به گزارش جلال الدین عرفانی خبرنگار فارس آگاه، بحث راه اندازی بازارچه های محلهای و عرضه میوه و تره بار ارزانتر به مردم، سالهاست به دغدغهای برای مدیریت شهری تبدیل شده و بارها و بارها تصمیمات مختلف و تفاهمنامه های همکاری بسیاری در این زمینه به امضا رسیده است. تفاهمنامه و توافقنامه هایی که حتی برخی تا پای اجرا هم پیش رفته اما در ادامه متوقف مانده و پس از مدتی هم به فراموشی سپرده شده است. نمونه آن که بسیار هم مورد توجه قرار گرفت، تفاهمنامه عرضه محصولات کشاورزی و طرحی برای عرضه مستقیم محصولات کشاورزی از تولید به مصرف بود که در شورای پنجم ۸ نهاد متولی این حوزه با امضای تفاهم نامهای برای تحقق این هدف هم قسم شدند، اما بعد از مدتی آرام این طرح نیز آرام آرام فراموش شد تا دوره ششم که با اعتراض برخی اعضا مبنی بر گرانفروشی در برخی از این بازارچه ها این بار طرحی با عنوان «از سفره تا مزرعه» مطرح و اجرا شد. طرحی که قرار بود با همکاری دو نهاد جهاد کشاورزی و تعاون محصولات در این بازارچه ها حتی کمتر از میدان میوه و ترهبار عرضه شود و محصولات مورد نیاز از مزرعه و باغها تهیه و در اختیار مردم قرار گیرد.

طرحی که از همان ابتدا میتوان گفت تقریباً اجرای آن اگر ناممکن نبود، اما بسیار سخت بود؛ چرا که دلالان و مافیای میوه و ترهبار فکر این را هم کرده بودند و یا با باغدار و کشاورز در تولید محصول شریک شده بودند یا محصولات را پیشخرید کرده بودند. عملاً باید نام این طرح را «از سفره تا میدان میوه و ترهبار» میگذاشتند.

حال اما در جلسه این هفته کمیسیون سلامت، محیطزیست و خدمات شهری شورای شهر شیراز با توجه به اینکه نرخگذاری جدید این بازارچه باید انجام شود، بار دیگر لایحه «از سفره تا مزرعه» مجدداً مورد بررسی قرار گرفت، تا شاید این آخرین تیر از ترکش مدیریت شهری برای عرضه محصولات کشاورزی در بازارچههای شهرداری با قیمتی کمتر از سایر نقاط شهر و حتی میدان باشد.

رئیس کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورای شهر شیراز در حاشیه این جلسه به خبرنگار ما گفت: یکی از دستورات مهم این جلسه ارائه گزارشی از اجرای طرح «از مزرعه تا سفره» توسط سازمان میادین در سالی که گذشت بود و اینکه طی یک سال گذشته با اجرای این طرح چه اتفاقاتی در شهر افتاده است.

مسعود زارعی ادامه داد: در این راستا با توجه به اینکه برخی اعضا پیرامون نحوه اجرا و نحوه نگارش لایحه ایراداتی داشتند، قرار شد تا هفته آینده این طرح مجدداً بررسی و پس از رفع ایرادها در جلسه آینده مطرح شود.

وی تصریح کرد: اساس این لایحه در خصوص یک درصد حق کارشناسی بود که شهرداری دریافت میکرد و باید برای میزان این دریافتی شورا تصمیم بگیرد. در این زمینه بحث اصلی این است که حال که شهرداری از چند میلیارد تومان درآمد این بازارچهها میگذرد، پس این کار باید تأثیرش در سفره مردم باشد و میوهها و محصولات کشاورزی با قیمت کمتری در اختیار مردم قرار گیرد و سودی برای مردم داشته باشد.

زارعی در این جلسه نیز گفت: بر طبق هزینههای سال قبل، یک درصد کارشناسی شهرداری در سال قبل ماهیانه حدود ۵ میلیارد تومان برای شهرداری درآمد داشت و شهرداری دیگر هیچ اجارهای از غرفههای این بازارچهها نمیگیرد، اما اگر این تأثیری بر سفره مردم نداشته باشد، فایدهای ندارد و باید این موارد در قرارداد امسال دیده شود.

محمد تقی تذروی، نائبرئیس شورای شهر شیراز در این رابطه گفت: سابقه این بازارچهها و عرضه محصولات با قیمت تعاونی و کمتر از بازار به حدود سال ۸۹ برمیگردد و شعار عرضه مستقیم این محصولات سالهاست مطرح است و حتی در دور پنجم شورا حتی ۹ مدیر کل در همین شورای شهر توافقنامه همکاری امضا کردند اما به جایی نرسید و امروز به جایی رسیدیم که به نظر میرسد دست خود شهرداری باشد و وضعیت نسبت به گذشته بهتر است اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیدهایم.

محمد تقی تذروی افزود: امروز قیمت بازار را مزرعهدار بالاتر نمیبرد بلکه این دلال است که وسط میآید و بازار را به هم میریزد. البته نمیشود میوههای لاکچری مثل انبه و موز را هم با قیمتی کمتر عرضه کرد و این برای دیگر مایحتاج اصلی مورد نیاز مردم است.

عضو شورای شهر شیراز هم گفت: شما که ابزار نظارتی لازم را برای نظارت ندارید، پس باید فکری به حال این بخش و همکاری با دستگاههای ذیربط کنید.

