دانشگاههای دریایی دِین خود را به صنعت دریایی اَدا کردهاند. نیروی انسانی متخصص صنعت را تربیت کردهاند و باید حمایت شوند. دانشگاه محل درآمد نیست، بلکه محل تربیت و آموزش نیروی انسانی است.
به گزارش فارسآگاه به نقل از پایگاه خبری بندر و دریا، مجید موسوی عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دریایی خارگ بر این باور است که چرخه نیروی انسانی در هر شرکت کلید آن شرکت است که خروجی دانشگاه است. بنابراین اتحاد صنعت دریایی با دانشگاه دریایی بسیار بااهمیت است.
اهمیت رشته دریانوردی بر هیچکس پوشیده نیست، چرا که اقتصاد دریا در دنیا حرف اول را میزند و بالغ بر ۹۰ درصد حملونقل کالا از این مسیر انجام میشود. خوشبختانه در ایران به این مقوله اهمیت زیادی داده شده است، به دلیل اینکه ما در شمال و جنوب، دریا و سواحل پراهمیتی داریم، به علاوه اینکه ۲ شرکت بزرگ دریایی ایران شامل شرکت ملی نفتکش و شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در دنیا مطرح هستند. بر این اساس جهت تربیت نیروی انسانی مورد نیاز این بخش ۲ دانشگاه دریایی یکی در چابهار و دیگری در خارگ ایجاد شد تا نیاز ناوگان این دو شرکت به نیروی انسانی متخصص برطرف شود.
دانشگاه علوم دریایی خارگ از سال ۱۳۶۷ با رسالت تأمین نیروی انسانی شرکتهای دریایی شروع به کار کرد و خوشبختانه در این مدت حدود ۱۰۰۰ نفر از آن فارغالتحصیل شدهاند که کم و بیش از مدیران و کاپیتانهای کشتیهای ناوگان ملی ایران هستند.
در سالهای نه چندان دور، روی کشتیهای ناوگان کشور خبری از دریانوردان ایرانی نبود و خدمه آنها از ملیتهای مختلف هندی، پاکستانی، اوکراینی و اروپایی بودند که البته دستمزدهای کلان هم میگرفتند اما در حال حاضر با تلاش و همت دانشگاههای علوم دریایی خارگ و چابهار خوشبختانه دیگر نیازی به نیروی خارجی نیست و تمام نیروهای خارجی با دریانوردان خبره و متخصص ایرانی جایگزین شدهاند. به این ترتیب با یک حساب سرانگشتی ساده، کشور توانست از خروج سالانه ۶۰ تا ۷۰ میلیون دلار ارز پیشگیری کند.
وجود کاپیتانها و افسران ارشد ایرانی دستاورد بزرگی برای صنعت دریایی کشور بود که نگذاشت خلأ کمبود نیرو و مشکلات ناشی از تحریم که به واسطه حضور نیروهای خارجی روی کشتیها به وجود میآمد، حس شود. بنابراین باید با تربیت مستمر نیروی انسانی و توانمندکردن جامعه دریانوردی کشور و تحویل آنها به شرکتهای دریایی اجازه نداد روزی دوباره محتاج نفرات خارجی شویم و این موضوع یک جریان پیوسته و مداوم است.
تربیت نیروی انسانی متخصص حوزه دریا منحصر به اکنون نیست و نباید اینطور فکر شود که نیروهای ایرانی جایگزین شدهاند و تمام؛ زیرا این نیروها بازنشسته میشوند و باید با نیروهای جوان و آموزش-دیده جایگزین شوند. پس اهمیت این دانشگاهها را نباید نادیده گرفت و از آنجا که کشور ما درگیر تحریمهای ظالمانه است و این تحریمها به طور مستقیم صنعت کشتیرانی کشور را هدف قرار داده، کمکاری در این زمینه میتواند هزینههای جبرانناپذیری را به کشور تحمیل کند.
تا اینجا دانشگاههای دریایی (خارگ و چابهار) دِین خود را به صنعت دریایی اَدا کردهاند. نیروی انسانی متخصص صنعت را تربیت کردهاند و باید حمایت شوند. دانشگاه محل درآمد نیست، بلکه محل تربیت و آموزش نیروی انسانی است. اکنون دانشگاه نیاز به حمایت شرکتهای دریایی از جمله شرکت ملی نفتکش، شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی و دیگر شرکتهای دریایی بخش خصوصی و نیمهخصوصی دارد که خوشبختانه تعدادشان هم کم نیست. این حمایت و نیاز دوسویه است، چرا که این شرکتها برای تأمین نیروی متخصص مورد نیاز خود وابسته به دانشگاهها هستند و بدون آنها نمیتوانند سرپا بایستند.
چرخه نیروی انسانی در هر شرکت کلید آن شرکت است که خروجی دانشگاه است. بنابراین اتحاد صنعت دریایی با دانشگاه دریایی بسیار بااهمیت است و اگر این اتحاد به هم بخورد، هر دو طرف آسیب میبینند؛ دانشگاه به لحاظ عدم حمایت مالی رو به زوال میرود و شرکتها نیز برای تأمین نیروی انسانی خود مجبور میشوند با صرف هزینههای سنگین دلاری، از خارج نیرو جذب کنند که البته امیدوارم این اتفاق هیچوقت رخ ندهد ولی چنانچه از دانشگاه حمایت نکنیم، مجبور به جذب نیروی خارجی میشویم که معضلات و مشکلات خاص خود را به لحاظ مالی و امنیتی دارد.
بنده به عنوان عضو کوچکی از دانشگاه و صنعت دریایی درخواست میکنم دانشگاههای دریایی را تنها نگذاریم. همانگونه که دانشگاهها، شرکتهای کشیرانی و نفتکش را تأمین کردند، آنها نیز مدیون هستند تا از دانشگاهها حمایت کنند و اجازه ندهند مشکلات آنها را زمینگیر کند.
به طور قطع موضوع تأمین نیروی انسانی شرکتهای دریایی مشمول مرور زمان نمیشود و نمیتوان گفت اکنون خودکفا شدهاند، چرا که افسران دریانورد بهتدریج از افسر سوم به افسر دوم، افسر ارشد و کاپیتان ارتقای رتبه مییابند و ضروری است نیروهای جدید جایگزین آنها شوند. به علاوه، این امکان فراهم خواهد شد که نیروی انسانی متخصص ایرانی در صورت اشباع ناوگان داخل جذب شرکتهای دریایی خارجی شود و به عنوان یک ایرانی، سفیر فرهنگی و علمی کشور باشد.