فرنگیس شنتیا – فارس آگاه

هجدهم مهرماه سال گذشته بود که با تصویب هیات وزیران ، حسینعلی امیری به‌عنوان نوزدهمین استاندار فارس منصوب شد. استانداری که وزنه پیشینه قضایی و حقوقی او بر سوابق اجرایی اش می چربد و در نهایت توجه به همین سوابق بود که سبب شد  ، نمایندگان فارس با مخالفتی بی رنگ و نه چندان جدی ، او را به عنوان استاندار غیر بومی بپذیرند .  رویه ای نامعمول که برای دیگر استانداران غیربومی فارس ، اتفاق نیفتاد و جدی ترین تقابل آن در سال ۹۴ برای محمد علی افشانی رقم خورد . استانداری که پیش از ورودش به استان فارس با تهدید به استعفای دسته جمعی نمایندگان فارس و ترک کردن صحن علنی مجلس روبرو شد اما در پایان غائله ، نه هیچ نماینده ای استعفا داد و نه افشانی کنار رفت . بلکه آمد و با خاطری آسوده بر مسند استانداری فارس تکیه زد بی آن که نیمچه شناختی از فارس و سیستم مدیریتی اش داشته باشد .

پیش تر از او ، در دور دوم ریاست جمهوری احمدی نژاد ، آوردن حسین صادق عابدین ، رییس سابق فدراسیون بیس بال ایران ، به فارس و انتصابش در سمت استاندار ، بی آن که کوچکترین اشراف و شناختی  از ظرفیت های این استان داشته باشد ، از آن هم مصیبت بار تر بود . بی اطلاعی او نسبت به اقلیم پهناور فارس در حد و اندازه ای بود که یک پیشنهاد تاریخی هم درباره فارس از خود به جا گذاشت و رفت . او اردیبهشت ماه ۱۳۹۲ با حضور در اتاق بازرگانی شیراز  در جمع فعالان اقتصادی فارس و اعضا کمیسیون صنایع و معادن مجلس  با اشاره به اینکه ۳۰۰ گورخر مصیبتی برای مردم فارس شده‌اند، در اظهار نظری عجیب گفت : «به محیط زیست اعلام کرده‌ایم مردم نی‌ریز حاضرند هر کدام یکی از این گورخرها را به خانه خود ببرد و از آن به خوبی محافظت کنند تا شما اجازه بهره‌برداری از این معدن را صادر کنید و جوانان نی‌ریزی از بیکاری نجات یابند ! »

پیش از صادق عابدین ، روح‌الله احمدزاده هم پایتخت نشینی بود که با حکم احمدی نژاد بر مسند استانداری فارس تکیه زده بود . او که حتی مدیر روابط عمومی استانداری فارس را هم  از میان خبرنگاران تهران با خودش به این استان آورده بود ، سرانجام  پس از فشارهای زیاد ، برکنار شد . بی آن که آمدن او هم گلی به سر فارس زده باشد .

اما بخت از آن جهت با حسینعلی امیری یار بود که فارس ، پیشینه او را به عنوان رییس کل دادگستری این استان در اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ در حافظه جمعی خود دارد . او بعد که به تهران رفت به عنوان معاون رئیس قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت اسناد واملاک کشور فعالیت کرد و بعدترها ، معاون حسن روحانی در امور مجلس شد . چهره ای که در بررسی پیشینه سیاسی اش از او به عنوان فردی بدون عضویت حزبی یاد می شود و شاید تکیه بر همین عدم وابستگی حزبی بود که موجب شد پس از انتخابش به عنوان استاندار فارس ، مهره های مدیریتی این استان را چندان دستکاری نکند و اگر تغییری هم صورت گرفت در حد همان آمد و رفت های چهره های همیشگی  بین میزها و صندلی های مدیریتی فارس بود . حال این چیدمان تا چه اندازه برپایه کارآمدی رقم خورد و تا چه حد متاثر از رویکرد وفاق در دولت مسعود پزشکیان بود ، را می بایست در نگاهی به کارنامه مدیریتی فارس در سطوح مختلف و بررسی خروجی عملکردهای سازمانی بررسی کرد . اما آن چه به رویه کلان مدیریتی فارس مربوط می شود ، پرداختن به وعده هایی است که حسینعلی امیری در بدو ورودش به فارس بر آن تاکید داشت . استانداری که سیاست زده نیست . اهل ساخت و پاخت  و باج و خراج نیست اما دست به عصا عمل کردنش در برابر برخی چالش ها و ناکارآمدی ها و عملی نشدن مهم ترین وعده هایی که بر آن اصرار داشت ، اولویت‌های استراتژیک فارس را در نقاهت  فرو برده است  .

