
به گزارش فاطمه مقدم خبرنگار فارس آگاه، پیاده روی اربعین، سفری است که هرکس پا به آن گذاشته معتقد است جان و دل را با زیبایی معنویت جلاء می دهد. سفرهای پیاده روی اربعین به صورت عمومی از حدود سال ۱۳۸۲ (۲۰۱۳ میلادی) در ایران گسترش یافت و در دهه ۱۳۹۰ شمسی به اوج خود رسید. شروع این حرکت در ایران به مشارکت میلیونی در دهه ۱۳۸۰ شمسی باز می گردد. این اقدام به یاد و خاطر پیاده روی طولانی و پرمشقت حضرت زینب کبری (س) پس از شهادت امام حسین (ع) است؛ در روز اربعین، حضرت زینب و امام سجاد (ع) همراه با هشتاد و چهار نفر وارد کربلا شدند و پس از گفتگو با جابر بن عبدالله انصاری، قبر مطهر امام حسین (ع) را زیارت کردند و از آنجا زیارت اربعین آغاز شد. همچنین روایت دیگری وجود دارد که میگوید جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی در سال ۱۲۸۱ قمری با پای پیاده از مدینه حرکت کردند و در صبح اولین اربعینی که از شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) میگذشت، به کربلا رسیدند.به هر روی، پیادهروی اربعین در ایران از دهه ۸۰ شمسی رواج یافت. تاریخ اربعین حسینی ۱۴۰۴، برابر با ۲۳ مرداد است و پیادهروی اربعین معمولاً ۱۰ روز قبل از این تاریخ آغاز میشود؛ اما طول این سفر از اولین روز ماه صفر (۱۲ مرداد ۱۴۰۴) آغاز و تا ۲۵ صفر ادامه خواهد داشت. اکثر زائران از دوشنبه ۲۰ مرداد حرکت خود را شروع میکنند تا در روز ۲۳ مرداد، همزمان با اربعین، در کربلا حاضر باشند.
پیادهروی اصلی اربعین مسیر نجف تا کربلا است که حدود ۸۰ کیلومتر بوده و در حالت عادی حدود ۲۰ ساعت طول میکشد تا زائران این مسافت را طی کنند.
*مسیرها و هزینههای سفر اربعین از فارس به مرزهای شلمچه، چذابه و مهران
ایران و عراق چهار پایانه مرزی مشترک دارند که فاصله هر کدام تا شهر نجف متفاوت است. مرز چذابه در خوزستان، از نزدیکترین مرزها به استان فارس محسوب میشود و مرز بینالمللی شلمچه یکی از مهمترین و جذابترین مسیرهای زمینی کشور برای سفر زائران به عتبات عالیات است. در سالهای اخیر، استان فارس بهعنوان استان معین در خدمترسانی به زائران اربعین در مرز شلمچه معرفی شده و موکبهای استان فارس خدمات مناسبی به زائران ارائه میکنند.
قیمت بلیت شیراز به شلمچه که کوتاهترین و اقتصادیترین مسیر برای سفر اربعین است، از کف قیمتی ۶۵۳ هزار تومان برای اتوبوسهای ۴۴ نفره آغاز میشود. بلیت اتوبوسهای ۳۲ نفره ۸۵۷ هزار تومان و بلیت اتوبوسهای ۲۷ نفره حدود یک میلیون و ۹ هزار تومان قیمت دارد. موقعیت جغرافیایی ویژه این مرز، همراه با امکانات رفاهی، پزشکی و خدماتی مناسب، و وجود مواکب متعدد، آن را به مقصدی کلیدی برای عزیمت به شهرهای زیارتی عراق از جمله نجف، کربلا، کاظمین و سامراء تبدیل کرده است.
مرز چذابه در استان خوزستان، شهرستان دشت آزادگان، شهر بستان واقع شده و یکی از مسیرهای اصلی تردد زائران اربعین از استان فارس به عتبات عالیات است. در سالهای اخیر، زیرساختهای این مرز بهطور چشمگیری توسعه یافته است. برای زائران استان فارس، سفر از مرز چذابه با توجه به فاصله کمتر و هزینههای پایینتر، گزینهای مناسب بهشمار میرود. همچنین، به دلیل نزدیکی به شهرهای بصره و العماره، مسیر تردد به سمت نجف و کربلا کوتاهتر و سریعتر خواهد بود.
