تالار مرکزی و مرثیه‌ای برای هم‌افزایی! به گزارش فاطمه مقدم خبرنگار فارس اگاه، یکی از مشکلات مهم هنرمندان فارس، کمبود زیرساخت‌های فرهنگی مناسب در استان است. پروژه تالار مرکزی شیراز قرار بود تا حدود زیادی این کمبودها را جبران کند و تبدیل به یکی از بزرگترین و مهم‌ترین زیرساخت‌های فرهنگی در استان فارس شود.

شوربختانه این پروژه که به عنوان یکی از طرح‌های ملی فرهنگی مطرح است، با مشکلات مالی و مدیریتی متعددی مواجه بوده است و با وجود تصویب در سه سفر مختلف روسای جمهور وقت، ابتدا به دلیل نبود زمین مناسب و سپس به دلیل مشکلات تأمین اعتبار ساخت آن مدام به تأخیر افتاده است. این پروژه در مسیر ۱۳ ساله خود با چالش‌های مالی بسیاری روبه‌رو بوده. علیرغم وعده‌های مختلف دولتی و تخصیص برخی اعتبارات، کمبود منابع مالی همچنان یکی از موانع اصلی پیشرفت پروژه است و مشکلات مدیریتی و مالی در تکمیل تالار مرکزی شیراز به وضوح نمایان است.

پروژه تالار مرکزی شیراز با مساحت زیر بنای ۲۰۰۰۰ متر مربع و امکانات متنوع فرهنگی، تأثیرات چشمگیری بر بهبود زیرساخت‌های فرهنگی این شهر خواهد داشت. طراحی این مرکز فرهنگی شامل سالن همایش ۲۰۰۰ نفره، گالری هنری، اتاق‌های تمرین موسیقی و تئاتر، کتابخانه تخصصی و فضاهای نگهداری ادوات موسیقی است که به نوعی می‌تواند تحولات عمده‌ای را در عرصه فرهنگی شیراز رقم بزند و جز فراهم ساختن زمینه برای فعالیت‌های حرفه‌ای خلاقانه هنرمندان شهر، به تقویت هویت فرهنگی و اجتماعی شیراز کمک کند و این امکان را برای شهروندان فراهم می‌آورد تا در رویدادهای فرهنگی شرکت کرده و به فرهنگ غنی این شهر ببالند. اما چرا ساخت تالار مرکزی شیراز تا این حد طول کشید و چرا با عقب افتادن از همتایان خود در شهرهای دیگر کشور چون تالار مرکزی یزد که در مرداد امسال افتتاح شد در جذب بودجه های دولتی ناتوان ماند؟

*** وزارت ارشاد با بی توجه به حقوق مردم شیراز از همکاری با شهرداری سرباز زد

رئیس کمیسیون فرهنگی، گردشگری شورای شهر شیراز در گفت و گو با فارس اگاه با اشاره به تفاهم‌نامه‌ای که قرار بود بین شهرداری شیراز و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تأمین اعتبار پروژه تالار مرکزی شیراز منعقد شود، اظهار کرد: این تفاهم‌نامه در نهایت به تایید وزارت ارشاد نرسید. در این تفاهم‌نامه، قرار بود شهرداری شیراز با تهاتر بخشی از زمین‌های اطراف تالار، نقدینگی لازم را تأمین کرده تا به تکمیل پروژه کمک کند. این تفاهم‌نامه به پیشنهاد استاندار سابق فارس مطرح شده بود و هدف اصلی آن فراهم آوردن منابع مالی برای تسریع در روند ساخت تالار مرکزی بود. با این حال، وزارت ارشاد از تأیید آن امتناع کرد، به این معنا که شهرداری به عنوان نهاد مسئول برای تأمین هزینه‌ها و تکمیل پروژه نمی‌تواند نقش اصلی را ایفا کند.

محمدرضا هاجری افزود: اگر تفاهم‌نامه ۲۵۰ میلیارد تومانی به تایید وزارت ارشاد می‌رسید، احتمالاً روند تکمیل تالار مرکزی شیراز سرعت می‌گرفت. اما با توجه به عدم تایید این تفاهم‌نامه و در پی آن عدم تأمین بودجه لازم، پروژه همچنان در وضعیت نیمه‌تمام باقی مانده است.

در ادامه، هاجری اشاره کرد: در پی عدم توافق و تایید تفاهم‌نامه، مسئولان وزارت ارشاد اعلام کردند که خودشان پروژه را تکمیل خواهند کرد. اما این اقدام نیز با چالش‌های مالی مواجه شد و اداره کل فرهنگ و ارشاد فارس نتواسته است بودجه لازم برای تکمیل تالار مرکزی شیراز را جذب کند. این امر به نظر هاجری به دلیل کمبود منابع مالی و نبود برنامه‌ریزی صحیح در تخصیص اعتبار برای پروژه‌های فرهنگی در سطح استان‌ها بوده است.

