این منطقه پایین رفته و سطح ایستایی آب به هشت الی ۱۰ متر افزایش یافته که برآوردها و اطلاعات به دست آمده مشخص می کند طی یک تا ۲ سال گذشته بیش از ۷۰ حلقه چاه غیرمجاز توسط برخی افراد سودجو و متصرفان در این منطقه حفر شده است.

وی ادامه داد: آنها بلافاصله پس از حفر چاه اقدام به نصب موتور پمپ دیزلی و کشت خود را که اغلب گندم، یونجه، هندوانه و طالبی(محصولات آب بر) است آغاز می کنند.

این کارشناس حوزه آبخیز داری اضافه کرد: در نزدیکی چاه با احداث منزل کپری کارگرهای فصلی اجاره می کنند که کار آبیاری را انجام دهند.

هجوم از استان های همجوار برای حفر چاه

یکی از اهالی روستای صولان نیز به ایرنا گفت: مردم و برخی اهالی صولان از هجوم افراد غیربومی که اغلب اهل استان سیستان و بلوچستان و بخش جلگه چاه هاشم و سایر روستاهای این بخش هستند گلایه دارند.

وی افزود: این افراد شبانه با اجاره دستگاه های حفاری چاه غیرمجاز در منطقه صولان حفر و شب دوم لوله، پمپ و موتورپمپ گازوییلی را نصب می کنند؛ عملیات حفر چاه و نصب پمپ، لوله و تجهیزات نیز باتوجه به کم بودن عمق چاه طی ۲ تا سه شبانه روز انجام می شود.

این شهروند مدعی شد: بسیاری از مردم و کشاورزان روستاهای صولان و توریگ نیز با این دسته از افراد مقابله کرده اند که گاها منتج به تیراندازی ها و ضرب و جرح نیز شده است و برخی شوراها و مردم که نسبت های سببی و فامیلی با این افراد غیربومی دارند از آنان حمایت می کنند.

وی ادامه داد: اما افرادی که از سیستان و بلوچستان و بخش جلگه چاه هاشم برای حفر چاه غیرمجاز به منطقه صولان چاه دادخدا و دشت ممنوعه صولان با دستگاه های حفاری می آیند، اغلب شبانه و روزهای تعطیل اقدام به حفر چاه می کنند و برای مقابله با مردم بومی و نیروهای حفاظت امور آب شهرستان قلعه گنج نیز مسلح هستند؛ در صورت مقابله بومیان و افراد محلی برای جلوگیری از تصرف زمین و چاه، این افراد اقدام به تیراندازی نیز می کنند.

رییس اداره امور آب منطقه ای شهرستان قلعه گنج خواستار شد مردم به ویژه دهیاران وشوراهای منطقه همه پای کار بیایند و گفت: ما به تنهایی نمی توانیم شرایط را کنترل کنیم

مماشات برخی دستگاه های ناظر؟

یکی دیگر از کارشناسان اداره امور آب قلعه گنج که نخواست نامش در گزارش ذکر شود نیز در این باره گفت: وضعیت به گونه ای است که مردم احساس می کنند برخی دستگاه ها در جلوگیری از این مسائل مماشات می کنند؛ مثلا چندین مورد که اقدام به حفر چاه غیرمجاز کرده اند با تشکیل پرونده و احضار به رخ داده اما پس از مدتی با دخالت هایی، فرد متخلف تبرئه و پرونده مختومه شده، چاه غیرمجاز و کشاورزی در اراضی منابع طبیعی نیز همچنان برقرار است؛ مردم اگر عزم و برخورد جدی با این نوع اقدامات را ببینند، بازدارندگی بیشتر ایجاد می کند.

ترفندهای سودجویان

وی افزود: ما ساعت چهار بامداد به عنوان اکیپ حفاظت و گروه گشت و بازرسی در محل حاضر می شویم و به محض ورود برای تخریب چاه تعدادی از زنان دور چاه غیرمجاز را حلقه می زنند و مانع تخریب توسط ماموران و کارشناسان اداره امور آب می شوند؛ به چاه بعدی که مراجعه می کنیم باز همین زنان سوار بر خودروهایی که پلاک های آنها را با کارتن پوشانده اند به سر چاه دیگر می آیند و مانع تخریب آن چاه هم می شوند و داد و بیداد به راه می اندازند، به گونه ای که برخی از این زنان آنجا می نشینند.

وی ادامه داد: حفاری چاه غیرمجاز در منطقه صولان بخش چاه دادخدا در شهرستان قلعه گنج چون تنها دشت پرآب قلعه گنج و جنوب استان به شمار می رودو در حاشیه جازموریان قرار دارد طی یکی ۲ سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است.