اتوبوس شیراز به چذابه که مسافتی حدود ۶۴۰ کیلومتر را طی میکند، از شلمچه دورتر و از مرز مهران نزدیکتر است. قیمت بلیت این مسیر از کف قیمتی ۶۹۷ هزار تومان برای اتوبوسهای ۴۴ نفره آغاز میشود، برای اتوبوسهای ۳۲ نفره ۹۱۴ هزار تومان و برای اتوبوسهای ۲۷ نفره ۱ میلیون و ۱۷۰ هزار تومان است.
مرز مهران در استان ایلام، بهعنوان یکی از پرترددترین مرزهای خروجی برای سفرهای اربعین، جایگاه ویژهای دارد. اگرچه این مرز فاصله بیشتری با استان فارس دارد، به دلیل نزدیکی به شهرهای مذهبی عراق، به ویژه کربلا، و همچنین زیرساختهای مناسب، مقصد بسیاری از زائران فارس در ایام اربعین است. قیمت بلیت شیراز به مهران به دلیل مسافت بیشتر گرانتر است و از کف قیمتی ۹۷۰ هزار تومان برای اتوبوسهای ۴۴ نفره آغاز میشود. بلیت اتوبوسهای ۳۲ نفره ۱ میلیون و ۲۷۰ هزار تومان و اتوبوسهای ۲۷ نفره ۱ میلیون و ۶۲۹ هزار تومان قیمت دارد.
*کرایه سفر از شلمچه تا نجف و کربلا چقدر است؟
موقعیت جغرافیایی ویژه مرزها، همراه با امکانات رفاهی، پزشکی و خدماتی مناسب و وجود مواکب متعدد، این سفر را به یکی از جذابترین مسیرها برای علاقهمندان به زیارت ائمه تبدیل کرده است. بسیاری از زائران به شهرهای زیارتی عراق مانند نجف، کربلا، کاظمین و سامراء سفر میکنند.
برای اینکه برنامهریزی سفر بهتر انجام شود، نمونهای از کرایه تقریبی وسایل نقلیه از مرز شلمچه به عتبات عالیات به شرح زیر است:کرایه اتوبوس از شلمچه تا نجف بین ۱۰ تا ۱۲ هزار دینار عراق است و کرایه سواری شخصی حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار دینار برآورد میشود.کرایه اتوبوس از شلمچه تا کربلا بین ۱۲ تا ۱۵ هزار دینار، ون بین ۱۵ تا ۱۸ هزار دینار و سواری شخصی حدود ۳۰ تا ۳۵ هزار دینار است.این تفاوت قیمتها عمدتاً به دلیل مسافت بیشتر و شرایط جادهای متفاوت است. همچنین کرایه وسایل نقلیه از مرز مهران تا کربلا برای اتوبوس حدود ۱۰ هزار دینار، ون و مینیبوس ۱۵ هزار دینار و سواری شخصی بین ۲۲ تا ۲۵ هزار دینار تعیین شده است.
*قیمت پروازهای اربعین ۱۴۰۴ از شیراز، ۲ میلیون تومان گرانتر از تهران
دفتر نظارت بر فرودگاهها، شرکتها و مؤسسات هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری، بازه زمانی پروازهای اربعین سال ۱۴۰۴ از ۱۷ تا ۲۶ مردادماه تعیین کرده است.قیمت بلیت رفت و برگشت پرواز شیراز به نجف امسال ۱۵ میلیون تومان است و بلیت یکطرفه نیز ۷.۵ میلیون تومان قیمت دارد، در حالی که بلیت رفت و برگشت تهران به نجف ۱۳ میلیون تومان اعلام شده است. سال گذشته نرخ این پروازها بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان بود. پروازهای ویژه اربعین از فرودگاه شهید دستغیب شیراز به نجف انجام میشود.
بر اساس بخشنامه پروازی اربعین ۱۴۰۴، صدور بلیت به صورت یکطرفه یا دوطرفه به انتخاب مسافر است و فروش اجباری بلیت دوطرفه ممنوع است. همچنین، برای یکسانسازی هزینه استرداد بلیت، اگر مسافر تا ۲۴ ساعت قبل از پرواز انصراف دهد، ۲۵ درصد از بهای پایه بلیت کسر و مابقی مسترد میشود. از ۲۴ ساعت مانده به پرواز و پس از انجام آن، ۵۰ درصد از بهای پایه بلیت کسر خواهد شد.