قول فراموش شده در حیاط هیات دولت

حسینعلی امیری در همان روزی که انتصابش به عنوان استاندار فارس رسانه ای شد ، در حیاط هیات دولت دو قول را به خبرنگاران داد . استفاده از بانوان  در مناصب مدیریتی فارس  و تربیت مدیران جوان . او گفت: امیدوارم بتوانم در استان فارس با توجه به تجربه‌ای که در بخش‌های مختلف در جهت نوسازی نیروی انسانی از جمله در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور داشتم، مدیر جوان برای نظام تربیت کنم.

با این حال ، پس از  ورود او به استان فارس ، اگر چه رویکرد جوانگرایی در برخی از پست های مدیریتی فارس شکل گرفت  اما نگاه های کلان جنسیت زده ، این فرصت و اجازه را نداد که  بانوان توانمند  فارس در رده های بالای مدیریتی این استان بکار گرفته شوند  و آن انگشت شمار انتصاباتی هم که در حوزه بانوان رقم خورد ، بیشتر بر پایه نزدیکی به فلان حزب و دار و دسته یا اتکاء به خویشاوندان صاحب منصب بود.

اقتصاد علیل آویزان به کشاورزی و دامپروری

چاه های غیر مجازی که در سال  ۹۰۰ میلیون مترمکعب  از آخرین شیره جان فارس را فرو می مکند در کنار اقتصادی وابسته به کشاورزی و دامپروری ، در دهه های گذشته به یکی از چالش های جدی در این استان تبدیل شده است.

مصیبتی که شخص استاندار هم به آن اذعان داشته و می گوید :« اقتصاد این استان در گذشته مبتنی‌بر کشاورزی و دامپروری بوده است؛ اما امروز با‌توجه‌به بروز بحران‌های زیست‌محیطی به‌ویژه خشک‌سالی، این دو بخش دیگر کارآیی لازم را ندارند و باید به‌سمت توسعه صنعتی سازگار با اقلیم استان حرکت کرد. »

 اما حقیقتی که همین هفته از زبان مدیرعامل آب منطقه‌ای فارس، بیان شد ، حاکی از آن است که فارس برای عبور از این بحران و اقتصاد وابسته ، مسیری بس ناهموار و دور و دراز را در پیش دارد .

به گفته سیاوش بدری  ، میزان برداشت از چاه‌های مجاز بالغ‌بر ۴۶۰۰ میلیون مترمکعب و میزان برداشت از چاه‌های غیرمجاز نزدیک ۹۰۰ میلیون مترمکعب در سال برآورد می‌شود.

حقیقت زمانی تکان دهنده تر می شود که  مدیرعامل آب منطقه‌ای فارس می گوید :  براساس بررسی‌ها طی سنوات گذشته حدود ۹۱۶ هکتار از اراضی خارج از آب محدوده دریاچه سد درودزن، توسط متخلفان تصرف و در این اراضی بالغ بر ۲۰۰ حلقه چاه غیرمجاز حفر شده است.

برای استانی که رکورد دار فرونشست زمین در جهان است ، چه کرده ایم ؟

بر اساس آمار رسمی منتشر شده ، فارس همچنان در سطح جهان رکورددار فرو نشست زمین است و روند رو به تخریب ، کار را به جایی رساند که  رییس کمیته محیط زیست یونسکو نیز نسبت به این شرایط هشدار داد . بحرانی که به دلیل عدم مدیریت مناسب در این سال ها به فاجعه تبدیل شد و می رود که به تهدیدی برای بناهای تاریخی این استان ، به ویژه تخت جمشید تبدیل شود .

بر اساس اعلام مصطفی ده‌پهلوان ، عضو هیات علمی دانشکده باستان‌شناسی دانشگاه تهران ، فرو نشست زمین تخت جمشید، نقش رستم  وبسیاری از محوطه‌های تاریخی را تهدید می‌کند.

وی با اشاره به مشکلاتی که گلسنگ‌ها برای مجموعه تخت جمشید ایجاد کرده‌اند،  می گوید : ما تا زمانی که نتوانیم عوامل بحران‌خیز را حل کنیم، گلسنگ را همچنان خواهیم داشت.

گردشگری فارس ، نیمه جانی رها شده به حال خود

به جز ورود  ۱۰ میلیون گردشگر نوروزی به فارس ، در طول سال آمار چشم گیری از ورود گردشگران به ویژه گردشگران خارجی به بیرون درز نمی کند . در میان آمار پر و پیمان گردشگران نوروزی نیز نمی توان این نکته را از نظر دور داشت که بسیاری از این میهمانان در کمپ ها ، حسینیه ها ، مدارس ، اماکن اقامتی تحت نظارت شهرداری و سالن‌های ورزشی ،  نوروز فارس را سپری می کنند و عملا ، از ورود آن ها ثروتی به جیب فارس نمی رود .

