رئیس سازمان حج با اعلام اینکه ایران هنوز یک زایر زندانی در عربستان دارد، از تخصیص ۵۰۰ یورو ارز همراه حج خبر داد و درباره دلیل گرانی واکسن ممنژیت، محدودیت های انتقال آب زمزم و ارز حج توضیحاتی داد و تاکید کرد در حج تمتع هیچ سهمیه سفارشی و خارج از نوبت وجود ندارد.

به گزارش فارس آگاه به نقل از ایسنا، علیرضا بیات، رییس سازمان حج و زیارت در آستانه آغاز پروازهای حج تمتع ۱۴۰۴ از ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، در نشست خبری که سه‌شنبه نهم اردیبهشت ماه برگزار شد، درباره جزییات این سفر توضیحاتی داد و گفت: امسال و فعلا ۸۵ هزار و ۸۵۰ زائر به حج تمتع اعزام می‌شوند که حدود ۵ درصد آن عوامل و خدمات است. جوان‌ترین زائر سه سال و پیرترین ۱۰۳ سال دارد.

او ادامه داد: ۵۷۵ کاروان امسال سازماندهی شده‌اند که ۵۷ درصد مدینه قبل و ۴۲ درصد مدینه بعد هستند. تعداد زایران خانم بیشتر است که حدود ۵۴ درصد می‌شود و ۴۶ درصد آقا هستند. حدود ۱۴ هزار زائر اهل سنت هستند. میانگین سنی ۵۷ سال است، که ۵۱ درصد زیر ۵۵ سال و مابقی بالای ۵۵ سال هستند.

رییس سازمان حج و زیارت یادآور شد: برای حج امسال حدود ۱۱ رنج قیمتی تعیین شد، که از حدود ۲۳۰ تا ۲۸۸ میلیون تومان است.

بیات اضافه کرد: عملیات پروازهای رفت حدود ۲۶ روز است. البته طی دستورالعمل این مدت باید حدود ۳۰ روز باشد، ولی با هدف کاهش مدت حضور زائران براساس توافق‌هایی که شد، طول عملیات کاهش می‌یابد، در رفت حدود ۲۷ روز و در برگشت ۲۰ روز طول خواهد کشید. در رفت، روزانه ۴۱۰۰ نفر باید منتقل شوند که در روز حدود ۲۰ روز باید انجام شود.

رییس سازمان حج و زیارت گفت: امسال جز ایران‌ایر، هواپیمایی عربستان (ناس) به مشارکت گرفته می‌شود بخشی از زائران تهران و کل زائران مشهد با این هواپیمای عربستانی جابه‌ما می‌شوند.

بیات در پاسخ به پرسش ایسنا درباره آخرین وضعیت زائران زندانی ایران در عربستان، اظهار کرد: درحال حاضر یک نفر از حج سال گذشته در عربستان زندانی است که محکوم شد و علی‌رغم پیگیری هنوز نتوانستیم این شخص را آزاد کنیم.

رئیس سازمان حج و زیارت در پاسخ به پرسش دیگر ایسنا درباره سهمیه‌ای سفارشی و خارج از نوبت حج تمتع تاکید کرد: هیچگونه سهمیه سفارشی در حج نداریم. در حج تمتع به جز مصوبه قانونی مجلس که اجازه داده می‌شود تعدادی از خانواده‌های شهدا و جانبازان با درصد بالا و براساس پرونده بنیاد شهید در کاروان‌های حج ثبت‌نام شوند و فقط یک بار می‌توانند از این سهمیه استفاده کنند، هیچ دستگاه و مرجع دیگری سهمیه‌ای در حج ندارد. اگر موردی در این‌باره بود بفرمایید که برخورد کنیم. البته برخی دستگاه‌های اجرایی برای مأموریت خود سهمیه دارند، برای مثال هواپیمایی یا هلال احمر که آنها هم عوامل کاروان‌ها هستند.