سازمان هواپیمایی همچنین اعلام کرده است که شرکتهای هواپیمایی مجاز به فروش بلیت گروهی (بیش از ۹ نفر) در این بازه زمانی نیستند و فروش بلیت چارتر در ایام اربعین ممنوع است.
هزینه صدور گذرنامه زیارتی اربعین در سال ۱۴۰۴ حدود ۶۵ هزار تومان است. این هزینه به دلیل کاربرد محدود گذرنامه زیارتی (فقط برای سفرهای زیارتی به عراق در ایام مشخص) نسبت به گذرنامه معمولی که حدود ۶۰۰ هزار تومان قیمت دارد، بسیار کمتر است.
*شرایط و میزان دریافت ارز اربعین ۱۴۰۴
بر اساس اعلام بانک مرکزی، عرضه ارز اربعین ۱۴۰۴ ویژه زائران از تاریخ ۴ تا ۲۲ مرداد از طریق بانکهای منتخب انجام میشود. هر زائر بالای ۵ سال میتواند تا سقف ۲۰۰ هزار دینار به نرخ فروش اسکناس مرکز مبادله ارز و طلای ایران (ETS) از بانکهای ملی، تجارت، صادرات و پستبانک دریافت کند. دریافت هرگونه کارمزد یا هزینه اضافی از متقاضی، به جز معادل ریالی ارز مورد تقاضا (بر اساس نرخ رسمی فوق)، ممنوع است.قیمت دینار در سامانه مرکز مبادله ارز و طلای ایران حدود ۱۵ درصد کمتر از نرخ روز دینار در بازار آزاد است. با توجه به قیمت فعلی دینار، برای دریافت ارز دولتی اربعین باید مبلغی در حدود ۱۰ میلیون تومان (کمتر یا بیشتر) پرداخت کنید.
*هزینه اقامت در عراق در سفرهای اربعین
هزینه اقامت در سفرهای اربعین بسته به زمان سفر، نوع محل اقامت (موکب، هتل، مهمانسرا) و محل اقامت متفاوت است. اقامت در موکبها معمولاً رایگان یا با هزینه اندک ارائه میشود، در حالی که اقامت در هتلها و مهمانسراها هزینه بیشتری دارد.
هتلها که اغلب ظرفیتشان تکمیل شده است وهزینه اقامت در هتل های میلیونی است. در مقابل، مهمانسراها گزینهای اقتصادیتر هستند و هزینه اقامت در آنها معمولاً بین ۲۰,۰۰۰ تا ۷۰,۰۰۰ دینار عراقی به ازای هر شب متغیر است.
* سفر با کاروانهای زیارتی مقرون به صرفهترین روش سفر
سفر اربعین با کاروان یکی از روشهای محبوب و اقتصادی برای شرکت در پیادهروی اربعین است که مزایایی چون کاهش هزینهها، پشتیبانی در طول مسیر و سازماندهی بهتر را برای زائران فراهم میکند. کاروانها با ارائه خدمات گروهی شامل حملونقل، اسکان و غذا، هزینههای سفر را برای زائران به شکل چشمگیری کاهش میدهند و در مواقع بروز مشکل، مدیر کاروان به زائران کمک میکند.
کاظمی، مدیر یک کاروان زیارتی شیرازی، در گفتوگو با شهرمردم اظهار داشت که زائران ابتدا باید در سامانه سماح ثبتنام کنند و تهیه ویزای اربعین به عهده خودشان است. وی افزود: هزینه سفر برای ۷ شب و ۸ روز اقامت در عراق که مجموعاً ۹ روز کامل میشود، برابر با ۱۴ میلیون و ۲۸۰ هزار تومان است و حتی در شلوغترین روزها (نزدیک به اربعین) نیز افزایش چندانی در هزینه نخواهیم داشت.
کاظمی درباره برنامه سفر گفت: در این سفر، یک روز در نجف، سه روز در کربلا و یک شب در کاظمین اقامت خواهند داشت و همچنین توقفی در سامرا برای زیارت صورت میگیرد.
وی درباره محل اقامت نیز توضیح داد: سازمان حج و زیارت بر اساس مبلغ پرداختی زائر، محل اقامت را تعیین میکند و معمولاً تلاش میشود اگر هتل نجف دور از حرم و کیفیت پایینتری دارد، در کربلا هتلی نزدیکتر و با کیفیت بهتر اختصاص یابد تا عدالت رعایت شود.