هاجری با اشاره به ناتوانی وزارت ارشاد در تکمیل تالار مرکزی و مشکلات مالی و مدیریتی، اظهار داشت: در نهایت حق مردم شیراز در این پروژه به زمین گذاشته شده است. او بر این باور است که تاخیر در تکمیل تالار مرکزی در زمینه‌های فرهنگی تأثیرات منفی گذاشته است.

اما نکته دیگری که هاجری مطرح کرد، ساخت تالار شهرراز توسط شهرداری شیراز در طی یک سال گذشته بود. به گفته او، با وجود مشکلات مالی و مدیریتی در پروژه تالار مرکزی، شهرداری در طول این مدت توانسته است پروژه‌ای مستقل به نام تالار شهرراز را به اتمام برساند. این امر نشان می‌دهد که شهرداری توانایی انجام پروژه‌های فرهنگی بزرگ را دارد، اما وقتی بحث مشارکت سایر ارگان‌ها به میان می‌آید، به دلیل نبود هماهنگی و حمایت مالی از سوی دولت و وزارتخانه‌ها، مشکلات زیادی پیش می‌آید.

***وحدت رویه تنها راه تکمیل و راه اندازی تالار مرکزی است

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیزدر گفت و گو با فارس اگاه به مشکلات و چالش‌های مالی و ‏‏مدیریتی پروژه تالار مرکزی شیراز ‏اشاره کرد. به گفته وی، اختلاف‌نظرها و نبود یک نگاه واحد در ‏‏استان برای جذب اعتبارات و مدیریت پروژه باعث شده که ‏این طرح همچنان با تأخیر روبرو باشد و ‏‏بودجه‌های ملی به سایر شهرها اختصاص یابد. حمید رضا قانعی معتقد است اگر تلاش‌ها بر مشارکت ‏‏وزارت ارشاد و ‏جذب اعتبارات متمرکز می‌شد، پروژه می‌توانست پیشرفت بیشتری داشته باشد و ‏‏مشکلات کمتری در تکمیل آن وجود داشته باشد.‏

حمیدرضا قانعی، در اظهارات خود به سه نگاه متفاوت برای تکمیل تالار مرکزی شیراز اشاره کرد که ‏‏در طول مدت اخیر مطرح شده است‎.‎

قانعی در ابتدا به نگاه واگذاری به بخش خصوصی اشاره کرد که مدت‌ها توسط برخی از نمایندگان ‏مجلس و مدیران استانی دنبال ‏می‌شد. به گفته وی، این پیشنهاد به دلیل عدم توجیه اقتصادی و نبود انتفاع ‏برای سرمایه‌گذاران ‏خصوصی در بهره برداری از زیرساخت های فرهنگی و هنری عملا شکست ‏خورد و به نتیجه مطلوب منجر نشده است‎.‎

نگاه دیگری که قانعی به آن اشاره کرد، مشارکت شهرداری شیراز در ساخت تالار مرکزی بود که به ‏‏پیشنهاد ‏دکتر ایمانیه استاندار سابق فارس و موافقت شهرداری، مطرح شد. قانعی اظهار داشت: در سفر ‏دوم رئیس‌جمهور، ‏ پیشنهاد مشارکت ۲۵۰ میلیارد تومانی شهرداری برای تکمیل پروژه تالار مرکزی ‏مطرح شد. پر واضح است که برای تکمیل چنین پروژه ای که به قیمت امروز تا کنون بیش از ۱۵۰۰ ‏میلیارد ‏تومان توسط  وزارت ارشاد و مجموعه دولت در آن هزینه شده و ارزش واقعی زمین نیز بسیار ‏قابل توجه است و تنها ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است ، برای سهم مشارکت شهرداری به بودجه ‏ای بیش از مبلغ پیشنهاد شده نیاز است‎ .‎از این رو شهرداری با توجه به ساز و کار قانونی خود برای ‏اینکه بتواند در این پروژه مشارکت کند تفاهم نامه ای طراحی و تنظیم نمود، ‏دراین تفاهم نامه شهرداری ‏شیراز قصد تهاتر زمین فاز سوم پروژه تالار مرکزی ( سالن آمفی تئاتر ۲۵۰۰ نفری)  را در ازای ‏تخصیص بودجه مذکور ‏داشت که تا کنون پاسخ روشنی دریافت نشده است و از طرفی با توجه به ‏بازنگری مجدد نقشه تالار مرکزی توسط مشاور پروژه عملا این پیشنهاد غیرممکن به نظر می رسد‎.‎

قانعی در ادامه صحبت‌های خود به نگاه سوم پرداخت که در واقع تکمیل پروژه تالار ‏مرکزی ‏شیراز توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و از طریق بودجه های اختصاص داده شده در سفرهای ‏اول و دوم ریاست محترم جمهور انجام شود، مسیری که استان های یزد  کرمان ، مازندران و … پی ‏گیری کردند و در حال حاضر تالارهای مرکزی این استان ها در حال بهره برداری و خدمات رسانی به ‏شهروندان است و ما معتقد بودیم که راه دقیق و سهل تر و استاندارد همین است‎.‎