بیات درباره افزایش قیمت واکسن مننژیت که بیش از دو برابر شده است، توضیح داد: افزایش قیمت این واکسن که مورد گله سازمان حج و زیارت بود، ضمن اینکه جزو تکالیف این سازمان هم نبود. اما طبق قانون عربستان، به کسانی که از دو یا سه سال گذشته این واکسن را نزده‌اند توصیه می‌شود مننژیت را بزنند. البته ما می‌توانستیم آن را در هزینه تکلیفی خود بیاوریم ولی بعضی از زائران نیاز ندارند و قبلا مننژیت زده‌اند. به هر حال، توضیح هلال احمر این بود که واکسن از خارج تهیه می‌شود و هزینه آن براساس نرخ ارزی بوده و افزایش هزینه داشته و قیمت آن نزدیک به دو برابر شده است. البته ما تقاضا کردیم برای سال بعد این واکسن را زودتر پیش‌بینی کنند.

رییس سازمان حج و زیارت درباره تخصیص ارز همراه حج ۱۴۰۴ گفت: طبق توافق با بانک مرکزی امسال هم ارز زائری تعلق میگیرد. براساس فهرست ارائه شدۀ زایران به بانک عامل (ملی)، هر زائر می‌تواند ۵۰۰ یورو ارز زائری دریافت کنند که جدا از ارز مسافرتی است.

او با تایید اینکه با وجود اعلام پرداخت ۵۰۰ یورو به هر زائر ولی ۵۰۰ دلار پرداخت خواهد شد، درباره زمان پرداخت ارز همراه زائر توضیح داد: دیتای زائران به بانک وصل شده، مبلغ مصوب و تعیین شده است و ظرف چند روز آینده، پرداخت آن از طریق شعب بانک عامل آغاز می‌شود.

رئیس سازمان حج و زیارت توصیه کرد: زائران دریافت وجه را به فرودگاه موکول نکنند. قبل از وعده پرواز، از شعب بانک ملی وجه‌شأن را دریافت کنند

بیات درباره ارز عتبات هم گفت: با بانک مرکزی توافق داشتیم که مثل زائران هوایی برای زائران زمینی که از طریق سازمان حج اعزام می‌شوند، ارز زیارتی تعلق گیرد که بانک‌های عامل مشغول آماده‌سازی زیرساخت هستند. واحد آن به دینار خواهد بود و هنوز مبلغ دقیق به جمع‌بندی نرسیده است، به هر حال تعادلی باید با ۵۰۰ یورو داشته باشد.

رئیس سازمان حج و زیارت درباره تغییر قیمت حج با توجه به کاهشی شدن نرخ ارز در روزهای اخیر با این اشاره به اینکه که نرخ ارز حج امسال حدود ۵۲ هزار تومان محاسبه شده است، اظهار کرد: نرخ ارز حج خیلی ارزان‌تر از رقم کنونی است. با متخصصان هم که صحبت شده، بعید است نرخ ارز از نرخی که سازمان حج برای حج گرفته است، ارزان‌تر شود.

بیات در پاسخ به پرسش ایسنا درباره آخرین وضعیت تعدادی از متقاضیان که از ثبت‌نام حج تمتع با وجود پرداخت مبلغ اولیه این سفر به میزان ۱۵۰ میلیون تومان، بازمانده‌اند و این مبلغ آنها برای مدتی تا تعیین نتیجه پزشکی سایر زائران، مسدود شده بود، توضیح داد:‌ در این مرحله، موردی که پیش ثبت‌نام انجام داده و موفق به تکمیل ثبت‌نام نشده باشد، نداریم. برخی افراد بودند که دیر اقدام کردند و نتوانستند کامل کنند و هیچ پولی مسدود نشده بود. یکی از ایرادهایی که به ما گرفته می‌شود این است که چرا پیش‌ثبت‌نام قبل از معاینه پزشکی انجام می‌شود. ایده این است که معاینه پزشکی در مرحله نهایی انجام شود. شاید تعدادی باشند که ۱۵۰ میلیون تومان را واریز کرده باشند اما برای تکمیل ثبت‌نام دیر اقدام کرده باشند. یک عده هم در فهرست رزرو هستند که اگر سهمیه جدید داده شد، از آن استفاده می‌شود.

