صنعت گردشگری ایران و چالش‌های پیش رو، به گزارش سید محی الدین حسینی ارسنجانی خبرنگار فارس اگاه، صنعت گردشگری ایران، با برخورداری از آثار باستانی تمدن ایرانی، اکوتوریسم مناسب و منحصر به فرد، وجود فرقه‌ها و مذاهب، تنوع ایلی و قومیتی، و هزینه‌های کم گردشگری، از فرصت‌ها و پتانسیل‌های مهمی برخوردار است. در کنار این فرصت‌ها، محدودیت‌های سیاسی و برنامه‌ریزی، اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، محدودیت‌های زیربنایی و تمرکز صنایع و خدمات در چند شهر بزرگ، محدودیت‌های فرهنگی و مذهبی، محدودیت‌های مرتبط با تبلیغات و رسانه، و محدودیت در زمینه آموزش، از چالش‌های مهم پیش روی این صنعت هستند.

درجه توسعه‌یافتگی، نرخ سرمایه‌گذاری فیزیکی، نرخ سرمایه انسانی، هزینه‌های مصرفی دولت، نرخ تورم، نوسانات نرخ رشد، و حقوق سیاسی، متغیرهای موثر بر رشد اقتصادی کشورها هستند. همچنین، اثر ورودی و خروجی گردشگری بر رشد اقتصاد، مثبت و معنادار است. صنعت گردشگری یکی از مهم‌ترین و با ظرفیت‌ترین زمینه‌های تولید ثروت و افزایش درآمد و بهبود معیارهای اقتصادی است. اما متاسفانه این صنعت که در زمینه اشتغال و ارزآوری نقش مهمی دارد، در کشورمان مورد غفلت واقع شده و برنامه محور نیست.

با این حال صنعت گردشگری در ایران دارای مزیت نسبی بسیار بالایی است، اما با وجود مدیرانی که آمده‌اند و رفته‌اند، راه به جایی نبرده و پیامدهای منفی همچون ایران‌هراسی و تغییر افکار مثبت جهانیان درمورد ایران از عواقب این بی‌توجهی‌ها و بی‌تخصصی‌ها در این تشکیلات است. در صورت دستیابی ایران به جایگاه شایسته گردشگری، می‌تواند به رشد بالای اقتصادی، بهبود اشتغال، افزایش رفاه اجتماعی و موارد بسیار دیگری منجر شود. بررسی مشکلات و دشواری‌ها و محدودیت‌های این صنعت، در راهیابی به توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی نقش بسیار مهمی دارد.

صنعت گردشگری بزرگترین صنعت خدماتی جهان از نظر درآمدزایی شناخته شده است. رشد این صنعت، همواره آثار زیست‌محیطی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی زیادی را به دنبال داشته است. توسعه صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی چون نرخ بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک‌محصولی مواجه هستند، از اهمیت زیادی برخوردار است. صنعت گردشگری جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها و نقش مؤثری در ارتقای ساختار اجتماعی، فرهنگی و محیطی جوامع دارد. توسعهٔ گردشگری شهری، افزایش توان اقتصادی و حمایت و سرمایه‌گذاری دولت در توسعهٔ گردشگری شهری بدلیل مرکزیت آنها  اهمیت بیشتری دارد.

ایران دارای مجموعه‌ای از فرصت‌های گردشگری است که نه تنها در آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی بلکه حتی در هنجارهای فرهنگی و ارزش‌های دینی نهفته است. طبق گزارش یونسکو، ایران جزء پنج کشور برتر از نظر تعدد و تنوع میراث فرهنگی است و می‌توانست جزو ده کشور اول در زمینه پتانسیل جذب گردشگر بین‌المللی در جهان باشد، اما مسئله اصلی این است که چرا با توجه به پتانسیل بالای ایران در زمینه جذب گردشگر خارجی، در این امر به موفقیتی دست نیافته‌است. صنعت گردشگری در ایران دارای فرصت‌ها و محدودیت‌هایی است که متاسفانه در سالیان اخیر، به دلیل نبود مدیران کاربلد ملی و استانی، ایران سالانه میلیاردها دلار سود را به دلیل عدم حضور گردشگران خارجی در کشورمان از دست می‌دهد.

حال آنکه، برای بهره‌برداری از پتانسیل‌های غنی گردشگری ایران، لازم است که به موانع موجود توجه ویژه‌ای شود و استراتژی‌های مناسبی برای توسعه‌ این صنعت تدوین گردد. با سرمایه‌گذاری در زيرساخت‌ها، آموزش نیروی انسانی و بهبود تصویر جهانی ایران، می‌توان گردشگری را به موتور محرکه‌ای برای رشد اقتصادی و اجتماعی تبدیل کرد و از مزیت‌های منحصر به فرد فرهنگی و تاریخی کشور بهره برد.