سيد محی الدین حسینی ارسنجانی —فارس آگاه

در نشست اخیر از دریچه نقد ادبی، با حضور جمعی از اهالی فرهنگ و ادب شیراز داستان کوتاه انار بانو و پسر هایش نوشته رمان نویس معاصر گلی ترقی در منزل استاد عبدالعلی دستغیب مورد نقد و بررسی قرار گرفت.چهره ماندگار نقد ادبی ضمن معرفی و ستایش قلم گلی ترقی و پدرش لطف اله ترقی صاحب امتیاز و مدیر مسئول هفته نامه عوامیانه “ترقی” در دوره پهلوی در رابطه با داستان انار بانو و پسرهایش اظهار داشت: انار بانو و پسر هايش داستان کوتاه و شیرین و طنز گونه به قلم گلي ترقي از جمله داستان نویسان خوب معاصر است و این داستان هم مثل سایر آثارش جنبه طنز و کمیک دارد.به عبارتی نشانه رمانتیسم در داستان «اناربانو و پسرهایش» اثر گلی ترقی کم نیست.

دستغیب افزود:رمانتیسم در مفهوم خیال انگیز، افسانه ای و رؤیایی به کار می رود.فردیت شخصیت اصلی داستان که یکی از شاخصه های مهم رمانتیسم است،زبان ویژه ای را در ظهور و بازتاب برخی مؤلفه های رمانتیسم از جمله احساس گرایی،رؤیای آرمان شهر، طبیعت گرایی، نوستالژی، یاد معشوق و نقد مدنیت آفریده است. بانوی سالخورده این داستان، درون مایه نمادین عشق و گذار از دشواری ها را در برابر عافیت طلبی عقلانی قرار داده است.همان گونه که اصل اساسی رمانتیسم ترجیح احساس بر عقل است،احساس مادرانه بر هر گونه تحذیر و تعقل در احتمال وقوع هر پیشامدی فائق آمده است.

وی بیان داشت:این داستان روایت گر در تلاطم و اضطراب سفر به سرزمینی دیگر ، با همسفری آشنا می شود که ساختار داستان بر اساس زندگی، رفتار و هدف همسفر شکل می گیرد.توصیف داستان انار بانو بر اساس شخصیت ها و اجزای داستان، ویژگی ها، مکان و زمان حاکم بر آن و بر مبنای الگوی خاصی صورت می پذیرد.

نویسنده و مترجم نامدار معاصر گفت: داستان انار بانو اگر چه داستان خوب و شیرینی است اما نویسنده باید دقت می کرد که مخاطب داستانش که یک زن تنها با این خصوصیات سن بالا و راه بلد نبودنش بخواهد از یکی از دهات یزد به سوئد برود باورش برای خواننده چنین چیزی آنهم در آن شرایط  سخت است.

 پیشکسوت فرهنگی و دارنده نشان درجه یک فرهنگ از وزارت فرهنگ و ارشاد همچنین خاطر نشان کرد:این داستان در مجموع جالب و زیباست مخصوصا اخرآن که نویسنده با یک تعلیقی نتیجه داستان را باز گذ اشته تا خواننده مابقی ماجراها و آخر کار آن خانم یعنی انار بانو را که به عشق فرزندانش در سوئد چه پیش آمده را حدس بزند.

دستغیب تصریح کرد:در مجموع نویسنده داستان باید باخواننده داستان همراه شود و اگر خواننده متن و نوشته نویسنده را قبول یا باور نکند کمیت نویسنده لنگ است و داستان انار بانو از این قاعده مستثنی نیست و باور برخی وقایعی که برای او در طی مسیر میافتد سخت است.

چهره ماندگار نقد ادبی در ادامه تاکید کرد: نخستين داستان‌ هاي گلي ترقي شخصيت آدم‌ها بيمارگونه، نااميد، ناتوان و تنها و منزوي هستند که از همه چيز بيم دارند، سرخورده‌اند و رابطه‌ اي با اجتماع ندارند، چرا که اغلب مردم جامعه را نادان و سطحي مي‌بينند

نویسنده هفتاد عنوان کتاب و شاعر معاصر در بخش دیگری از سخنان خود در شرح احوال گلی ترقی گفت:گلي ترقي در ۱۷ مهر ۱۳۱۸ در تهران به دنيا آمد. پدرش لطف‌الله ترقي مدير مجلهٔ ترقي بود.در منطقه شميران به دبستان و سپس دبيرستان انوشيروان دادگر رفت. در ۱۹۵۴ پس از به پايان رساندن سيکل اول دبيرستان به آمريکا رفت. ۶ سال در آمريکا زندگي کرد و ديپلم دبيرستان و ليسانس فلسفه گرفت و از آن‌جا که زندگي در آمريکا را دوست نداشت به ايران بازگشت. پس از بازگشت براي گرفتن دکتراي فلسفه به دانشگاه تهران رفت اما بعد از دو سال ترک تحصيل کرد و به داستان‌نويسي روي آورد. او ۶ سال در دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران به تدريس در رشته شناخت اساطير و نمادهاي آغازين پرداخت، سپس به فرانسه رفت. هنگامي که در ايران بود با هژير داريوش،سينماگر و منتقد ازدواج کرد و داراي ۲ فرزند شدند و سپس از يکديگر جدا شدند.‏ اولين مجموعه داستان‌ اش به نام من هم چه‌ گوارا هستم را که جنبه طنز داشت در ۱۳۴۸ توسط انتشارات مرواريد منتشر کرد. پس از انقلاب به فرانسه رفت در آنجا هم به نوشتن ادامه داد يکي از داستان‌هاي‌اش به نام بزرگ‌ بانوي روح من به فرانسه ترجمه شد. در سال ۱۹۸۵  اين داستان به عنوان بهترين قصهٔ سال در فرانسه برگزيده شد.‏

ترقي پس از سال ۱۳۵۷ داستان‌ هاي تامل برانگيزي مانند «بزرگ بانوي روح من»، «اتوبوس شميران»، و «خانه‌اي در آسمان» نوشته است که نمونه‌هاي برجسته ادبيات داستاني معاصر ايران هستند.