رئیس سازمان حج و زیارت درباره پیگیری این سازمان برای سامان‌دهی سود سپرده‌های حج و عمره که در مقطعی کوتاه‌مدت محاسبه شده است، توضیح داد: سود این سپرده‌ها یک مسأله جدی است. روزی که ثبت‌نام کرده‌اند شاید یک چهارم مبلغ حج امسال را پرداخته باشند ولی سود تخصیص درصد ناچیزی را اکنون پوشش می‌دهد. ما با بانک‌ها فرمول‌های متعددی را مذاکره کردیم. ضمن اینکه سپرده حج و عمره در اختیار سازمان حج نیست، این سپرده به نام زائر است. در هر حال، فکر می‌کنیم وظیفه ما است که به عنوان مدافع حقوق زائر با بانک به توافق برسیم تا سود بیشتری به زائر تخصیص یابد. الان با مداخله روش محاسبه سود فرق کرده است، قبلا سود را در سپرده کوتاه‌مدت محاسبه می‌کردند الان این سود به عنوان سپرده بلندمدت تعلق گیرد. یک بحث دیگری هم با بانک‌ها داشتیم که در قبال ثبت‌نام زائران تسهیلات زیارتی اختصاص دهند. البته این موضوع در عمره موضوعیت دارد، چون در حج استطاعت مالی شرط است. به هر حال پیگیریم با بانک‌ها درباره سود سپرده به فرمولی برسیم. در گذشته در این‌باره مقاومتی بود اما الان آنها هم خواهد تغییری ایجاد کنند، چون تهدید کردیم اگر تعهد ندهند، بانک عامل دیگری را انتخاب می‌کنیم.

بیات درباره خرید و فروش فیش حج نیز گفت:‌ درحال طراحی سامانه ای هستیم که بساط دلالی فیش جمع خواهد شد.

رئیس سازمان حج و زیارت درباره تعداد زائرانی که در انتظار حج و عمره هستند و مدت زمان انتظار آن‌ها توضیح داد: درحال حاضر بیش از یک میلیون و چندهزار نفر برای تمتع ثبت‌نام کرده‌اند و بیش از پنج میلیون نفر در نوبت عمره هستند که با توجه به ظرفیت و سهمیه‌های موجود در خوش‌بینانه‌ترین حالت ۱۰ سال طول می‌کشد تا این فیش‌ها استفاده شود. البته فیش‌ها قابلیت نقل و انتقال دارد. درباره عمره امیدوارم این مدت را به پنج سال برسانیم و سال آینده تعداد عمره‌گزاران را تا یک میلیون نفر برسانیم.

بیات در ادامه به برخی اقدامات جدید در حج امسال اشاره کرد و افزود: امسال از هواپیمایی سعودی استفاده می‌شود، که کمتر از ۱۹ هزار زایر ایرانی را به دلیل کاهش فشار کاری بر هواپیمایی داخلی و کاهش تاخیرها، منتقل می‌کند. برای اولین بار از فرودگاه طایف استفاده می‌شود که البته از موسم عمره پرواز از ایران به این فرودگاه شروع شد ولی مجوز استفاده از این فرودگاه در ایام حج نیز گرفته شد. انتقال بار بخشی از زائران نیز توسط شرکت‌های هواپیمایی از هتل به فرودگاه مقصد در برگشت انجام خواهد شد. پیش‌بینی شده است در برگشت از مکه به مدینه، بار اصلی را در مکه تحویل بگیرند و در فرودگاه مقصد تحویل دهند.

او افزود: یکی از مشکلات در حمل و نقل هوایی در برگشت به انتقال آب زمزم برمی‌گردد که مقررات هواپیمایی ممنوعیت‌هایی در این باره دارد. امسال با زمزم قرارداد بسته شده است تا برای هر زایر پنج لیتر آب زمزم تحویل دهند که قبل از انتقال زائران، به ایران منتقل می‌شود و در فرودگاه ایران به دست زائر می‌رسد.