مهدی طاهری ادامه داد: در خصوص عرضه محصول «از مزرعه تا سفره» اینگونه نیست که بعضی فکر میکنند کلی پول میبرند و از مزرعهدار محصول را میخرند و میآورند، چرا که بسیاری از محصولات باغها پیش از این پیشخرید شده و حتی دلالان در برخی از محصولات شریک هستند و به همین سادگی هم نیست.

نائبرئیس این کمیسیون نیز با اشاره به وجود برخی ابهامات در واگذاری غرفههای این بازارچهها گفت: طرح «از مزرعه تا سفره» آن مسیر را که باید در طی این یک سال طی میکرد، نرفت و کاری از پیش نبرد؛ هر چند من مخالف اجرای این طرح بودم.

افسانه خواستخدایی با اشاره به اینکه این حق وی است که به عنوان عضو شورا در رابطه با اجرای این طرح سؤال کند و تذکر بدهد، افزود: قرار بود با اجرای این بازارچهها دست دلالان کوتاه کرده و مزرعهداران را پای کار بیاوریم، اما میدانیم برخی از غرفهها در دست فردی گذاشته شده که همین شائبههایی را در خصوص فعالیت این بازارچهها پیش آورده است و اینگونه اقدامات زمینهساز فسادهای احتمالی است.

وی ادامه داد: حتی در برخی موارد برخی افراد خود را به نام باغدار معرفی کردند تا وارد شوند که جا دارد حق کار در این بازار به باغداران واقعی داده شود و در برخی بازارچهها گرچه میوه را ارزانتر عرضه میکنند اما محصولات آنها جز محصولات درجه ۲ و ۳ هستند و درجه یک نیستند.

رئیس سازمان ساماندهی مشاغل و فرآوردههای کشاورزی شهرداری شیراز نیز در این نشست ضمن ارائه گزارشی از اجرای این طرح در یک سال گذشته گفت: سال ۱۴۰۲ قرار شد شهرداری این بازارچهها را مدیریت کند و در ازای غرفههای بازارچههای شهرداری که به صورت رایگان در اختیار غرفهداران قرار گیرد، آنها محصولات خود را ۳۰ درصد زیر قیمت کل بازار به شهروندان عرضه کنند و البته با همکاری جهاد کشاورزی و تعاون محصولات ارزان از پای مزرعه به این بازارچهها برسد.

پژمان شفیعی با اشاره به فعالیت ۸۰ غرفه مربوط به ۱۸ بازارچه زیرمجموعه شهرداری شیراز افزود: اما ایراد این کار این بود که شرایط واگذاری وظایف در لایحه شورا نبود و هیچ تضمینی هم نبود که جهاد کشاورزی و تعاون محصولات مورد نیاز را تأمین کنند و چندی بعد هم دیگر این دو نهاد همکاری نداشتند.

وی ادامه داد: در همین ارتباط ما برای در اختیار گذاشتن غرفه بازارچهها خودمان آگهی زدیم و از فعالان این حوزه برای همکاری دعوت کردیم برای کمک به میدان بیایند.

شفیعی گفت: بعد از آن ما اطلاعات فعالان را گرفتیم و در کمیتههای مربوط ارزیابی کردیم و با معیارهایی که داشتیم تطبیق دادیم و مسئولین غرفهها انتخاب شدند؛ البته از خود بهرهبرداران هم خواستیم که در این طرح مجدداً شرکت داشته باشند.

رئیس سازمان ساماندهی مشاغل و فرآوردههای کشاورزی شهرداری شیراز گفت: امروز ما ۱۸ بازارچه فعال در سطح شهر داریم که در آنها قیمتبندی اینگونه است که هر هفته قیمت همه اقلام در تمام شهر رصد میشود و پس از آن میوه و ترهبار در این بازارچهها به قیمت ۳۰ درصد کمتر از میانگین قیمت کل شهر به مردم عرضه میشود.

وی با اشاره به نبود همکاری مناسب از سوی جهاد کشاورزی و تعاون روستایی در تأمین محصولات مورد نیاز این بازارچهها و همچنین فقدان نظارت دقیق بر فعالیت آنها گفت: یکی از چالشهای اصلی ما در این آییننامه، تأمین میوه مستقیماً از مزرعه است؛ اما در عمل چنین اتفاقی نمیافتد و میوه، بهجز در موارد خاص و معدود، از میدان با تناژ بالا تأمین میشود.

شفیعی گفت: یکی دیگر از موارد مطرحشده در این آییننامه، الزام به فروش محصولات در این غرفهها با قیمت ۳۰ درصد کمتر از بازار است. این در حالی است که هیچ تحلیل دقیقی برای آنالیز قیمتها ارائه نشده و با توجه به نوسانات مداوم قیمتها در ماهها و سالهای اخیر، نمیتوان فرمول ثابتی مانند ۳۰ درصد کمتر از قیمت بازار را برای همه محصولات اعمال کرد.

وی در پاسخ به انتقادها درباره واگذاری برخی بازارچههای شهرداری به افراد خاص گفت: در شیراز تنها تعداد معدودی از افراد هستند که توانایی و تجربه لازم برای فعالیت در این زمینه را دارند و این تعداد چندان زیاد نیست. بنابراین اگر برخی افراد اتهام میزنند که چه کسانی در این غرفهها مشغول هستند، بهتر است بیایند و ببینند واقعاً چند نفر در شیراز توان انجام این کار را دارند.

در ادامه مقرر شد این لایحه تا هفته آینده توسط اعضای شورا بررسی شده و سپس تصمیمات لازم در این خصوص اتخاذ شود.