زنگ هشدار برای نجات گردشگری فارس زمانی بیشتر به گوش می رسد ، که در خبری شوکه کننده ، بهزاد مریدی ، مدیر کل جدید میراث فرهنگی و گردشگری فارس اعلام می کند میراث فارس تنها با بخش صنایع دستی در اکسپو فارس  شرکت خواهد داشت . خبر نادیده گرفته شدن  بخش گردشگری فارس در این رویداد مهم و پر جار و جنجال و  بهای غرفه هایی که اجاره آن از توان بخش خصوصی خارج است ، نشان از در محاق رفتن این فرصت عظیم توسعه و درآمد زایی فارس دارد . فرصتی بی نظیر در استانی که ۳۲۳۳ اثر تاریخی فرهنگی ثبتی را در دل خود جای داده است  و با ۱۴ اثر ثبت شده جهانی رکورددار است .

این روند ، در حالی شکل گرفته است که استاندار فارس، گردشگری را محور و اولویت اصلی توسعه استان می داند و می گوید : با توجه به محدودیت منابع دولتی و هزینه‌بر بودن سرمایه‌گذاری‌های صنعتی، و با توجه به فراهم بودن زیرساخت‌ها در استان، گردشگری بهترین و ارزان‌ترین گزینه برای تولید ثروت و توسعه فارس محسوب می‌شود.

امیری که یکی از محوری ترین برنامه هایش توسعه گردشگری سلامت در این استان بوده است ،   به مساحت هزار هکتاری شهر بین‌المللی سلامت و زیرساخت‌های پیش‌بینی شده در آن اشاره کرده و  مشوق‌های مالیاتی و گمرکی را از امتیازات آن می داند ،  پروژه ای که می تواند به  بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری در گردشگری سلامت تبدیل شود ، اما ازدحام سرسام آور بیماران در محدوده خیابان زند که پزشکان در آن جا متمرکز رفتند ، نشان از عقیم ماندن ایده ای دارد که اگر به سامان می رسید ، حال و روز فارس خوش تر از این حرف ها بود .

 کارنامه استاندار فارس ، چند از چند ؟

به ثمر نشستن ورزشگاه پارس که کلنگ‌زنی آن به سال ۱۳۷۶ بازمی‌گردد،پس از افتتاحیه های نمادین و ناتمام ، یکی از نقاط درخشان در کارنامه استاندار فارس است . تبدیل این پروژه کهنه فارس به اولویت فوری از سوی حسینعلی امیری  ، بالاخره مردم فارس را به یکی از آرزوهای قدیمی خود رساند .

آماده‌سازی سند آمایش استان در چهار محور ،  ارائه مدل نوینی از تأمین مالی برای پروژه‌های راه‌آهن محور شیراز- بوشهر و بوشهر – عسلویه  با مشارکت و سرمایه گذاری  شرکت‌های پتروشیمی فعال در منطقه ، افتتاح قطعه هفتم آزادراه شیراز–اصفهان  و اجرای قطعه هشتم که مسیر آزادراه شیراز–بوشهر ، تاکید بر حرکت به سمت کشاورزی مدرن ، تغییر الگوی کشت و توسعه مزارع نیروگاه خورشیدی  و از همه مهمتر رشد بی سابقه اعتبارات استانی در سال ۱۴۰۴ ، از دیگر اقدامات استانداری است که نشان می دهد به رغم غیر بومی بودنش ، از برخی بومی هایی که دراین مسند آمدند و رفتند کارآمد تر و اثر بخش تر است

اعتبارات عمرانی سال ۱۴۰۴ فارس پس از سال ها افزایشی شد

 به گفته محسن پاپری زارعی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی فارس،   اعتبارات عمرانی استان در سال ۱۴۰۳ افزون بر ۷۹ هزار میلیارد ریال بود که این عدد با رشدی ۱۰۱ درصدی به ۱۵۹ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۴ رسیده که افزایش بی نظیری است و شرایط خوبی برای استان رقم خواهد زد.

وی تاکید می کند که اعتبارات عمرانی سال ۱۴۰۴ بعد از سال ها و برای نخستین بار است که با حمایت سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و استاندار فارس افزایشی شده است.

حال باید دید که این حجم اعتبارات به کدام زخم فارس خواهد خورد و با جدی شدن طرح افزایش اختیارات استانداران و تاکید بر بر ضرورت تمرکززدایی ، بخت و اقبال با کدام طرح عقیم و ناتمام فارس یار خواهد بود