بیات از تهیه بسته اینترنت رایگان برای زائران حج تمتع خبر داد و گفت: هتل‌هایی که برای زائران اجاره می‌شود اینترنت دارد، ولی گاه حجم استفاده از اینترنت بالا می‌رود، یا زائر در بیرون از هتل دچار مشکل می‌شود یا شاید هزینه‌ای را تحمیل کند، که در قرارداد با همراه اول، سازمان حج اینترنت همراه اول را برای زائران حج پیش‌بینی کرد. برآوردهای سال قبل نشان می‌دهد مصرف هر زائر دو و نیم تا سه گیگ بوده است، بنابراین بسته اینترنت پنج گیگ برای هر زائر پیش‌بینی شده است که شامل ۶۰ دقیقه مکالمه رایگان و ۳۰ پیامک رایگان است.

رئیس سازمان حج و زیارت ادامه داد: زائران در مدینه در ۱۹ هتل نزدیک به مسجدالنبی مستقر می‌شوند. البته ما نمی‌توانستیم هتل‌های بهتر اختیار کنیم، چون یا فاصله آن دور می‌شد یا گران می‌شد. ما چالشی داریم که قیمت تمام‌شده را کمتر کنیم. همین الان هم هزینه حج بالا است و ما شرمنده مردم هستیم. از طرفی، نیازسنجی‌ها هم نشان می‌دهد زائران تمایل دارند نزدیک حرم باشند.

بیات اضافه کرد: در مکه همه هتل‌ها ۲۴ ساعته اتوبوس دارند و هر زمان زائر اراده کند از اتوبوس برای تشرف می‌تواند استفاده کند.

رئیس سازمان حج و زیارت درباره محدودیت‌های مشاعر و عرفات و منا اظهار کرد: زائران که از شب نهم ذی‌الحجه محرم می‌شوند تا دوازدهم ذی‌الحجه با پیک هوای گرم مواجهیم و دمای بالای ۵۲ درجه را پیش‌بینی کرده‌اند، بنابراین با یکی از شرکت‌های مشاعر قرارداد بستیم که مهمترین خدمات آن تامین سرما در عرفات است، که فکر می‌کنیم آن روزها بدون کوچکترین مشکل باشد. کولرهای چادرهای زائران در عرفات نصب شده و آمادگی‌ها ایجاد شده است. در منا هم امکانات مثل هر سال است.

او اضافه کرد: در عرفات فضای اقامت هر زائر یک متر و ۳۰ سانتی‌متر است اما در منا به هر زائر ۹۰ سانتی‌متر فضا اختصاص یافته است. ‌ ما در جلسات آموزشی درباره گرما و این فضای محدود اطلاع‌رسانی کرده‌ایم.

بیات گفت: فکر می‌کنیم با برنامه‌ریزی صورت گرفته حتما زائران شرایط بهتری خواهند داشت ولی باید توجه کنند اقامت در هتل مکه و مدینه شبیه هتل‌های مرسوم توریستی نیست. البته ما بالاتر از استاندارد کشورِ میزبان (عربستان) فضا اختصاص می‌دهیم، میانگین فضای هر زائر ایرانی در هتل‌ها ۵ متر مربع است، درحالیکه استاندارد کشور میزبان ۴/۵ متر است و تاکید شده است اتاق‌ها بیشتر از چهار تخت نباشد.

رئیس سازمان حج و زیارت درباره تاخیر پروازها به ویژه عمره نیز توضیح داد: خود را متعهد می‌دانیم خسارت تاخیر را بپردازیم، کمااینکه درحال آماده‌سازی هستیم تا خسارت تاخیر در پروازهای رفت حج سال گذشته که شامل حدود دویست سیصد نفر را که بیش از ۱۲ ساعت تاخیر داشتند، می‌شود، به حساب آنها واریز شود. در عمره قرار بود برای انتقال زائران بین مکه و مدینه از قطار استفاده کنیم که امکان‌پذیر نشد و عیناً خسارت را برگرداندیم و از ۱۷۰ هزار نفر عمره‌گزار برای ۱۲۰ هزار نفر این خسارت واریز شده است. مبلغ خسارت نیز از یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود. اگر در حج هم دچار تاخیر شویم این خسارت را باید متحمل شویم.