این کارشناس افزود: بسیاری از متصرفان بومی و غیربومی قلعه گنج در این دشت که ذخیره آب نسل های آینده است چاه کشاورزی غیرمجاز راه اندازی کرده اند و بیشتر موتور پمپ و چاه غیرمجاز کشاورزی خود را به مبالغی مثلا سالانه ۱۰ میلیارد تا ۱۵ میلیارد ریال با ۴۰ هکتار زمین به دیگر افراد بومی و حتی از استان های مرکزی کشور اجاره می دهند.

به گفته وی هر اجاره کننده یک تا ۲ تراکتور خریده و سوخت این موتور پمپ های کشاورزی را از این تراکتورها تامین می کند.

وی تاکید کرد: دعواها و نزاع محلی نیز بر سر تصرف زمین و منابع آب زیرزمینی در این منطقه افزایش یافته که نگران کننده است.

بسیاری از مردم و کشاورزان روستاهای صولان و توریگ نیز با این دسته از افراد مقابله کرده اند که منتج به تیراندازی ها و ضرب و جرح شده است و برخی شوراها و مردمیکه نسبیت های سببی و فامیلی با این افراد غیربومی دارند از آنان حمایت می کنند

چاه‌هایی که شبانه حفر می‌شوند

یک هزار و ۷۰۰ چاه غیرمجاز در قلعه گنج

رییس اداره امور آب منطقه ای شهرستان قلعه گنج نیز به ایرنا گفت: برای کنترل حجم برداشت چاه های مجاز ۴۵۰ تا ۵۰۰ کنتور بر روی چاه ها نصب کرده ایم که هزینه نصب کنتور حدود ۴۰۰ میلیون ریال هزینه دارد.

محمدعلی ملایی افزود: اگر چاهی کنتور داشته باشد تعرفه مشخص شده بر اساس مصرف دریافت می شود اگر کنتوری نداشته باشد ۲ برابر تعرفه از کشاورز دریافت می شود.

وی یادآور شد: یک هزار و ۸۰۰ چاه پروانه دارند و ۵۰۰ چاه هم فرم یک است و پیش‌مجوز حدود ۸۰ چاه داده شده است که جزو مستثنیات هستند.

ملایی اضافه کرد: چاه های فرم یک که مجوز نگرفته اند و چاه های جدید الحفر که از سال ۱۳۸۵ به این طرف حفر شده اند هم جزو غیرمجاز محسوب می شوند.

وی با بیان اینکه ۱۲۰ حلقه چاه غیرمجاز را از سال ۱۴۰۱ پر کرده ایم افزود: حدود یک هزار و ۷۰۰ حلقه چاه غیرمجاز در قلعه گنج وجود دارد.

رییس اداره امور آب منطقه ای شهرستان قلعه گنج گفت: در سرخ قلعه سطح آب به ۶۰ متر رسیده که ۱۵ سال پیش ۱۰ متر بوده است اما هر ساله افت می کند.

وی ادامه داد: در شهرستان قلعه گنج، مناطق صولان و چاه دادخدا شرایط بهتری دارند که سطح ایستایی آب به ۳۰ متر رسیده است.

هجوم به دشت های ممنوعه و حفر شبانه چاه ها

ملایی تصریح کرد: متخلفان به این منطقه هجوم آورده اند و اگر همینطور پیش برود سطح آب پایین تر می رود.

وی با بیان اینکه بیشترین نظارت را بر چاه دادخدا و شبانه روز در این دشت پایش می کنند افزود: متخلفان از بامداد تا صبح چاهی را حفر می کنند و بامدادی دیگر تا صبح هم لوله گذاری دارند که نهایت سه تا چهار روز تجهیز و موتور را روشن می کنند.

ملایی با اشاره به اینکه نیاز به یک گروه قوی و قدرتمند است که به صورت ضربتی با متخلفان برخورد کند بیان کرد: در سه ماه گذشته دستگاه حفر چاهی را توقیف نکرده ایم.

وی در رابطه با چگونگی تامین سوخت موتورهای این چاه های غیرمجاز هم گفت: سوخت موتورهای چاه را احتمالا از طریق تراکتورهایی که دارند تامین می کنند.

ملایی تصریح کرد: چاه هایی در چاه دادخدا ۵۰ لیتر در ثانیه آب برداشت می کنند که باید مردم از نصب کنتور استقبال کنند تا بتوانیم میزان برداشت را کنترل کنیم.

وی با اشاره به افت برداشت و کیفیت بد آب در داخل شهر قلعه گنج بیان کرد: سطح آب به ۴۰ متر رسیده و پیشروی آب شور به سمت آب های شیرین خیلی زیاد و به همین دلیل آب شهر شور است.

ملایی ادامه داد: صولان دشت ممنوعه و منطقه بحرانی است اما بیشترین برداشت غیر مجاز ما در منطقه چاه دادخدا مربوط به همین صولان است.

رییس اداره امور آب منطقه ای شهرستان قلعه گنج خواستار شد مردم به‌ویژه دهیاران و شوراهای منطقه همه پای کار بیایند و گفت: ما به‌تنهایی نمی‌توانیم شرایط را کنترل کنیم.