وی تاکید کرد که اختلاف نظرها و دیدگاه‌های مختلف در استان باعث اتلاف زمان و عدم تخصیص ‏‏بودجه‌های لازم برای تکمیل پروژه تالار مرکزی شیراز شد و در برهه ای به دلیل این چندگانگی ها، ‏پروژه از لیست مصوبات سفرهای ‏استانی رئیس‌جمهور حذف شد و  به مدت حدود شش ماه از مصوبات ‏کنار گذاشته شد و با تلاش مجدد و پیگیری های مکرر‏ این پروژه را مجددا به لیست مصوبات سفر ‏اضافه کردیم  و امیدواریم مجموعه مدیریتی جدید در استان با وحدت نظر در راستای جذب اعتبارات ‏ملی برای تکمیل پروژه اقدام نمایند و این پروژه زیرساختی فرهنگی و هنری را که از نیازهای ‏ضروری و حیاتی جامعه هنری و فرهنگی استان است را به بهره برداری برسانند.‏

‏****برای اتمام پروژه تالار ۱۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار لازم است

قانعی افزود: چنانچه طی سالیان گذشته تمرکز بر جذب اعتبارات سفر قرار گرفته بود پروژه تالار مرکزی ‏شیراز در حال حاضر در وضعیت بهتری قرار داشت،  تالار مرکزی شیراز در حال حاضر برای اتمام ‏به هزار میلیارد ‏تومان اعتبار نیاز دارد و ما همچنان پیگیر جذب بودجه مصوبات سفرهای استانی رئیس ‏جمهور هستیم و با پیگیری های صورت گرفته از طریق اداره کل و دفتر طرح های عمرانی وزارت ‏ارشاد پروژه یاد شده در اولویت مصوبات وزارت ارشاد قرار دارد و ‏امیدواریم  که با مشخص شدن ‏وضعیت اعتبارات سفر و پیگیری مجموعه مدیریتی استان و نمایندگان مردم شیراز روند تکمیل ‏این پروژه تسریع شود.‏

***تنها راه چاره فشار بر دولت برای تأمین اعتبار تکمیل تالار است

نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس، با انتقاد از وجود نگاه غلط مدیریتی در چند سال گذشته در استان فارس برای ساخت تالار گفت: در این مدت، مدیریت استان به اشتباه تلاش کرده است که پروژه ساخت تالار مرکزی شیراز را به شهرداری شیراز واگذار کند. دولت بنا داشت برای واگذاری زمینی در محدوده تالار، از شهرداری پول بگیرد با اینکه کل کارهای انجام شده در ساخت تالار را به قیمت روز به شهرداری بفروشد. حال آنکه شهرداری شیراز دلیلی برای خرید زمین نداشت و حتی دلیلی برای خرید کارهای انجام شده از دولت نداشت چرا که اگر شهرداری این مبلغ را می خواست هزینه کند می‌توانست در زمین‌های متعلق به خود، چنین مجموعه‌ای بسازد و نه این که هزینه‌های پروژه‌ای که دولت در آن سرمایه‌گذاری کرده را پرداخت کند.

جعفر قادری  با تاکید براینکه اصرار مدیریت استان بر واگذاری پروژه به شهرداری باعث شده که در این مدت تلاش‌ها برای جذب اعتبارات دولتی متوقف شود، افزود: این مشکل باعث شده که پروژه تالار مرکزی شیراز در حالی که نزدیک به ۹ تالار در کشور در دست ساخت بوده، عقب‌افتاده و بودجه‌های دولتی برای تکمیل سایر تالارها تخصیص یابد.

قادری به مثالی از یزد اشاره کرد که با وجود اینکه این شهر از شیراز کوچک‌تر است، توانسته است اعتبارات لازم برای تکمیل تالار خود را جذب کند و تالارش آماده بهره برداری است.

به گفته قادری، در شرایط فعلی راه حل این است که دولت را تحت فشار قراردهیم تا اعتبارات لازم برای تکمیل تالار مرکزی شیراز تأمین کند و مشکل حل گردد. دولت مکلف است منابع مالی را تأمین کند و مسئولیت تکمیل پروژه با وزارت ارشاد است. همچنین نماینده مردم شیراز معتقد است شهرداری را نباید درگیر خرید زمین از دولت و هزینه‌ کردهای اضافی کرد. ما نیز به عنوان نمایندگان مردم شیراز، پیگیری‌های لازم برای تأمین اعتبار از سوی وزارت ارشاد را ادامه خواهیم داد.

گفتنی است در نهایت، نیمه تمام ماندن این پروژه به مدت ۱۳ سال به دلیل اختلاف رای میان نهادهای مختلف تصمیم گیرنده نشان‌دهنده پیچیدگی‌های مدیریت پروژه‌های کلان فرهنگی و ضرورت هماهنگی و هم‌افزایی میان نهادهای ‏دولتی و شهری است تا پروژه‌هایی مانند تالار مرکزی شیراز که می‌توانند به عنوان منابع فرهنگی و اقتصادی مهم برای استان ‏عمل کنند، به موقع و به بهترین شکل تکمیل شوند.‏‏