او تاکید کرد: طبق برنامه‌ریزی امیدواریم میانگین تاخیر پروازهای حج به ساعت نرسد ولی انتقال روزانه بیش از ۴۰۰۰ زائر با ۲۰ هواپیما و بروز نقص فنی و ناهماهنگی در فرودگاه با این گستردگی عملیات می‌تواند تأثیر خود را در برنامه پروازی بگذارد. البته این تاخیر را توجیه نمی‌کنیم و اگر این تاخیر رخ ندهد حتی هواپیمایی را تشویق می‌کنیم.

بیات با اشاره به اختصاص دو کاروان برای ایرانیان خارج از کشور، گفت: در روال قبل، زائران خارج از سامانه ثبت‌نامی حج، با مبالغی بالای ۱۳ هزار دلار برای حج ثبت‌نام می‌کنند، درحالی که مدل زیارتی آنها برای زایران اهل سنت بود، بنابراین به ما مراجعه داشتند و خدمات می‌خواستند. امسال به صورت آزمایشی دو کاروان به ایرانیان خارج از کشور اختصاص داده‌ایم. هر کسی از کشور خود بلیت پرواز می‌گیرد و در مکه و مدینه از ما خدمات دریافت می‌کند. با توجه به هتل‌هایی که برای این گروه درنظر گرفته شده طبق خواسته خودشان، قیمت این سفر بالاتر است.

رئیس سازمان حج و زیارت در ادامه، درباره تعداد زائران اعزامی به عمره و برنامه‌ریزی برای عمره آینده گفت: سال گذشته ۲۰۵ زائر به عمره اعزام شدند، درحالی‌که برای ۱۷۰ هزار زائر پیش‌بینی شده بود. برای عمره آینده اعزام ۴۰۰ هزار نفر پیش‌بینی شده است و گمان می‌کنیم سال آینده استقبال زیاد باشد. امسال در تلاش هستیم اگر همه شرایط اجازه بدهد بسته‌های سفر با مدت اقامت متفاوت را برنامه‌ریزی کنیم که از یک هفته شروع می‌شود و در ماه رمضان این مدت حتما بیشتر خواهد شد و رنج قیمتی حداقلی و حداکثری خواهیم داشت.

او با بیان اینکه قیمت عمره آینده هنوز مشخص نشده است، افزود: از نظر هزینه، حج و عمرۀ ایران جزو ارزانترین‌هاست اما چون بستگی به قیمت ارز دارد طبیعتاً تاثیر می‌گیرد.

بیات درباره طراحی زیارت ارزان گفت: این زیارت برای عتبات موضوعیت دارد. در بسته‌های جدید زیارت عتبات، سفر با یک شب اقامت هم درنظر گرفته‌ایم که حدود ۴ میلیون تومان قیمت آن می‌شود، که عمده هزینه آن شامل حمل و نقل می‌شود. تدبیر دیگر گروه‌بندی هتل‌هاست؛ سازمان حج و زیارت سقف قرارداد شرکت مجری را تعیین می‌کند و اجازه نمی‌دهیم قراردادی با بیش از سقف تعیین شده بسته شود.

رئیس سازمان حج و زیارت درباره فعالیت آزادبرها در حج و عمره، گفت: در حج که آزادبر نداریم در عمره هم تعدادی انفرادی رفت‌و آمدهایی می‌شود. اگر مصوبه قانونی باشد، طبق آن رفتار می‌شود اما تا زمانی که قانونی وجود ندارد سازمان باید با این افراد رقابت کند. درباره آزادبرهای عتبات برخوردهایی شروع شده است، به این دلیل که به تعهداتشان عمل نمی‌کنند و باعث تشکیل پرونده قضایی شده است.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره محدودیت اعزام خبرنگار که سال گذشته باعث بازگرداندن تعدادی از خبرنگاران به ایران شد، توضیح داد: عربستان در این‌باره الزام‌هایی دارد و تاکید کرده که قرارداد بسته شود. صدا و سیما هم اعلام آمادگی کرده است و تمایل دو طرف اعلام شده است. البته امسال فهرست خبرنگاران اعزامی به حج تمتع به میزبان (عربستان) اعلام شده است تا مشکلات سال گذشته پیش نیاید.